Kekeme ve akıcı konuşan çocukların benlik kavramı ve kaygı düzeylerinin karşılaştırılması

Abstract

82 ÖZET Gelişimi çocukluk döneminden başlayarak yaşam boyu süren benlik kavramı bireyin ruh ve beden sağlığını etkilemektedir. Çevrenin yaklaşımları da benlik gelişimine olumlu ya da olumsuz yönde etki etmektedir. Dil, benliğin gelişmesinde temel unsur olarak kabul edilmekte ve bireyin dil aracılığı ile toplumsallaştığı öne sürülmektedir. Konuşmayı öğrenmek uzun ve karmaşık bir süreçtir ve bu süreçte kekemeliğin ortaya çıkışı çocuğun toplumsal uyumunu aksatabilir. Kekemelik genellikle çocuklukta başlar ve kişilik gelişimini etkiler. Kekeme çocukların kendine güvensiz, endişeli, kaygılı ve çekingen oldukları ileri sürülmektedir. Kekemeliğin kişiler arası ilişkileri önemli derecede engelleyebileceği ve bunun da bireyde kaygıya yol açabileceği belirtilebilir. Konuşma bozukluğu olan çocuk düşük benlik saygısı geliştirmenin yanı sıra utanma ve engellenme duygularıyla birlikte sürekli kaygı yaşayabilir. Kekemeliğin erken yaşlardaki (9-12 yaş) benlik kavramı ve kaygı düzeyi üzerindeki etkisini incelemek üzere düzenen bu araştırmada çeşitli sosyo-demografik değişkenleri belirlemek için oluşturulan bireysel bilgi formunun yanı sıra, Piers-Harris Benlik Kavramı Ölçeği ve Çocuklar İçin Durumluk- Sürekli Kaygı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda kekeme olgularda kız / erkek oram 1/4 olarak belirlenmiş ve kekemeliğin olguların % 88'inde 6 yaş öncesinde başladığı saptanmıştır. Kekeleyen ve atacı konuşan grubun Piers-Harris Benlik Kavramı Ölçeği puanlan açısından birbirinden anlamlı düzeyde (p<0.01) farklılaştığı belirlenmiştir. Kekeme grubun benlik kavramı puanlan akıcı konuşan gruba göre daha düşük bulunmuştur. Sürekli Kaygı puanlan açısından kekeleyen ve akıcı konuşan grubun farklılaşmadığı belirlenmiştir. Cinsiyet açısından Piers-Harris Benlik Kavramı Ölçeği ile farklılık bulunmazken, Sürekli Kaygı Ölçeği puanlan açısından kızların erkeklerden anlamlı derecede daha yüksek puanlara sahip olduğu saptanmıştır. Kekeleyen grubun şu andaki konuşma bozukluğunun şiddeti arttıkça benlik kavramı puanlarının düştüğü, ancak Sürekli Kaygı puanlan açısından bu yönde bir ilişkinin bulunmadığı saptanmıştır. Bu durumda benlik kavramım etkileyen etkenler arasında kaygı dışında birçok etkenin olabileceği düşünülebilir. Çalışmamızda saptanan bulgular kekemeliğin benlik kavramı ve kaygı üzerinde etkili olduğunu belirten literatür bulgulan ile uyum içindedir.

83 SUMMARY The self-concept begin to develop from childhood and goes through the life and influence the mental and body health of the person. The environment approach influence the self developing in positive or negative aspect. The language was accepted as basic element in self development and by the way of language the person become socialized was claimed. Learning of the speech is very long and complex process and during this process stuttering was blocked the child social adaptation. Usually stuttering begin in childhood and influence the personality development. It thought like that stuttering children were being unconfident, concerned, anxious and withdrawn. Stuttering was determined as like that the relations between the persons could be blocked and this would create the anxiety. The child who has speech disorder, could develop low self-esteem and beside this who could has the trait anxiety with the feeling of shame and frustration. In this study in order to examine the effect of stuttering in low age (9-12 years old) self concept and anxiety level, personal information form which show the various social- demographic variables and Piers-Harris self concept scale and State-trait anxiety scale for children were also used. Result of this study, the ratio of female/male in stuttering group was determined as 1/4 and stuttering was found 88 % of the group below 6 years old was fixed. According to the Piers-Harris self-concept scale points the groups of stuttering and who speaks fluently were determined as different in a meaningful scale (P<0.01). The self-concept points of the group of stuttering found lower than the group who speaks fluently. Due to the trait anxiety points there is no difference between the group of stuttering and the group who speaks fluently. According to the sexuality there is no difference in Piers-Harris self-concept scale, but in trait anxiety scale points females had the higher points than males was determined. In the stuttering group when the level of the speech disorder was increased then the self concept points was decreased, but in the aspect of trait anxiety there was no any relations in this purpose. Under this condition in thought like that in the effects of self-concept there would be many effects beside the anxiety. In this study the determined findings were accord with the literature findings of effects of stuttering on self-concept and anxiety.