Öğretmen adaylarının küresel ısınmanın kaynağına yönelik informal muhakemeleri üzerine karma yöntem araştırması

Abstract

Bu çalışmanın amacı; öğretmen adaylarının küresel ısınmanın kaynağına yönelik informal muhakemelerini; karar verme, informal muhakeme ve argüman biçimleri açısından ortaya koymaktır. Araştırmanın çalışma grubunu amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemiyle seçilmiş İç Anadolu Bölgesi'nde bulunan bir devlet üniversitesinde öğrenim gören fen bilgisi öğretmenliği, sınıf öğretmenliği ve sosyal bilgiler eğitimi anabilim dalı lisans programı 4. sınıf 90 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının küresel ısınmanın kaynağına yönelik informal muhakemelerini bütüncül ve zengin bir çerçevede incelemek için nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma yöntem araştırma modelinden yararlanılmıştır. Öğretmen adaylarının informal muhakemesini önce nitel sonrasında nitel bulguları nicel hale getirerek bütüncül olarak derinlemesine araştırıldığından dolayı keşfedici sıralı karma yöntem deseninden yararlanılmıştır. Araştırma verilerini toplamak için Wu ve Tsai (2007) tarafından geliştirilen açık uçlu anket soruları kullanılmıştır. Verilerin analiz aşamasında öncelikle nitel veri analizi yapılmıştır, sonrasında nitel veriler nicelleştirilmiştir. Nitel analiz yapılırken içerik analizi; nicel analiz yapılırken, değişkenler normal dağılım varsayımı karşılanmadığından ikili karşılaştırmalar için Mann-Whitney U-Testi, üç ya da daha fazla örneklem grubundan elde edilen verilerin karşılaştırılmasında için Kruskal-Wallis testi, çapraz tablo ve ki-kare testi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre öğretmen adaylarının muhakeme sürecinde çok yönlü bakış açısına ve büyük bir çoğunluğunun kanıta dayalı muhakeme biçimine eğilimli olduklarına ulaşılmıştır. Verilen cevaplar incelendiğinde ise öğretmen adaylarında bilim-teknoloji ve ekoloji odaklı informal muhakeme biçimlerinin daha ağır bastığı bir durum ortaya çıkmıştır. Ancak katılımcıların %25'inden azı karşıt argümana karşı çürütücü argüman biçimi yapılandırabilmiştir. Ayrıca, bu çalışmada erkek ve kız öğrencilerin farklı amaçlarla (destekleyici argüman, karşıt argüman, çürütücü argüman) yapılandırdıkları argüman biçimlerinde önemli bir farklılık görülmemektedir. İnformal muhakeme seviyeleri bakımından ise öğretmen adaylarının yüksek bir muhakeme seviyesine sahip olduklarını söylemek mümkün değildir. Müfredatta yer alan sosyobilimsel konuların uygulayıcısı olacak olan öğretmen adaylarının hem bilgi hem de tecrübe kazanmaları için lisans programında sosyobilimsel konu içerikli argümantasyon çalışmaların yapılacağı derslerin olması gerekmektedir. Bilim Kodu:Anahtar Kelimeler: Öğretmen adayları, informal muhakeme, sosyobilimsel konu, küresel ısınma, karma yöntem araştırmasıToplam Sayfa: xvi + 140 sayfa Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Barış EROĞLU

The main purpose of this study was to explore pre-service teachers' informal reasoning aimed at origin of Global Warming (GW) in terms of decision-making, informal reasoning and argument modes. The practice group of the study consists of senior 90 pre-service teachers, chosen by criteria sampling method from purposive sampling methods, studies in department of social sciences education, science teaching and primary school teaching in state university of a city somewhere in Central Anatolia Region. To examine pre-service teachers' informal reasonings aimed at origin of Global Warming (GW) within holistic and rich view, mixed method research model, which uses qualitative and quantitative research methods together, is practiced. Exploratory sequential mixed method is used because informal reasonings of pre-service teachers are investigated thorough integrally by investigating first qualitative then making qualitative findings quantitative. To collect the data, open-ended survey questions, developed by Wu and Tsai (2007) are used. During the data analysis stage, first qualitative data analysis is made then qualitative analysis are subjected to quantification. At the qualitative data analysis stage, content analysis made use of while quantitative data analysis stage Mann-Whitney U-Test, Kruskal-Wallis test, crosstab and chi-square test are taken into use. In addition to results obtained from the study, the pre-service teachers in this study tended to process reasoning from multiple perspectives, and most of them were prone to make evidence-based decisions. When the given answers are examined, a case is emerged which is science-technology oriented and ecology oriented informal reasonings of pre-service teachers are more outweigh. However, lesst han 25% of the participants were able to construct rebuttals against counter-arguments. Moreover, the male and the female students in this study did not show any significant difference on their construction of arguments for different purposes (supportive argument, counter-argument, and rebuttal). In terms of informal reasoning level, it is not possible to say pre-service teachers have a high level of reasoning. The graduate program must include classes to make argumentation studies consisting socioscientific issues on the purpose of making the pre-service teachers, who are to become the practitioner of socioscientific issues in curriculum, gain knowledge and experience.Science Code:Keywords:Pre-service teachers, informal reasonings, socioscientific issue, global warming, mixed method researchTotal Page: xvi + 140 pagesThesis Supervisor: Assist. Prof. Barış EROĞLU