Manisa dağında yayılış gösteren Digitalis ferruginea L. subsp. ferruginea üzerinde araştırmalar

Abstract

ÖZET Mgitalis preparatları kalp hastalıkları tedavisinde çok kullanıldığından eczacılıkta önemi büyüktür. Türkiye 'd e, ormanlar m ışıklı yerlerinde,8 kadar Digitalis türü yayılış göstermektedir. Bunlardan bazıları endemiktir. Digitalis ferruginea 1. subsp. ferruginea üzerinde yapılan bu araştırmada aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir: Bu bitki iki yıllık olup, ilk yılda yaprakları rozet durumun da kalmakta, ikinci yılda bunun ortasından 20-35cm yüksekliğin de çiçek verecek gövde gelişmektedir. Rozet durumundaki yaprak lar tam kenarlı, uca doğru hafif dişli, seyrek tüylü, 17-36 cm boyunda, 1.5-3. 5 cm eninde olup alt tarafta kanatlıdır. Gövde yaprakları ise sapsızdır. Çiçekler r as emus (salkım) durumun da toplanmıştır. Çiçekler çan şeklinde ve pas rengindedir. Çanak (kaliks) kenarında belirgin derimsi kenarlık bulunur. Çanak, bu derimsi kısmı hariç, tamamen tüysüzdür. Epidermis hücreleri üstte dalgalı, poligonal, altta girintili çıkıntılıdır. Epidermis hücrelerinin çeperlerinde tipik düğüm- sü kalınlaşmalar vardır. Bu tür kalınlaşmaların şimdiye ka dar yani iz D.lanata Ehrh. bulunduğu rapor edilmiştir. Yaprak ların her iki yüzünde 4 kardeş hücreli s tornalar bulunmaktadır.-58- Örtü tüylerinin uç hücreleri küt olup ince çeperlidir. Salgı tüylerinde tek hücreli sap ile iki hücreli küresel baş hücre si görülür. Palizat parankiması iki sıralı ve uzun olmayan hücre lerden oluşmuştur. Sünger doku azçok oval hücrelidir. Oksalat kristallerine hiç rastlanmamıştır. Araştırma bitkisi tohumlarında % 95 çimlenme saptan mıştır. Kök uçlarından ezme preparatlar hazırlanmış, diploid 2n= kromozom saptanmıştır. Yapraklardan hazırlanan drogta (.Folia Digitalis fer- rugineae) Glikozit' ler ince tabaka kromatograf isi ile ince lenmiştir. Bu drogta % 0.4 oranında Glikozit'ler saptanmış tır.

UKTERSUCHUNGEN ÜBER DAS ROSTPARBIGE FINGERHUT (Digitalis ferruginea L.subsp.f erruginea ) AUS MANİSA DAGH ZUSAMMENPASSUNG Die Digitalis-Praparate verwendet in groBen Mengen gegen Herzkrankheiten,deswegen haben diese pflanaen eine bedeutende S telle in der Pharmazie.In lichten Waldern der Türkei kommen 8 Digitalis-Arten vor.von denen einige endemiach sind.` In dieser Arbeit wurde die D. ferruginea L. subsp. ferruginea untersucht und folgende Ergebnisse sind zusammengestellt : Diese Pflanze verbleibt im ersten Jahr im Rose t tens t ad i urn und im zweiten Jahr treibt aus der Rosette 1-1.5 cm hocher Bliitenstengel.Die Blatter der grundstandigen Blattrosette sind ganzrandig, gegen die Spitze dicht gezahnt,wenig behaart, 17-36 cm lang,1.5-3.5 cm breit und am grunde gefliigelt.Die Stengelblatter sind sitzend.Der traubige Blütenstand trâgt glockige,rostfarbige Blüten.Kelch mit Ausnahme des Rand e s kani, mi t deutlichem Hautrand. Die Epidermiszellen sind oberseits wellig, Polygonal und unterseits buchtig.Die Seitenwande der Epidermis lassen die knotige Verdickungen wurde nur bei der Blatter der D.lanata Ehrh. berichtet.Die Blatter der Beidenseiten haben Spaltöff- nungen mit 4 Nebenzellen.Die Gliederhaare sind diinnwandig, sel ten mit geteilter Basalzelle und stumfiger Endzelle.Die Driisenhaare sind mit einzelligem Stiel und zweiszelligem, kugeligem Kbpchen. Die Palisadgewebe ist zweireihig,nicht lang gestreckt.-60- Die Schwammschicht besteht + aus ovalen Zellen.Oxalatkris- talle fehlen vollstandig. Aus den Wurzelspitzen wurde Quetsch-Praparate hergestellt und Chromosomen gezâhlt (2n»46 ). Samenkeimungsfâhigkeit von D.ferruginea L. subsp. ferrugi- nea 95^ £estgestellt. Aus Blattdroge (Polia Digitalis ferrugineae) wurde die Glykoside nach Gehaltsbestimmungen und diinnschichtchromato- graphisch untersucht. Blattdroge enthalten 0.4$ Glykoside.