Sermaye bütçelemesi ve Türk sanayi işletmelerinde uygulaması

Abstract

Sermaye bütçelemesi kararları doğası gereği uzun dönemli kararlar olup mikro anlamda işletmelerin geleceğini makro anlamda ise ülke ekonomisinin refahını etkilemektedir. Dolayısıyla ekonominin ve şirketelerin geleceğini belirleyen bu kararların en doğru şekilde alınması gerekmektedir. Bu sebeple şirketler bu önemli kararları alırken gelişmiş sermaye bütçelemesi yöntemlerinden daha sık yararlanmaya başlamışlardır. Literatürde yapılan benzer araştırmalarda son elli yılda gelişmiş yöntemlerin kullanımının yüzde onlardan yüzde doksanlar seviyesine çıktığı görülmektedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı; yatırım projelerinin değerlendirilmesinde kullanılan sermaye bütçelemesi kavramını literatür çerçevesinde açıklamak ve sermaye bütçelemesi tekniklerini değerlendirerek güçlü ve zayıf yönleriyle kıyaslamak ve Türk işletmelerindeki uygulamalar incelenerek işletme ortak ve yöneticilerine faydalı olabilecek öneriler geliştirmektir. Çalışmanın temel bulgularına göre Türk Sanayi işletmeleri gelişmiş sermaye bütçelemesi yöntemlerini yaygın olarak kullanmaktadırlar. Bulgular şirketlerin kullanımı kolay olan basit risk analiz yöntemlerini sıklıkla kullandıklarını ve sermaye maliyeti olarak özsermaye maliyetinden yararlandıklarını göstermektedir. Ayrıca Türk sanayi işletmelerine sermaye maliyeti olarak ağırlıklı ortalama sermaye maliyetini kullanmaları, sermaye bütçelemesi sürecinde ise net bugünkü değer ve reel opsiyonlar yöntemlerinden daha sık yararlanmaları önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Gelişmiş sermaye bütçelemesi yöntemleri, risk analiz yöntemleri, sermaye maliyeti, ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti, net bügünkü değer yöntemi, reel opsiyonlar yöntemi

Capital budgetin decisions in its nature are long term decisions which effect the future of the firms in micro view and the economic welfare in macro view. So these decisions which determine the future of the firms and the economy should be taken in most correct manner. Therefore firms start to use sophisticated capital budgeting methods more frequently when they take such important decisions. In finance literature, researchs suggest that firms? usage of sophisticated capital budgeting methods increases from ten percent to ninety percent in last fifty years. The purpose of this study is to explain capital budgeting concept that used to evaluate investment projects in finance context, appraise capital budgeting methods accoding to their advantages and disadvantages and develop some useful suggestions for share holders and managers by examining Turkish indsutrial firms? applications. The main finding of this study suggests that Turkish industrial firms use sophisticated methods frequently. Findings shows that firms prefer easy to use simple risk analysis methods and they use cost of equity as their cost of capital.Besides, Turkish industrial firms should use weighted average cost of capital as their capital cost and in capital budgeting process they should employ net present value and real options methods more frequently.Keywords: Sophisticated capital budgeting methods, risk analysis methods, cost of capital, weighted average cost o capital, net present value method, real options method