Serebral vasospasmda GSH ve NADPH`ın etkileri

Abstract

60 ÖZET Serebral vasospasmın intrakranial patolojilerde önemli bir yeri vardır. Serebral vasospasmın oluşması için en uygun zemin değişik sebeplere bağlı meydana gelen subaraknoid kanamadır. Serebral vasospasmın klinik önemi anlaşıldıktan sonra zamanla subaraknoid kanama zemininde vasospasmın oluş mekanizmaları ve bunların nasıl ünlenebileceği glindeme gelmiştir. Son yıllarda serebral vasospasmın oluşumunda ekoaanoidlerin çok etkin bir ralli olduğu, serbest oksijen radikallerinin de hem ekosanoidlerin oluşumunu arttırarak hem de damar duvarını degenere ederek vasospasmı artırdığı ortaya konmuştur. Çalışmamızda serebral vasospasmı önlemek düşüncesiyle ekosanoidlerin oluşumunu azaltmak ve kendi toksik etkilerini bertaraf etmek için serbest oksijen radikallerini ortamdan elimine etmek amaçlandı. Bu amaçla GSH ve vasospasında etkin rolü olan methb. nin oluşumunu azaltmak için de NADPH intraarteriel ve sisternal yolla kullanılarak köpek basiler arteri üzerindeki etkileri karşılaştırıldı. Kontrol gurubu ile sadece subaraknoid kanama oluşturulan guruplar yanısıra intraarteriel ve sisternal yolla verilisine göre ikişer GSH ve NADPH gurubundan oluşan altı gurup denekde çalışıldı. Böylece normal gurupla subaraknoid kanamalı gurup ve GSH ve NADPH verilen guruplar arasında karşılaştırma yapıldı. Sonuçta antioksidan etkisi bilinen GSH ile NADPH nın serebral vasospasın üzerindeki etkileri normal ve sadece subaraknoid kanamalı guruplara göre mukayeseli olarak değerlendirildi. Guruplar arasındaki sonuçlar değerlendirilirken angiografik bulgular, histolojik bulgular ve superoksit radikalin61 elimine edilmesiyle ilgili superokait dismutaz enziminin aktivite tayinleri kullanıldı. Dgerlendirmelerin sonucunda kontrol gurubunda kontrast madde ve kateter irritaayonuyla açıklanabilecek ılımlı bir vasospasm gözlendi. Sadece subaraknoid kanama oluşturulan gurupta daha önceki çalışmaların da ortaya koyduğu belirgin spasm saptandı. Antioksidan etkisi bilinen GSH xn kullanıldığı guruplarda sadece subaraknoid kanama yapılan guruptan anlamlı Ölçüde düşük derecede vasospasm olduğu belirlendi. NADH in erken dönemde oluşan vasospasm sonrası oksijenden fakir ortamda superoksit radikali oluşturma potansiyelinin az olabileceği, buna karşın methb. oluşumunu azaltarak sonuçta vasospasmı azaltabileceği düşünüldü. Ancak subaraknoid kanama sonrası serebral vasospasmı oluşumunda önemli bir yeri olan methb. oluşumunu engellediği bilinen NADPH m spasmı ve degenerasyonu daha da arttırdığı ortaya çıktı.