İzmir` de bulunan diyaliz merkezlerinin kalite değerlendirilmesi

Abstract

280 ÖZET Çalışma dört ana başlıkta yürütülmüştür. Bunlar: 1. Yaşam kalitesi ölçeğinin uyarlanması ve kullanılmasını kapsayan çalışmalar 1.1. Hastalık Etki Profili (HEP) 1.2.Görsel Analog Skala 2.Hastalann sosyodemografik ve tıbbi durumlannı değerlendiren çalışmalar 2.1. Hasta anketi-1 Hastaların sosyodemografik özellikleri değerlendirilmektedir. 2.2. Hasta anketi-2 Hastaların medikal parametreleri değerlendirilmektedir. 3. Fonksiyonların değerlendirilmesi amaçlı çalışma 3.1.Kamovsky skalası 4.Sağlık hizmet araştırması 4.1. Kurum anketi Ekim 1998 itibariyle İzmir kent merkezinde toplam 939 kronik hemodiyaliz hastası bulunmaktadır. 939 kişilik evrenden, ± 5 hata payıyla, %95 güven aralığında örneklem büyüklüğü 273 olarak saptanmıştır. Tabakalı, rastgele, küme örneklem alınmıştır. Anketler, kurumlarda yüz yüze anket tekniğiyle ve hasta kayıtlan incelenerek araştırmacı tarafından doldurulmuştur. Belirlenen örneklem büyüklüğünden daha fazla hastaya ulaşılmıştır. Bu hastaların hastane kayıtlan incelenerek veriler toplanmıştır. Ancak 284 hastanın 259'una HEP uygulanabilmiştir. Kapsayıcılık % 91,2'dir. Merkezler arasında büyük farklılıklar saptanmamıştır. Medikal parametreler diğer ülkelerle benzerdir. Hasta yükünün büyük kısmının SSK'da olmasına rağmen makina ve diyalizat kullanımı, laboratuar olanaklan açısından bu kurumun daha geride olduğu gözlenmiştir. Buna rağmen hastaların medikal parametre ve yaşam kaliteleri diğerlerinden çok daha kötü değildir. Diyalizin üre değerlerini ne kadar düşürdüğü konusunda yapılan hesaplamalarda sadece Ege Üniversite'sinin beklenen oranlan yakaladığı gözlemlenmiştir. Diyaliz merkezleri giderek çoğalmaktadır. Bu nedenle geç kalınmadan sıkı denetim kriterleri belirlenmelidir. Merkezlerin standardizasyonu sağlanmalıdır. Bu çalışma bir bakıma henüz geç kalınmadığını göstermiştir. Diyaliz merkezlerinin artınlması tek çözüm olmamalı, kişileri diyalize götüren önlenmesi son derece kolay olan hastalıklara dur diyebilmek için temel sağlık hizmetleri kapsamında bir an önce önlemler alınmalıdır.

281 ABSTRACT This study has four major components. These are: l.The study of adoptation and usage of health related quality of life measures. 1.1. Sickness Impact Profile 1.2. Visual Analogue Scale 2.The study of description of sociodemographic properties of hemodialysis patients 2.1. Questonnaire for patients-1 to evaluate sociodemographic properties of hemodialysis patients 2.2. Questonnaire for patients-2 to evaluate medical parameters of hemodialysis patients 3.The study to evaluate functinal status of hemodialysis patients. 3.1.Karnovsky scale 4.Health service survey 4.1. Questonnaire for dialysis centers. There were 939 chronic hemodialysis patients in metropol of İzmir, October 1998. The sample size is 273 with % 95 confidence interval and a= 0.05. The sampling method is stratified, clustered and randomised. The data is collected through face to face administered questionnaires. 284 patients are reached, but SIP is applied to 259 of 284 patients. The coverage rate is % 91,2. Not much differences are detected between diaysis centers. Medical parameters are similiar to other countries like USA. Although Social Security Hospital has much more patients, its technical circumstances are worse. But the quality of life and medical parameters are not much worse than the others. On the other hand, the Ege University Dialysis Center's patients have the best values of ultrafiltration rate. The number of dialysis centers increases very rapidly. Review criteria must be performed to supply standardization urgently. This study shows that it is not too late. But this sector is getting bigger very fast and maybe it will be very late only in hours. The solution should not be to increase the number of dialysis centers. Diseases ended dialysis must be prevented. The measures must be applied in primary health care urgently in order to prevent renal failure.