Erken dönemde bebeğin emzirilmesiyle plasenta ayrılma süresi arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu araştırma, doğumdan hemen sonra bebeğin emzirilmesiyle artan oksitosinin uterus kontraksiyonları yoluyla plasentanın ayrılma süresine etkisini ortaya koymak amacıyla deneysel olarak yapılmıştır. Araştırma, SSK Elazığ Hastanesi Doğum Kliniği'nde 12 Temmuz-15 Eylül 1999 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın evrenini bu tarihler arasında kliniğe doğum için gelen tüm gebeler, örneklemi ise yine bu tarihler arasında doğum yapan 89 gebe (43 deney grubu, 46 kontrol grubu) ve yenidoğan bebekleri oluşturmuştur. Araştirma verilerini toplamak amacıyla araştırmacı tarafından literatürden yararlanılarak anket formu hazırlanmıştır. Ayrıca, araştırma kapsamına giren gebeleri belirlemek için `prenatal risk indikatör` formu da kullanılmıştır. Deney grubundaki gebelere çalışmanın önemi anlatılıp, sözel izinleri alınmıştır. Bu grubun bebekleri doğduktan sonra kuru beze sarılıp, apgar puanı değerlendirildikten ve aspire edildikten sonra (1-2 dk.) anne memesine verilmiştir. Bebeğin, memenin areola tabakası ile birlikte meme ucu tutturulmaya çalışılmıştır. Plasentanın ayrılmasına kadar bebekler anne memesinde tutularak emzirtilmeye uğraşılmıştır. Bu arada plasenta ayrılma belirtileri gözlenerek, plasenta ayrılma süresi kayıt edilmiştir.Kontrol grubunda ise bebeğin doğumundan sonra yenidoğana ve anneye rutin işlemler yapılmıştır. Bebekler anneye verilmemiş, yalnızca plasenta ayrılma süresi kayıt edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde değişkenlerin yüzdelikleri ve ortalamaları, plasenta ayrılma süre ortalamalarını karşılaştırmak için ` t testi `, plasenta ayrılma süresi ile bazı değişkenler arasında ` tek yönlü varyans analizi ` ve ileri analiz için LSD testi kullanılmıştır. Araştirma sonuçlarına göre, gebelerin yaş ortalaması; deney grubunda 25.44 + 4.9, kontrol grubunda 25.36 + 4.8, gebelik sayı ortalaması; deney grubunda 2.02 + 1.6, kontrol grubunda 2.10 + 1.15, doğum sayılan ortalaması ise sırasıyla 0.90 +.1.04 ve 0.86 + 0.83 olarak bulunmuştur.70 Araştırmaya katılan gebelerin %96.08'i bir önceki doğumlarında bebeklerini emzirdikleri, %8.16'sı ise doğumdan hemen sonra emzirmeye başladıkları belirlenmiştir. Deney ve kontrol grubundaki gebelerin plasenta ayrılma süreleri arasında fark anlamsız bulunmuştur. Plasenta ayrılma süre ortalaması deney grubunda 7.38 + 3.22 dk. ve kontrol grubunda 7.50 + 3.76 dk. olarak bulunmuştur. Gebelerin; Deney Grubu Kontrol Grubu Yaş grupları F(4,38)=0.2619 p>0.05 F(4,41)=2.0152 p>0.05 Gebelik sayılarına F(4,38)=0.7249 p>0.05 F(5,40)= 1.4875 p>0.05 Gebelik risk puanlarına F(5,37)=1.5065 p>0.05 F(6,39)=0.8304 p>0.05 ile plasenta aynlma süre ortalamaları arasında yapılan istatistiksel analizde fark anlamlı bulunamamıştır. Deney grubu gebelerin, plasenta aynlma süresi en kısa 35 yaş ve üzeri gebelerde (387.00 sn.), üçüncü gebeliği olanlarda (386.57 sn.) ve üç doğum yapmış olanlarda (349.50 sn.) saptanmıştır. Kontrol grubunda ise en kısa plasenta aynlma süresi 35 yaş ve üzeri gebelerde (273.00 sn.), altıncı gebeliği olanlarda (248.00 sn.) belirlenmiştir. En uzun plasenta ayrılma süresi, deney grubunda 20-24 yaş grubunda (474.50 sn.), dördüncü gebeliği olanlarda (587.75 sn.) ve kontrol grubunda ise 15-19 yaş grubunda (563.00 sn.), ilk gebeliği olanlarda (551.50 sn.) saptanmıştır. Doğum sayılarına göre ise deney grubunda (F(4,38)=0.2584, p>0.05) fark anlamsız bulunmuşken, kontrol grubunda (F(3,42)=3.4669, p<0.05) anlamlı bulunmuştur. Fark, hiç doğum yapmamış ile bir- iki doğum yapmış olanlar arasında bulunmuştur.

SUMMARY This research was made experimentally to determinate that oksitosin which rises after immediately breast-feeding of the baby, has an effect on the expulsion-time of placenta by way of uterus contractions. The research was made between 12 July- 15 September 1999 at SSK Elazığ Hospital. The universe of this study constitutes of all pregnant women who came for birth to the clinic between these dates. The sample groups are the 89 pregnant women (43 experiment, 46 control) who had birth again between these dates and their new born babies. In order to collect the research data, by making use of the literature, the researcher prepared a questionnaire form. Moreover, to determine the pregnant women who are included in this research, the ` pre-natal link indicator` form was used also. To the pregnant women who are in the experiment group, the importance of this study was explained, and their verbal permission was taken. The babies of this group, immediately after birth, were wrapped up in dry clothes, their apgar point evaluations were made, and after they were aspirated, they were given breast- feeding (for 1-2 minutes).Until the expulsion of the placenta the babies were held at the mother's breast and tried to make them suck. During this action sign of expulsion of placenta were observed and time was recorded. At control group after the birth of the baby the general procedures were made for both mother and baby. The babies were not given to the mothers, only the expulsion- time of placenta was recorded. By evaluating the data the percentage of the variants, and their average; for compairing the expulsion-time of placenta `T-Test`; between ` One Way Variance Analysis` and for advanced analysis LSD Test were used. According to the research results it was found that; the age average of the pregnant women in the experiment group is 25.44 + 4.9, and control group it is 25.36 ± 4.8; the average pregnancy number in the experiment group is 2.02 +1.6, in the control group it is 2.10 + 1.15; the gravide average is with order 0.90 + 1.04 and 0.86 + 0.83.72 After, %96.08 pregnant women who participate in this study, pointed out that they breast- fed their babies in their previous birth; %8.16 pointed out that they began to breast-feed immediately after birth. Expulsion-time of the placenta differences between the experiment and control group were not found significantly.. The expulsion-time placenta average was found out 7.38 + 3.22 minutes at the experiment group and 7.50 + 3.76 at the control group. Pregnant women's; Experiment Group Control Group Age groups F(4,38)=0.2619 p>0.05 F (4,41)=2.0152 p>0.05 Number of pregnancy F(4,38)=0.7249 p>0.05 F(5,40)= 1.4875 p>0.05 Pregnancy link scoring F(5,37)=1.5065 p>0.05 F(6,39)=0.8304 p>0.05 According to the statistical analysis; pregnant women's age groups, number of pregnancy and pregnancy link scoring were not effect expulsion- time of placenta. The pregnant women's expulsion-time of placenta the experiment group are determined as follow; the shortest was at pregnant women of age 35 age and above (387.00 sec), at the third pregnancies (386.57 sec.) and at the third birthes (349.50 sec.).The shortest expulsion-time of placenta at the contro group was 273.00 sec. At the women of 35 age and above, at the pregnants who had their sixth pregnancy the expulsion-time was recorded as 248.00 sec. The longest expulsion-time of placenta was found; at the experiment group in the 20-24 age group (474.50 sec.) and the ones who had their fourth pregnancy (587.75 sec.) and at the control group it was the 15-19 age group (563.00 sec.)and the first pregnant women (55 1.50 sec). According to the gravide the difference at the experiment group (F(4,38)=0.2584, p>0.05) was not found significantly, but the difference at the control group (F(3,42)=3.4669, p<0.05)was found significantly. The difference was found between the women who hadn't given one- two birthts. According to these results of the research; the importance of early breast feeding should be taught to nurses/midwifes at their education and at in-service educations; explaining to pregnant women breast care and the importance of breast-73 feeding at antenatal following; and making new works with more larger groups about this subject are the suggestions that can be made.