Deneysel diabetes mellitus oluşturulmuş ratlarda renin-anjiotensin-aldosteron sisteminin incelenmesi

Abstract

VI.ÖZET Bu çalışmada streptozosin ile Diabetes mellitus oluşturulmuş ratlarda; diabete bağlı olarak Renin-Anjiotensin-Aldosteron(RAS) sisteminde meydana gelen değişiklikler incelenmiştir. Materyal olarak Elazığ Hayvan Hastalıkları Araştırma Enstitüsünden 4 haftalık iken alman 180-220 gramtoplam 46 adet dişi Wistar-Albino cinsi rat kullanıldı.Çahşma öncesi standart hale getirilen kboratuvar ortamında bir süre bakımı yapılan ratlar daha sonra çalışına için hazjrlandılar.Çalışma öncesi bütün ratlann tek tek ağırlıkları ölçülerek kaydediidiLiteratürler değerlendirilerek ön bir çalışma yapıldı ve neticede 3 grup oluşturuldu: A-) S.günde kontrol grubu (n:8) ve diabetik grup (n:8), B-jl2.günde kontrol grubu (n:8) ve diabetik grup (n:7) C-)30.günde kontrol grubu (n:8) ve diabetik grup (n:7). Diabetes mellitus 60 mg/kg vücutolacak intraperitonal olarak verilen 0,1 M Sitrat-Fosfat tamponu içinde çözülmüş, tek doz strcptozosin enjeksiyonu ile oluşturuldu.Kontrol gruplarına ise plasebo olarak 0.1 M Sitrat-Fosfat tamponu uygulandı. Çalışmada kontrol ve diabetik grupların vücut ağırlıkları arasıada S.günde bir farklılık oluşmadı, fakat 12.gün(KontroI=200±3,7 gr, diabetik=190±6,7 gr) ve SO.gitalerde {Kontrol=205±4,6gr, diabetik=182±4,8 gr) kontrole kıyasla anlamlı birkaybı(P<0.05 ve PO.001) Gnıplardaki kan glukoz düzeyleri ise S.günde 398±8,2 mg/dl, 12. 488±İ1,?5 mg/dl ve SO.gitade 658±29,6 mg/dl olarakve her üç grupda da kan glukoz düzeyinin anlamlı olarak arttığı (P<0.001), diabetes raellitusun tam olarak oluştuğu görüldü. Plazma renin aktivite ölçümlerinde ise diabet oluşması ile beraber 3. 7,69±1,07 ng/ml/h, 12.günde 1,82±0,22 ng/ml/h ve SO.gûnde ise 0,67±0,12 ng/rnl/h değerleri elde edildi.Bu sonuçlar plazma renin aktivitesinin giderekgöstermektedir veolarak anlamlıdır.(sırasıyla P<0.001, PO.005 ve P<0.005).Senım ACE düzeyleri ise 3, günde pek 55değişmezken özellikle 12.günde anlamlı olarak artmış (101,2±2,63 U/L P<0.005) olup ta artış 30.günde de (120,1±1,62 U/L P<0.005) devam etmiştir.Doku düzeyinde Anjiotensln Konveıting Enzim(ACE) ölçümlerinde ise 3.günde(ll,82±Ü,58 nmolHA/mg protein P>0,05) anlamlı bir değişiklik olmazken, 12.günde( 12,8±1,27 nmolHA/mg protein P<0,05) ve 30-günde (8,37±0,79 nmolHA/mg protein P<0.005) gibi bîr anlamlılık gözlendi. Karaciğer dokusunda ise 3. ve 12. günlerdeki değişmelerde anlamlılık olmadı.30.günde ise istatistiksel olarak anlamlılık gözlendi.(5,73±l,85 nmollHA/mg protein P<0.05) Böbreklerde ise 3, ve 30.günlerde bir anlamlılık oluşmadı,12.gQn.de anlamlı bir artış gözlendi.(9,l±2,35 nmolHÂ/mg protein. P<0.05) Serum aldosteroB düzeyleri ise diabetik gruplarda S.günde (536±32,2 pg/ml P<0,05) ve 12.günde (556±30,9 pg/ml P<0.05) anlamlı bir artış görülürken, SO.günde istatistiksel olarak bir anlamlılık görülmedi.(494± 43,2 pg/ml P>0.05). İncelenen diğer parametrelerden özellikte elektrolitler ve öre ile kıtalinin düzeylerinde 4e anlamlı değişiklikler oluştu. Sodyum değerleri 3.günde birgöstermezken, 12.gün ( 145±1,34 meq/L P<0.05) ve 30. (138,5±l,51meq/L PO.05) günlerde anlamlı bir farklılık gösterdi.Potasyum ise sodyuma kıyasla yine 3.günde etkilenmedi fakat 12.gün ( 6,5±0,56 P<0.005) ve 30.günlerde (5,07±0,28 P<0.005) oldukça anlamlı bir değişim gösterdi. Öre ve Kreatinin değerleri de özellikle 12.günden sonra artarak, 30, günde de devam etti.Kontrol grupları ile karşılaştırıldıklarında istatistik olarak anlamlı sonuçlar elde edildi. (Öre 12. gün 100,1±7,14 - 30. gün 107,1±2,24 P<0.005) Kreatinin 12,gün 2,41±0,58 - 30,günde 1,9±0,26 (P<0.005). Elde edilen bu veriler bütün olarak değerlendirildiğinde streptozosin ile diabet oluşturulmuş aflarda plazma renin aktivitesinkı giderek azaldığı, seram ACE düzeylerinin zaman içinde arttığı gözlenmiştir. Aldosteron değerleri de renin ve ACE ile ortaya çıkan anjiotensin II(A 11) `ye bağımlı olarak bir artış göstermiş, daha sonra azalmıştır.Doku düzeyinde ACE düzeylerinin akciğerde 56anlamlı değişikliklere yol açtığı karaciğer ve böbreklerde ise kısmen anlamlı olduğu ortaya çıkmıştır. Yapılan histopatolojik incelemelerde özellikle böbrekte diabete bağlı olarak meydana gelen patolojik değişikliklerin Renin Anjiotensin-Aldosteron sistemi değişiklikleri ile eş zamanlı olması diabette meydana gelen komplikasyonlarda Renin Anjiotensin-Aldosteron sisteminin önemli bir etkisi olduğunu düşündürmektedir. 57