Tip 2 diabetes mellituslu hastalarda oksidan ve antioksidan mekanizmaların incelenmesi

Abstract

VI. ÖZET Bu çalışmada serbest radikallerin ve antioksidanların diabetteki vasküler komplikasyonların gelişimine etkisi, 57 Tip II diabetik hasta ve 40 sağlam kişide HbAic, plazma lipit peroksit (LPO) düzeyleri ve antioksidan enzimlerden eritrosit süperoksit dismutaz (SOD) ve glutatyon peroksidaz (GPx) aktiviteleri ölçülerek araştırılmaya çalışıldı. Bu amaçla, sağlam kişilerden oluşan kontrol grubu ve diabetik hastalardan oluşan diabetik grup adlı iki ana grup oluşturuldu. Diabetik gruptaki hastalar retinopatisi olanlar `retinopatili diabetik` ve retinopatisi olmayanlar `retinopatisiz diabetik` diye iki alt gruba ayrıldı. HbAlc düzeylerinde, kontrol grubuna (4.06+0.5 %) göre diabetik (8.20±3.2 %), retinopatisiz diabetik (7.2 1±3.1 %) ve retinopatili diabetik (9.58±2.9 %) gruplarda çok anlamlı (pO.001) artışlar saptandı. Retinopatili diabetik grubun HbA[c düzeyleri, retinopatisiz diabetik grupla karşılaştırıldığında anlamlı (pO.Ol) bir artış bulundu. Plazma LPO düzeylerinde, kontrol grubuna (2.10±0.5 nmolMDA/ml) göre diabetik (2.92+0.9 nmolMDA/ml), retinopatisiz diabetik (2.74±0.8 nmolMDA/ml) ve retinopatili diabetik (3.20+0.9 nmolMDA/ml) gruplarda çok anlamlı (pO.001) artışlar saptandı. Retinopatili diabetik gruptaki plazma LPO düzeyi, retinopatisiz diabetik grupla karşılaştırıldığında anlamlı (p<0.05) bir artış tespit edildi. Eritrosit GPx aktivitelerinde, kontrol grubuna (39.75+11.3 U/gHb) göre diabetik (32.84+103 U/gHb) ve retinopatili diabetik (31.04+10.0 U/gHb) gruplarda anlamlı (p<0.05) düşmeler saptanırken, retinopatisiz diabetik grupta (34.19+10.7 U/gHb) anlamı olmayan (p>0.05) bir düşme bulundu. Retinopatili diabetik gruptaki eritrosit GPx aktiviteleri, retinopatisiz diabetik grupla karşılaştırıldığında anlam taşımayan (p>0.05) bir düşme saptandı. 74Eritrosit SOD aktivitelerinde, kontrol grubuna (1085.33+191.5 U/gHb) göre diabetik (877.77+169.3 U/gHb), retinopatisiz diabetik (885.32±191.0 U/gHb) ve retinopatili diabetik (866.62± 134.5 U/gHb) gruplarda anlamlı (pO.001) düşmeler saptandı. Retinopatili diabetik gruptaki eritrosit SOD aktiviteleri, retinopatisiz diabetik grupla karşılaştırıldığında anlamı olmayan (p>0.05) hafif bir düşme bulundu. Yukarıdaki neticelerden anlaşılıyor ki; diabetik hastalarda oksidatif aktivite artarken antioksidan kapasite azalmaktadır. Oksidatif aktivitedeki artma ve antioksidatif aktivitedeki azalma vasküler komplikasyonu olan diabetiklerde daha da fazladır. Diabetes mellitusta nonenzimatik glikozilasyonun artması, serbest radikal oluşumunu arttırmakta ve bu da oksidatif aktivitenin artmasına neden olmaktadır. Sonuç olarak; diabetiklerde görülen oksidan ve antioksidan aktiviteierdeki bu değişikliklerin diabetin vasküler komplikasyonlarınm nedeni olabileceği kanısına varıldı. 75