Hasta kontrollü analjezi yöntemine ilişkin verilen hasta eğitiminin postoperatif ağrının giderilmesine etkisinin incelenmesi

Abstract

ÖZET HKA uygulaması hastaların ağrılarının yönetiminde daha fazla kontrol sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. Buna rağmen bir çok hasta HKA uygulaması ile ilgili bilgi eksikliğine bağlı olarak orta dereceliden şiddetliye varan ağrıdan yakınmaya devam etmektedir. Bu çalışmada preoperatif eğitimin ağrının giderilmesine etkisi incelenmiştir. Araştırma Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği' nde, 1 0. 01. 1 999 - 24. 06. 1 999 tarihleri arasında yapılmıştır. Total abdominal histerektomi girişimi uygulanan, yaşlan 35- 60 arasında değişen 40 hasta araştırmanın ömeklemini oluşturmuştur. Hastaneye yatış sırasma göre ilk 20 hasta kontrol grubuna, diğer 20 hasta ise uygulama grubuna dahil edilmiştir, ömeklem ameliyattan bir gün önce günlük ameliyat listesinden 18- 60 yaşlan arasında olan ve anestezist tarafından HKA uygulamasına karar verilen hastalar arasından seçilmiştir. Gruplar denek sayısı, yaş, öğrenim düzeyi, ameliyat deneyimi, seçilen anestezi tipi, HKA uygulama yolu, çalıştırma metodu ve kullanılan analjezik ilaç bakımından eşitlenmiştir. Ameliyattan bir gün önce araştırmacı hastalar ile görüşmüş ve her iki grup Vizüel Analog Skala ( VAS) kullanımı hakkında bilgilendirilmiştir. Uygulama grubuna HKA uygulamasına ilişkin bir eğitim broşürü ile karşılıklı görüşülerek eğitim verilmiş, kontrol grubu klinikteki rutin preoperatif hazırlığa bırakılmıştır. Broşürün anlaşılırlığmı değerlendirmek için HKA Uygulaması Değerlendirme Formu hazırlanmış ve uygulanmış, anlaşılır bulunmuştur (x= 28.650 ±1.81). Araştırma verileri preoperatif dönemde hasta ile görüşülerek ve postoperatif dönemde hasta dosyalanndan ve Hasta Kontrollü Ağn Pompası ekranından toplanmıştır. Ağn puanlan ise ilk 4 saat için 2 saatte bir ve 24 saatlik süre için her 4 saatte bir değerlendirilmiştir. 50Grupların ağrı puan ortalamaları, morfin tüketimi, analjezik istek sayılan ve başarılı istekleri sonucu HKA cihazının verdiği bolus sayılan 24 saatlik süre için karşılaştınlmıştır. Gruplann ağn düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır ( p>0.05 ). 24 saatlik morfin tüketimi uygulama grubunda kontrol grubuna göre anlamlı olarak düşük bulunmuştur ( p<0.05). Uygulama grubundaki analjezik istek sayısı ve başanlı istek sonucu HKA cihazının verdiği bolus sayısının kontrol grubuna göre düşük olduğu gözlenmiştir. Analjezik istek sayısı ve başanlı istek sonucu HKA cihazının verdiği bolus sayılanndaki farklar istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). 51

SUMMARY Patient- controlled analgesia ( PCA ) therapy was designed to provide patients with greater control in managing their pain.However, many patients continue to suffer from moderate to severe pain due to lack of knowledge about how to use PCA therapy. This study examined the effect of structured preoperative teaching on about relief of pain. This research was carried out at the obstetrics and gyneocology clinic of Agean University Medical Faculty Research and Application Hospital, between the dates of 10, January 1999 and 24, June 1999 on 40 patients aged between 35- 60 who were applied total abdominal hysterectomy. According to their hospitalization order, the first 20 patients were included in the control group and the following 20 were in the application group. The sample was selected on the day prior the surgery from the daily operating room list from among the patients aged between 18- 60 and who were decided by the anaesthetist' s planned PCA treatment. Groups were matched according to the number of the patients', patients' age, level of education and experience of operation, type of anesthesia, type of PCA administration, mode and analgesic drug. On the day prior to surgery the researcher visited the patients and both groups were educated about use of the visual anolog scale.The application group received a written pamphlet abut PCA treatment. The control group received the usual preoperative prepation on the ward. PCA Therapy Pamphlet Evaluation Form was prepared to evaluate the pamphlet's compehensibility and applied, it was found compehensive (x=28.650+1.81). Data were collected interview with the patients, preoperatively patient files and pea pump screen. Patients pain scores were measured on the first 4 hours every 2 hours and every 4 hours within a 24 hour preriod. 52Groups pain scores, 24-hour morphine consumptions, demand and delivery values within a 24 hour period were compared. All results were analysed using SPSS-PC soft ware! The levels of pain were not significantly different between groups (pX).05). 24-hour morphine consumption was found reasonobly low in application group in comparison to the control group (p>0.05). It was observed that the numbers of the demands and deliveries of the application group were lower than those of the control group. Differences in the numbers of the demands and deliveries were found to be statistically reasonable (p<0.05). 53