Adenozin deaminaz(ADA) enziminin kinetik özellikleri, otomatik analizör ile aktivite ölçümü, tüberküloz ve lepra hastalarında serum ada aktivitesi ve bazı biyokimyasal parametreler

Abstract

125 6. ÖZET Bu çalışma, adenozin deaminaz (ADA) aktivitesinin otomatik anali- zör ile ölçümünü gerçekleştirmek, ADA enziminin kinetik özelliklerini araştırmak, sağlıklı kişilerin serum ADA aktivite düzeylerini belirlemek, tbe ve lepra hastalarında serum ADA, LDH aktivitelerini, ürik asit, bakır, çinko ve magnezyum düzeylerini belirlemek, bu parametrelerin serum ADA aktivitesi ile ilişkilerini incelemek, bunların hastalığın tanı ve te davisinin takibinde kullanılabilirliğini araştırmak, etyolojisi benzer iki hastalık tbc ve leprada serum ADA aktivite düzeylerini karşılaştırmak amacıyla yapılmıştır. Çalışmamızda serum ADA aktivitesinin otomatik analizör ( Tec/j/j/con RA - JCT JkufoAjîa/yser ) ile ölçümü gerçekleştirilmiştir. Otomatik analizör ile ölçülen serum ADA aktivite düzeyleri ile, konvan- siyonel olarak kullanılan Giusti yöntemiyle ölçülen aynı serum örneklerinin ADA aktivite düzeyleri arasında yüksek düzeyde ve çok önemli korelasyon bulunmuştur^ r = 0.99, p < 1.1 0~6 ). Ayrıca otomatik analizör ile 1.37 kat daha yüksek ve daha duyarlı aktivite ölçümü elde edilmiştir- Geliştirdiğimiz bu yöntemin klinik biyokimyaya büyük katkılarda bulu nacağını ümit etmekteyiz. Giusti yönteminde, ölçüm yapılan dalga boyu; 632 nm, tampon: 0.05M fosfat tamponu, pH; 6.5, inkübasyon süresi; 60 dakika, substrat miktarı; 12 mM adenozin kullanılmasının bu yöntem için optimal koşullar olduğu ve bu yöntemin 200 Ü/L ye kadar doğrusal olduğu bulunmuştur. Substrat olarak adenozin yerine, daha kolay çözünen adenozin hemisüî- fatın kullanılabileceği belirlenmiştir. Serum ADA enziminin adenozin için Km değeri 1.4 mM, deoksî- adenozin için Km değeri 1.0 mM bulunmuştur. Tbc ve lepra hastalarında126 adenozin için Km değeri kontrol grubu değeri gibi 1.4 mM, deoksiade- nozin için, kontrol grubundan farklı olarak 0.8 mM bulunmuştur. Kafeinin ADA aktivitesi üzerine inhibitor etkisi olmadığı belirlenmiştir. Aminokar- dolün ADA aktivite ölçümü için kullanılan yöntemde sistemi inhibe ettiği bulunmuştur. Kontrol grubunda serum ADA aktivitesi 15,1+3,7 Ü/L, tbc hasta larında 28,5 +. 9,9 Ü/L, leprada 35.2 + 13.9 Ü/L bulunmuştur. Aradaki fark istatistiksel açıdan da önemlidir(sırasıyla p=l,8.l0`7, p=0). înaktif tbc olgularında serum ADA aktivitesinin kontrol grubu düzeylerinde olduğu bulunmuştur(p=0,29). Bu test tbc hastalağmın tam, tedavi ve reinfeksiyonunun takibinde büyük yarar sağhyacaktır. Serum LDH aktivitesi tbc ve lepra hastalarında kontrol grubuna göre yüksek bulunmuştur(p=l,5.1û~7, p=5.10`10). Serum ürik asit düzeyi tbc hastalarında, kontrol grubuna göre istatistiksel açıdan anlamsız, leprada ise yüksek bulunmuştur(p:=0.66, p=0.03). îz elementlerden, serum bakır düzeyi tbc ve lepra hastalarında yük sek, çinko ve magnezyum düzeyleri düşük bulunmuştur(Cu; p=l,1.10`^, p=l,3.10`3, Zn; p= 5.9.10-5, p=0.08, Mg; p-4.4.10-3, p=8.1.10-8 ) Çalışmamızda tbc hastalarında serum ADA aktivite düzeyi ile, eritrosit sedimantasyon hızı değerleri arasında önemli pozitif korelasyon bulunmuştur(r=0.90, p<1.10~6). Lepra hastalarında serum ürik asit düzeyi ile LDH aktivitesi arasında önemli negatif korelasyon bulunmuştur(r=034, p=0.02). Her iki hastalık grubunda da diğer biyokimyasal parametreler arasında herhangi bir ilişki saptanamamıştır. Serum ADA aktivite ölçümünün yapılmasının, diğer parametre ölçümlerinin yanısıra tbc ve lepra hastalıkalannın tanı ve tedavisinin takibinde yararlı olacağı kanısındayız.