14-19 Yaş grubundaki lise öğrencilerinin AIDS (Acquired Immuno Deficiency Syndrome) ile ilgili bilgi düzeylerinin eğitim öncesi ve sonrasında değerlendirilmesi

Abstract

70 ÖZET AIDS (Edinsel Bağışıklık Eksikliği Sendromu), halen tedavisi olmayan bir hastalıktır, ve tüm Dünya çapında hızla yayılmaktadır. Günümüz koşullarında en ideal olan, AIDS hastalığından korunmaktır. AIDS hastalığından korunmanın en önemli yolu ise, AİDS hakkında gereken şekilde eğitilmek ve öğrenilen bilgileri günlük yaşamda sağlıklı bir şekilde kullanabilmektir. Ayrıca günümüzde, tüm dünya genelinde, adolesanlarda izlenen AİDS vakalar ındaki ve taşayıcılarındaki artış, önemli bir global sorun oluşturmaktadır. Bu araştırma ile, AİDS'ten korunmada, adolesanlara lise çağında verilecek eğitimin ne kadar önemli olduğu ispatlanmaya çalışılmıştır. Bu araştırmaya, İzmir'deki Bornova Merkez Sağlık Ocağı Bölgesi ' ndeki lise öğrencilerinin arasından, basit rasgele örnekleme yöntemi ile saptanmış, 300 'ü kız, 300' ü erkek olacak şekilde, toplam 600 öğrenci alınmıştır. Öğrencilerin yaşları 14 ila 19 arasında değişmektedir. Araştırma, 1993 yılının. Kasım ve Aralık aylarında gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamındaki 600 öğrenciye uygulanan anket. Dünya Sağlık Örgütü 'nün de onaylamış olduğu, bir AİDS Bilgi Düzeyi Ölçüm Anketi 'nin Türkçeye çevrilmiş ve Türkiye'ye adapte71 edilmiş şeklinden faydalanılarak oluşturulmuştur. İlgili anket AİDS eğitiminin hemen öncesi ve eğitimden bir hafta sonra olacak şekilde 2 kez uygulanmıştır. AİDS ile ilgili verilen eğitim sonrası, öğrencilerden AİDS hakkındaki bilgi düzeylerinin yeterli olanlarının sayısının (ve yüzdesinin), istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde artmış olduğu anlaşılmıştır. Uygulanmış anketlerdeki bilgi düzeyini ölçmeyi amaçlayan ilk 18 soruya doğru yanıt verme yüzdesinin de, AİDS eğitimi sonrası istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde artmış olduğu saptanmıştır. Daha çok tutum ve davranışa yönelik eğilimleri belirlemeyi amaçlayan son 2 soruya ise, yapılan AİDS eğitimine rağmen, doğru cevabı verme yüzdesinde istatistiksel olarak anlamlı bir artış olmamıştır. Ayrıca bu araştırma sonucu ortaya çıkan veriler, ülkemizde ve yurt dışında yapılmış benzeri araştırmalardan elde edilen verilerle karşı laşt ırılmışt ir. AİDS konusunda, lise öğrencilerinin (adolesanların) teorik bilgilerinin tek başına artmış olması yeterli değildir. Ayrıca öğrenilmiş doğru bilgilerin yasama uygulanması konusunda da öğrenciler (adolesanlar) yeterince eğitilmelidirler.

72 SUMMARY AIDS (Acquired Immuno Deficiency Syndrome) is still an incurable disease, and spreading on Earth very fast. Today, what's important is protecting oneself from AIDS. For this reason, a good AIDS education program should be given to individuals, and these individuals should be convinced to apply their AIDS knowledge to daily life. Nowadays, the increasing number of adolescent AIDS patients and carriers {HIV (+) people}, creating an important health problem for the ¥orld. By the help of this research, we can understand that, to be successful at the struggle with AIDS, well organized AIDS education programs should be given to adolescents and especially to high school students. For this research, by using the convenient statistical method, 600 students were chosen among the high school students in the area of Bornova District Health Center in İZMİR. 300 of these students were girls, and the other 300 were boys. And the students were between 14 and 19 years of age. And this research was performed in November and December of 1993.73 Â questionnaire, which was prepared to evaluate AIDS knowledge level was given to each student. There were 20 questions at this questionnaire. In the questionnaire of this research, most of the questions were translated and adapted fro» another questionnaire, which was approven by the ¥orld Health Organization. The questionnaire were given to students two times; first, just before AIDS education, and second, one week after AIDS education. After the AIDS education program, the increase at the percentage of the students who had enough knowledge about AIDS, was found meaningful statistically. First 18 questions of the questionnaire were prepared to evaluate the theorical knowledge about AIDS. The last 2 questions were prepared to evaluate the behaviours about AIDS. After the AIDS education program, the increase at the percentage of the correct answers given to first 18 questions was found meaningful statistically; but for the last 2 questions, the increase at the percentage of the correct answers was not found meaningful statistically. Besides, the data that have been collected by means of this research were compared with the data from other similar studies. The meaningful increase at the theorical knowledge of AIDS is not enough alone. The important point is that, the correct theorical knowledge about AIDS, should be used by the adolescents in their life; and should affect positively the behaviours of young people about prevention of AIDS.