2008 küresel ekonomik krizinin makroekonomik göstergeler üzerinden karşılaştırmalı analizi: Türkiye, Arjantin ve Meksika

Abstract

Ülke ekonomileri, yaşadıkları krizlerle uzun yıllar büyük zarar görmüşlerdir. Krizden çıkmak için her ülke kendi için en uygun politikayı benimsemiştir. Gelişmekte olan ülkelerin en önemli amacı enflasyonla mücadele ve sürdürülebilir bir büyüme olmuştur. Küreselleşmenin etkisi ile bir ülkede meydana gelen kriz hızla ilişki içinde bulunduğu diğer ülkeleri de etkilemeye başlamıştır. 2008 krizi de ABD'de ipotekli konut kredi (mortgage) piyasasında likidite sorununun yaşanmasıyla ortaya çıkmıştır. Önce Avrupa ülkelerini ardından diğer ülkeleri etkisi altına almış küresel bir krize dönüşmüştür. Ülkelerin daha önceden yaşamış oldukları krizlerden ders almaları ve krizleri önceden görebilmeleri daima beklenti dâhilinde olmuştur. Ancak bu durum krizlerin olumsuz yansımalarını engelleyememiştir. Tezin amacı doğrultusunda öncelikle ekonomik kriz kavramı tanımlanarak, ekonomik krizlerin literatürü incelenmiştir. Sonrasında seçilen üç ülke olan Türkiye, Arjantin ve Meksika ile ilgili genel bilgiler verildikten sonra bu üç ülkenin finansal krizleri ve krizden çıkış süreçleri araştırılmıştır. Üç ülkenin 1990-2018 yılları arasındaki seçili makroekonomik veriler üzerinden karşılaştırması yapılarak 2008 finansal krizinin etkileri açıklanmıştır. 2008 krizinin etkilerinin baz alınan yıllar itibariyle seçilen ülkelerden Türkiye, Arjantin ve Meksika için yarattığı sonuçlara bakıldığında; krizin etkilerinin krizden hemen sonraki yıl olan 2009'da daha çok hissedilmiş olduğu görülmektedir. Bu üç ülkenin de işsizlik, büyüme, enflasyon, dış borç ve cari açığın GSMH 'daki payına bakıldığında krizden sonra benzer yönde ilerleme kaydetmiş oldukları gözlemlenmektedir.

Economic crises has damaged the country's economies for long years. Each country has adopted the best policy for their own sake. The most important goal has been the fight against inflation and sustainable growth for developing countries. With increasing globalisation, a crisis which occurs in a country has started to affect the other countries which the relevant country has economic relations. The 2008 Crisis has occured due to liquidty shortage in mortgage market in the USA. It firstly affected European countries and then all over the world eventually, so it became a global crisis. . It's been expected to take lessons from past crises and predict possible crises for countries. However this expectation didn't prevent the adverse effects of economic crises. In accordance to the pupose of the thesis, the concept of the economic crisis was defined and the relevant literatüre was surveyed at first. Then, an outline of selected countries which are Argentina, Mexico and Turkey, were given and their financial crisis experiences and their way out processes were addressed. The effects of Global Financial Crisis of 2008 was explained by comparing the selected macroeconomic datas in the period between 1990 and 2018 for these countries. The effects of the Global Financial Crisis are more visible in the following year of the crisis 2009 in the selected counries, Turkey, Argentina, Mexico, by taking 2008 as the base year. The unemployment, growth, inflation, rates, foreign debt and current account ratio to GDP of all cases grew in the same manner.