Mental retarde çocuklarda dişhekimliği uygulamaları, tedavi edilebilirlikleri ve ruhsal belirti testi uygulanması

Abstract

82 ÖZET Türkiye çocuk nüfusunun % 3. 4' ünü mental retarde bireyler oluşturmaktadır. Bu bireylere yönelik sağlık hizmetlerinin, özellikle ağız ve diş sağlığı sorunlarının incelenmesi ve tedavi yöntemlerinin ortaya konulmasının gerekliliği ortadadır. Bu çalışmada, mental retarde çocukların engellerine ait kapsamlı bilgi verilerek, özel yaklaşım yöntemleri kullanılarak, onların diş sağlığı ve tedavisinde sağlıklı çocuklarda uygulanan tedavi yöntemlerinin ne ölçüde kullanılabileceği ve başarılı tedavinin nelere bağlı olduğu araştırılmıştır. Bu nitelikteki bireylere götürülen dişhekimliği hizmetleri düzeyinin ve niteliğinin incelenmesi, sahip oldukları yetenekleri ve becerileri oranında kendileri için yararlı olabilecek hizmetlerin ve bunları yapabilecek kurumlarla ilgili düzenlemelerin neler olabileceği de araştı rm an ı n ara aç 1 arı arasın dadı r. Çalışmamız, 'İzmir ilindeki 9 özel eğitim veren okulun, 103 erkek, 54 kız, 157 öğrencisi fizenn.de yürütülmüştür. Öğrencilerin % 51 'i (80) öğretilebilir, % 35'ı (55) eğitilebilir, % 14'ti de (22) özel okula devam etmektedir. Oral muayene, ayna-sond ile gün ışığnda, sınıflarında arkadaşlarıyla birlikte ve öğretmenlerinin yardımı ile yapıldı. Tedavi gereksinimi olan çocuklar oku! yönetimine bildirildi Tedavi edilecekler lO'ar kişilik gruplar halinde otokliniğine alındılar. Kliniğimizin ulaşamadığı okullar ise, çocukları servis araçlarının yardımı ile ?fakültemize getirdiler. İlk seansta gerekli uyumu göstermeyen çocuklar, diğer bir seansta ailesi ile birlikte sevdiği ve /veya çekindiği öğretmenleriyle tedavi edilmeye çalışıldı. Başarılı olunamayan çocuklarda farklı bir hekim ile tekrar denenerek, gereğinde E.l). Dişhekimliği Fakültesi Pedodonti Anabilim Dalma sevk edildiler.83 Çalışmamızda, çocuklara 70'i amalgam restorasyon, 18'i kompozit ve cam iyonomer olmak üzere 88 dolgu, 69 diş çekimi, 4 kanal tedavisi yapılmıştır. Genel anestezi endikasyonu konulan 66 çocuktan, yalnızca 5'nin kliniğimize başvurduğu görülmüştür. Çocukların dişhekimi karşısındaki davranışları, aktif direnç gösterenler, pasif direnç gösterenler ve direnç göstermeyenler olarak üç grupta değerendirilmiştir. Bu gruplar da kendi içinde, özel yöntemlerle saptanan zeka bölümü, ruhsal belirti testi değerleri gibi verilerle irdelenmiştir. 157 mental retarde çocuktan alman verilerin ve gözlemlerin, istatistiksel analız ve değerlendirilmesi sonucunda, bu çocuklarda da, temelde, zeka düzeyi normal olan çocuklarda uygulanan tedavi yöntemlerinin uygulanabileceği, ortaya konulmuştur. Mental retarde çocuklarda başarılı sonuçların alınabılmesınin, dişhekimlerinin ilgili engeller hakkında kapsamlı bilgi sahibi olmalarına, istek.sabır ve özenle çalışmalarına, uygulamaların çocukların yabancı olmadığı bir ortamda sevdiği ve güvendiği kişilerle beraber sürdürmelerine bağlı olduğu belirlenmiştir. Bu tür çocuklara yaklaşımda multidisipliner bir konsültasyonun, devlet desteğiyle iyi organize edilmiş koruyucu dişhekimliği hizmetlerinin ulaştırılmasının önemi de irdelenmiştir.

84 SUMMARY Mental retarded children consists 3.4% of the Turkish population. There is a great need to point out the general health status, treatment needs, and especially the dental treatment of mentally retarded children. This study investigated the details of the disorders of the involved children and dental treatments were conducted and treatment capabilities were compared with the normal children. The aim of the present study was to show the ability to treat mental retarded children, and the possible dental treatment facilities conducted according to the patients retardation status and the avalibility of health authorithies. The study group consists 103 male, 54 female with a total number of 157 mentally retarded students attending to 9 special schools for them. 51% of the students attended to a school for children with 1Q 25-50, 35% of the students attended to a school for IQ50-75 and 14% had private education. Oral examinations were conducted in the classrooms with the help of the teachers where all of the class members were together. The school directors were informed about the children with dental treatment needs. The children were taken to the auto-clinic in groups of ten for dental treatment. The children who resist the treatment in the first visit were tried to be treated with the help of the parent or teachers whom he/she liked or afraid in the next visits. The children who could not be treated successfully were tried to be treated by another dentist or send to Egc University, School of Dentistry, Department of Pedodontics for general anesthesia. Â total of 88 restorations (70 amalgam, 1 8 composite and glass- ionomer), 69 extractions, and 4 root canal treatments were conducted.85 Only 5 children from 66 children with general anesthesia indication have attended to our university's clinic. The behaviors of children to the dentist were categorized as active resistance, passive resistance and no resistance. These groups were investigated according to IQ and pediatric symptom checklist. Statistical analysis showed that mentally retarded children could be treated with the similar methods that are used in treating normal children. This study showed that dentists should be informed about the disorders of mentally retarded children and be patient and willing to treat such patients and prefer to treat them in their own enviroment. Health policy of the goverment should include a multidiciplinary consultation for dental treatments and preventive dental services for these children.