Proestrus döneminde uygulanan aspirinin preimplantasyon dönemindeki sıçan endometriyumuna etkisinin histolojik olarak incelenmesi

Abstract

ÖZET Klinikte çok yaygın uygulama alanı bulan Aspirin; infertilite kliniklerinde; antifosfolipid sendromlu ve tekrarlayan düşüklere sahip kadınlarda implantasyon ve gebelik şansını arttırmak amacıyla düşük dozda uygulanmaktadır. Bu konuda yapılan pek çok klinik çalışma olmasına rağmen, implantasyon dönemine ait moleküler ve yapısal bilgilerimiz hala yeterli değildir.Bu çalışmanın amacı proöstrus döneminde verilmeye başlanan Aspirin' in, preimplantasyon dönemindeki sıçan endometriyumlan üzerine yapısal ve moleküler düzeydeki olası etkisini tartışmaktır. Bu amaçla çalışma grubu olarak belirlenen (n=10) dişi sıçana; Aspirin dozu 2mg/kg/gün olacak şekilde bir siklus boyunca aspirin verildi. Siklus sonunda çiftleştirilip gebeliklerinin 3,5.gününe kadar ilaç uygulanmasına devam edildi. Kontrol grubu; ilaç verilmeyen (n=10) dişi sıçan olarak belirlendi. Her iki grup; gebeliklerinin 3,5. günde servikal dislokasyonla sakrifıye edilerek, ışık ve elektron mikroskop düzeyinde incelenmek üzere endometriyumları çıkarılıp tespit solüsyonuna alındı. Bu çalışmada Anabilim Dalımızda ilk kez denenen yan ince kesitlere yönelik sitokimyasal ve immünohistokimyasal teknikler denendi. İlaç grubunda; kontrol grubuna oranla ışık mikroskopik olarak uterus örtü epiteli kalınlığının artmış ve mitotik figürlerin azalmış olduğu saptandı. Epitel hücrelerinin bazal komşuluğunda ve endotel hücreleri arasında yer yer ayrışmalara ve spiral yerleşimli bezlerin yanı sıra damarların çevresinde çok sayıda fibroblasta rastlandı. Elektron mikroskopik olarak; ilaç grubunda belirgin, kontrol grubunda minimal düzeyde olmak üzere uterus örtü ve bez epitel hücrelerinin mikrovilluslarında silinme, intrasitoplazmik ödem, mikrofilament ve mikrotubuluslarda artış, GER' de tubuloveziküler genişleme ve nükleus membranında bozulma ve İntersellüler ayrışma saptandı. Epon uzaklaştırma sonrası yan ince kesitlere uygulanan integrin aV boyamalarında ise ilaç grubu endometriyumlarında kontrole göre daha yoğun boyanma gözlendi. Bu bulgular ışığında Kontrol grubu endometriyumlarının orta Diestrus dönemi histolojik yapısı ile, ilaç grubunun endometriyumlarının geç diestrus dönemi 151histolojik yapısı ile uygunluk gösterdiği ve desidual reaksiyonunun ilaç verilen grupta artmış olduğu saptandı. Sonuç olarak; Aspirin uterusun implantasyona yönelik hazırlığına pozitif yönde katkı sağlamaktadır. Öncelikle IVF kliniklerinde kullanılan ilaçların; implantasyonda belki de en önemli yere sahip olan reseptif döneme etkileri araştırılmalı ayrıca bu dönemi olumlu yönde etkileyebilecek yeni ajanların moleküler ve yapısal düzeyde çalışmalarının planlanması gereklidir. 152

SUMMARY Aspirin is a drug which has multiple therapeutic usages almost in everey clinics; and also in IVF clinics with the attempt of increasing the implantation and pregnancy rates for women with antiphospholipid syndrome and recurrent miscarriages by low dose. Despite several clinical studies have been made on this subject, the knowledge about the molecular and structural effects of aspirin on implantation is stil not enough. The aim of this study is, to discuss the structural and molecular effects of Aspirin which was given from the beginnig of proestrus cycle to preimplantation period to rat endometrium. For this purpose; female rats (n=10) treated orally with aspirin, 2mg/kg/day, during one cycle. At the end of the cycle female rats mated and drug treatment repated untill 3.5 th day of pregnancy. Control group (n=10), didn't treated with aspirin ever. Both two groups sacrified by cervical dislocation on the 3.5th day of their pregnancy and endometriums' were taken into fixatives to study by light and electron microscopy. And also in this study, a new cytochemical and immunohistochemical techniques for our department have been tried on semithin sections. According to the comparison of aspirin treated group with the control group with light microscopic results; thicker endometrial epithelium and lesser mitotic figures were seen in the aspirin group. In the basal neighbourhood of the epithelium and among the endothelial cells, some gaps have been noticed and a lot of fibroblast cells around the spiral glands and capillary have been determined. According to the comparison of electron microscopic results; in aspirin treated group loss of microvilli on the apical surface of the epithelial cells of both endometrium and glands and intracytoplasmic edema; increase in the microfilaments and microtubule organization; tubulovesicular expansion of GER; distruption of nucleolar membrane and intersellüler gaps were much more than the control group. Stronger staining reaction of integrin aV was seen in aspirin treated group, on semithin sections after epon removal. 153As a result; control group endometriums' histology were similar to mid Diestrus cycle histology and aspirin given groups endometrial histology was similar to late Diestrus phase and decidual reaction was higher in this group. In conclusion, Aspirin has a positive effect on endometrial preparing for pregnancy. Drugs which have regularly usage in IVF clinics must be invastigated according to their effects to the receptive period of endometrium; and also structural and molecular studies of new drugs which could effect this period positively must have planned. 154