Doğum sonrası lohusa ve bebek sağlığı yönünden bireysel düzeyde aşamalı eğitimin gerekliliği üzerine bir araştırma

Abstract

ÖZET Bu araştırma, gebelere yapılan planlı eğitimin, meme komplikasyonlarmı önleme, anne sütünün kalitesine ve yenidoğanın gelişmesine etkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Deneysel olarak planlanan araştırmaya, Ege Üniver sitesi Tıp Fakültesi Kadın Sağlığı ve Doğum Anabilim Dalı Polikliniği' ne Temmuz 1987 -Mart 1988 tarihleri arasında gelen gebeler alınmıştır. Araştırmanın ö'rneklemini, 40 deney, 40 kontrol grubundan olmak üzere, gebeliğinin son üç ayında bulunan, sağlıklı gebeler oluşturmuştur. Deney grubundaki gebelere normal poliklinik hizmetine ek olarak meme komplikasyonlarınm önlenmesine yönelik eğitim ve beslenme eğitimi yapılmış ve bu amaca uygun geliştirilmiş broşür verilmiştir. Kontrol grubunda normal poliklinik hizmeti alan gebelere ise yalnız izleme formları doldu rulmuştur. Her iki grup doğum yaptıktan sonra doğum servisin de ve bir ay sonra tekrar polikliniğe çağrılarak anne sağ lığı ve bebek gelişimi izlenmiş, bir aylık anne sütleri alınarak, araştırıcı tarafından Ege Üniversitesi Gıda101 Mühendisliği Fakültesi, Süt Kürsüsü Laboratuvarlarmda yağ ve protein analizleri yapılmıştır. Bebeklerin doğum da ve bir ayını doldurunca antropometrik ölçümleri alın mıştır. Değerlendirmede, bir anket ve iki ayrı izleme formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirmesinde; khi- kare, ortalamalar arası farkın önem kontrolü yapılmış, yüzdeler ve korelasyon kullanılmıştır. Anne sütünün yağ analizinde Gerber metodu, protein analizinde ise Kjeltac System 1002 yöntemi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, deney grubunda meme kompli- kasyonlarına rastlanmamış, kontrol grubunda ise I. izle mede % 8.11, II. izlemede ise % 55.05 meme çatlağına rastlanmıştır. Memede sertleşme olgusuna kontrol grubun da I. izlemede % 29.73» II. izlemede % 51.35 oranında rastlanmıştır. Yalnız anne sütü ile beslenen bebek oranı deney grubunda önemli düzeyde yüksek bulunmuştur. Deney grubu annelerin süt protein ve yağ değerleri ortalamaları, kontrol grubu ortalamalarına kıyasla önemli düzeyde yüksek bulunmuştur. Deney ve kontrol grubunda yalnız anne sütü alan ve 2500 grandin üzerinde doğan bebeklerin gelişimi (kilo ve boy artışı) önemli düzeyde farklı bulunmuştur. Araştırma, sonucunda, deney ve kontrol grubu ara sındaki bu farka dayanarak, planlı eğitimin ve izlemenin, TJB. YÜkSRKÖĞRETÎM KURULU DOKÜMANTASYON MERKEZİ102 gebelerde ve lohusalarda beklenen olumlu gelişmeleri sağ ladığı, meme komplikasyonlarınm oluşmasını önlemede, sü tün içeriğini etkilemede ve bebek gelişimini sağlamada etkili olduğu ortaya konmuştur.

SUMMARY This research has been designed to find out the effects of a planned expecting mothers education, on quality of mother's milk, preventing breast complications and growing healthy of new born. The pregnant women who came to the E.Ü. Gynecology and Obstetrics Department out-patient service between July 1987-March 1988 have been included to this experi mentally planned research. The sample group consisted of healthy pregnants 40 in experiment and 40 in control group who were in their third trimester. The pregnants who were in the experimental group recieved education for preventing breast complication and nutritional education in addition to normal outpatient service. Also brochures for the same purpose were given to them. Pregnants in the control group filled out only observation forms. just after delivery in the hospital and one month after delivery both groups have been called to the out patients clinic to observe maternal health and infant development. Maternal milk samples have been collected, fat and protein analysis were made in the Ege University104 Fool Engineering Department and also anthropometric measurements of the babies have been taken just after birth and one month after birth by the researcher. For the evaluation, one questinary and two diffe rent observation forms have been used. The significance control between chisquare and median values have been made and percentage, correlation have been used in data analysis Gerber method was used for fat analysis and Kjeltac System 1002 has been used for protein analysis of milk. As a result no complication was observed in the experimental group % 8.11 had crached nipple and % 29.73 hadness of breast in the I.st check up and % 55.05 had crached nipple and % 51.35 had hardness of breast in the II. nd check up. The rate of only breast fed babies have been found signifacantly high in the experimental group. The milk protein and fat values of the experimental group mothers have been found significantly higher than those in the control group. Development of babies who were boin over 2500 gr. and only breastfeed showed significantly high differences between the experiment and control groups. As a result of this research from the difference between the experimental and control groups we can conclude that planned education and observation of preg-105 nants and mothers results in the expected positive improvements in preventing breast complications, and is effective on the milk containts and baby development.