Hastaların bakım gereksinimlerine göre hemşirelerin direkt bakım yüklerinin incelenmesi

Abstract

-76- ÖZET Hemşirelik alanında sayısal yetersizliğin söz konusu olduğu ülkemizde, mevcut olanakların en uygun Mçimde kullanı¬ mının sağlanması için hastaların bakıra gereksinimlerine göre hemşirelik aktivitelerinin ve hemşirelik iş yükünün hesaplan¬ ması hemşirelik işlerinin planlanmasına katkıda bulunacaktır. Hemşirelik aktivitelerinin analizinin yapıldığı bu çalışma¬ nın amacı j gündüz şiftinde hastaya verilen direkt bakımın tü¬ rü,.süresi ve kimin tarafından verildiğinin saptanması, her iş günü için gerekli direkt bakım süresinin tahminidir. BU çalışma Dokuz Eylül Üniversitesi Araştırma ve Uygu¬ lama Hastahanesi Genel Cerrahi servisinde 19 Aralık 1988 -23 Ocak 1989 tarihleri arasında yapılmıştır. Bakım gereksinimleri¬ ne göre 'üç kategoriye ayrılan 30'ar hastaya verilen direkt ba¬ kım aktiviteleri, kimler tarafından, verildiği ve bakım sürele¬ ri, direkt bakım aktivitelerini içeren gözlem formlarına araş¬ tırmacı tarafından 8 saat süreyle göz l emer ek:, kayıt edilmiştir. Ayrıca hasta kategorilerini tanımlayan form ölçü alınarak bir hafta süre ile her iş günü serviste yatan hasta sayıları ve ka¬ tegorileri belirlenmiştir. Hasta kategorilerine göre hemşire ve hemşire dışı personelin yerine getirdiği direkt bakım süre¬ leri esas alınarak, her gün için ortalama direkt bakım iş yü¬ kü tahmini yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre hemşireler gündüz çalışma saatlerinde birinci kategorideki hastalar için ortalama 8 da¬ kika 53 saniye, ikinci kategorideki hastalar için 29 dakika 30 saniye ve üçüncü kategorideki hastalar için 47 dakika 40 sa --<;77- niye direkt bakıra zamanı ayırmaktadırlar. Her kategorideki hastanın günde tüm bakım personelinden aldığı direkt bakım süresi ise sırayla 20 dakika 24 saniye,56 dakika 18 saniye ! ve 73 dakika 3 saniye olarak saptanmıştır. Bu sonuçlara gö¬ re hemşirelerin bakım gereksinimi daha az olan hastalara su¬ nulan bakımda diğer görevlilerden daha fazla katkı aldıkla¬ rı anlaşılmıştır. Haftanın her günü için bakım gereksinimlerine göre, gruplanan hasta sayısına göre hemşirelerin direkt bakım yük¬ lerinin hesaplanması ile hemşirelik direkt bakım yükünün 5 saat 46 dakika ile en az pazar günü, 12 saat 23 dakika ile de en fazla perşembe günü olduğu saptanmıştır. Aynı günler için gereksinilen toplam direkt bakım yükleri sırax<5i ile 11 saat 32 dakika ve 21 saat 34 dakikadır. Hastalarınbakım gereksinimlerine ve kliniğin iş yükü durumuna göre hemşire ve diğer personelin çalışma saatleri ve sayılarının planlı b±r şekilde düzenlenmesi hasta bakım kali - tesinin yükseltilmesi ve doyumlu bir çalışma ortamı oluşturul¬ ması için gereklidir. Hemşirelik bakım standartlarının kurum ve ülke koşullarına göre saptanması ve gerçekçi düzenlemeler i- çin daha ileri araştırmalar ve gerekli yasal düzenlemelerin ya¬ pılmasına gereksinim vardır.

-76- ÖZET Hemşirelik alanında sayısal yetersizliğin söz konusu olduğu ülkemizde, mevcut olanakların en uygun biçimde kullanımının sağlanması için hastaların bakıra gereksinimlerine göre hemşirelik aktivitelerinin ve hemşirelik iş yükünün hesaplanması hemşirelik işlerinin planlanmasına katkıda bulunacaktır. Hemşirelik aktivitelerinin analizinin yapıldığı bu çalışmanın amacı j gündüz çiftinde hastaya verilen direkt bakımın türü,.süresi ve kimin tarafından verildiğinin saptanması, her iş günü için gerekli direkt bakım süresinin tahminidir. BU çalışma Dokuz Eylül Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastahanesi Genel Cerrahi servisinde 19 Aralık 1988 -23 Ocak 1989 tarihleri arasında yapılmıştır. Bakım gereksinimlerine göre 'üç kategoriye ayrılan 30'ar hastaya verilen direkt bakım aktiviteleri, kimler tarafından, verildiği ve bakım süreleri, direkt bakım aktivitelerini içeren gözlem formlarına araştırmacı tarafından 8 saat süreyle göz l emer ek:, kayıt edilmiştir. Ayrıca hasta kategorilerini tanımlayan form ölçü alınarak bir hafta süre ile her iş günü serviste yatan hasta sayıları ve kategorileri belirlenmiştir. Hasta kategorilerine göre hemşire ve hemşire dışı personelin yerine getirdiği direkt bakım süreleri esas alınarak, her gün için ortalama direkt bakım iş yükü tahmini yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre hemşireler gündüz çalışma saatlerinde birinci kategorideki hastalar için ortalama 8 dakika 53 saniye, ikinci kategorideki hastalar için 29 dakika 30 saniye ve üçüncü kategorideki hastalar için 47 dakika 40 sa --<;77- niye direkt bakıra zamanı ayırmaktadırlar. Her kategorideki hastanın günde tüm bakım personelinden aldığı direkt bakım süresi ise sırayla 20 dakika 24 saniye,56 dakika 18 saniye ! ve 73 dakika 3 saniye olarak saptanmıştır. Bu sonuçlara göre hemşirelerin bakım gereksinimi daha az olan hastalara sunulan bakımda diğer görevlilerden daha fazla katkı aldıkları anlaşılmıştır. Haftanın her günü için bakım gereksinimlerine göre, gruplanan hasta sayısına göre hemşirelerin direkt bakım yüklerinin hesaplanması ile hemşirelik direkt bakım yükünün 5 saat 46 dakika ile en az pazar günü, 12 saat 23 dakika ile de en fazla perşembe günü olduğu saptanmıştır. Aynı günler için gereksinilen toplam direkt bakım yükleri sırax<5i ile 11 saat 32 dakika ve 21 saat 34 dakikadır. Hastaların bakım gereksinimlerine ve kliniğin iş yükü durumuna göre hemşire ve diğer personelin çalışma saatleri ve sayılarının planlı b±r şekilde düzenlenmesi hasta bakım kalitesinin yükseltilmesi ve doyumlu bir çalışma ortamı oluşturulması için gereklidir. Hemşirelik bakım standartlarının kurum ve ülke koşullarına göre saptanması ve gerçekçi düzenlemeler için daha ileri araştırmalar ve gerekli yasal düzenlemelerin yapılmasına gereksinim vardır.