Açık kalp ameliyatı olan kişilerde ventilatörden ayırma döneminde arteriyel kan gazı analizi ile pulse oksimetre ölçümleri arasındaki uyumun araştırılması

Abstract

ÖZET Bu araştırma, açık kalp ameliyatı geçiren 18-65 yaş arası erişkin hastalarda ventilatörden ayırma (weaning) döneminde arteriyel kan gazı (A.K.G) analizi ile oksimetre ölçümü satürasyon sonuçlarının uyumunun karşılaştırılması amacıyla yapılmıştır. Ayrıca açık kalp ameliyatı geçiren anormal hemoglobin değerine sahip veya hipotermik durumdaki erişkin hastaların pulse oksimetre satürasyon sonuçlan (SpOa) ile arteriyel kan gaza satürasyon sonuçlarının (SaCte) karşılaştırılması ve oksimetrenin anormal hemoglobin ve hipotermiden etkilenip etldlenmediğinin bulunması amacıyla yapılmıştır. Yarı deneysel olarak yapılan araştırma 1 Mayıs 2000 - 1 Eylül 2000 tarihleri arasında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Ana Bilimdalı'nda yürütülmüştür. Araştırmaya 18-65 yaş arası toplam 100 erişkin hasta alınmıştır. Hastalara ait veriler hasta dosyalan, anestezi kartları, hemşire izlem formlan, ventilatörden aynına süresince izlenen A.K.G. analizi sonuçlan ve aynı zamandaki oksimetre SpÛ2 değerlerinin okunması ile elde edilmiştir. Bu bilgiler araştırmacı tararından hazırlanan hastaya yönelik `Hasta Tanıtım Formu` ve ventilatörden ayırmada kullanılan parametreleri kaydetmek üzere düzenlenen `Postoperatif Hasta İzlem Formu` ile toplanmışlar. Hasta açık kalp ameliyatı sonrasında yoğun balama alındığında Hasta Tanıtım Formu hasta dosyası ve anestezi kartından doldurulmuştur. Postoperatif Hasta İzlem Formu'ndaki veriler üç ventilator modunda iken alınmıştır. İlk ölçüm hasta ameliyattan çıktıktan 15 dakika sonra VC modunda, ikinci ölçüm SIMVıo modunda, üçüncü ölçüm ise CPAP modunda alınmıştır. Her ventilator modu / frekansı ve FıCh'deki değişiklik yapıldıktan 15 dakika sonra A.K.G. örneği alınmış ve eş zamandaki oksimetre Sp02 değeride sonradan karşılaştınlmak üzere kaydedilmiştir. Hasta ventilatörden aynldıktan sonra extubasyon saati de forma kaydedilmiş, hastaların ventilatörde kalma süreleri ile anestezi süreleri arasındaki ilişki de araştırılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde aritmetik ortalama, sayı ve yüzde dağılımlan, iki eş arasındaki farkın önemlilik testi, korelasyon analizi, Mann Whitney U Testi ve Kruskall Walhs Varyans Analizi testleri uygulanmıştır. 53Araştırmanın sonucunda, üç ventilator modunda A.K.G. analizi Sa02 sonucu ile pulse oksimetre ölçümü Sp02 sonucu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05). SaCte sonucu ile SpCte sonucu arasmda anlamlı bir korelasyon da bulunmuştur (p<0,05).Sa02 sonucu arttığı zaman Sp(h sonucunun da arttığı, iki ölçümün birbirine paralel olarak artıp azaldığı görülmüştür. Ancak bir ölçüm sonucu diğerinin değerini göstermemektedir. Sigara içen ve içmeyen hastalarda SaCte ile SpCte ölçümleri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamsız bulunmuştur. (p>0,05) Hemoglobin seviyesi normalin altında olan hastalar ile normal olan hastaların SpCte ölçümlerinin arasmda istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. (p>0,05) Hemoglobin seviyesinin normal sınırlar içinde olması SaCte ve SpCte ölçümleri arasındaki farkı azaltırken, istatistiksel olarak hemoglobin seviyesinin iki ölçüm arasındaki farka etki etmediği bulunmuştur. Santral vücut ısısı normal şuurlarda olan hastalar ile hipotermik olan hastaların SaCte ve Sp02 ölçümlerinin farklı çıktığı, düşük vücut ısısının oksimetre ölçümünü etkilediği bulunmuştur (p<0,05). Çalışmaya alman hastaların ventilatörden ayrılma süresi ile anestezi süresi arasmda anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre pulse oksimetrenin çalışma prensipleri, sınırlılıklarının hemşire ve hekimler tarafından bilinmesi ve güvenilirliğinin arteriyel kan gazı analizi yapılarak desteklenmesi gerekmektedir. 54

SUMMARY The present study was designed to compare the results of arterial blood gas (ABG) analysis with those of pulse oxymetry during weaning process from ventilatory suppurt in adult patients undergoing coronary artery by-pass greft (CABG). Moreover, it was olso aimed to determine the effects of hypothermia and abnormal hemoglobins on oximetry and to compare the results of arterial blood gas saturations (SaCh) with those of pulse oximetric saturations in adult patients either in hypothermia or with abnormal hemoglobin levels and undergoing open heart surgery, This semi-experimental study was performed on 100 adult patients who are ages from 18 to 65 years old in the Cardiovascular Surgery Department of Ege Universty between May-1- 2000 and September- 1-2000. All data of patients were obtained from anaesthetic documents, nurse observation forms and results of ABG analyses which were simultaneously taken with measurements of oxymetric SpCte values. Such obtained all data were collected in Patient Information Form prepared by investigater and in Patient Follow-up Form that was prepared to note the parameters using for weaning from ventilatory support. Patient Information Form was completed from patient file and anesthetic management form, when the patient was admitted to intensive care unit. Data of Patient Follow-up Form were collected during three ventilator modes. First measurement was taken 15 minutes after the operation in volume control (VC) mode, the second one in sensitive intermittent mandatory ventilation (SIMV) mode, and the third one in continous positive airway pressure (CPAP) mode. Arterial blood gas specimens were taken simultaneously with oxymetric oxygen saturation (SpCte) measurements to compare after all, at every 15 th minutes following each remodulation of respiratory parameters. After the termination of ventilatory support the extubation time of each patient was noted on patient follow-op forms; and relationship between anesthetic management time and ventilatory support tune was also evaluated. In statistical analysis of data, mean values, numeric and percent distributions were calculated, and importance test of difference between two paired parameters, correlation 55analysis, Mann- Whitney U Test, and Kruskall Walks Variance Analysis Tests were performed. ConseguenÜy, a statistically significant difference was found at each three ventilatory modes between SaCte resuts of arterial blood gas analyses and pulse oxymetric Sp02 measurements (p<0,05). Furthermore, there was a significant correlation between result of SaCte and that of SpCte (p<0.05). There were paralel changes as increasing or decreasing values between SaCte and Sp02 measurements. However not once had the result of one indicated the that of an other. There was not a statistically significant difference between smoker and nonsmoker patients in comparison of Sa02 and SpCte measurements (p>0,05) There was not a statistically significant difference between SpCte valvues of patients with normal hemoglobin levels and those of patients with reduced hemoglobin levels (p>0,05). Although, hemoglobin level being within normal limits decreased the difference between Sa02 and SpCte measurements; it was found that hemoglobin level, actually, did not statistically effect the difference between Sa02 and Sp02 measurements. Results of SaCte and SpCte measurements were different between patients having normal and ones with hypothermic central body temparature, therefore it was concluded that the low body temperature effected significantly the oxymetric measurements (p<0,05). There was not a clear relationship between time of weaning from ventilatory support and duration of anesthetic management in evaluated patients. Conclusions of our study suggest that working principles and using limits of pulse oxymetry must be awared of by all medical practitioners (nurses, doctors) and reliability of measurements must be supported with arterial blood gas analyses 56