Epileptik çocuklarda semiyolojik nöbet sınıflamasında modüler eğitim

Abstract

BÖLÜM VIÖZETEpileptik Çocuklarda Semiyolojik Nöbet Sınıflamasında Modüler EğitimBu araştırma, çocuklardaki nöbet sınıflamasında ortak bir semiyoloji oluşturmakamacıyla yarı deneysel olarak yapılmıştır. Amaçlar; (1) Semiyolojik Nöbet Sınıflamasına(SNS) tanışıklık olunması, (2) SNS kullanarak epileptik nöbet tiplerinin belirlenmesi, (3)nöbeti olan çocuğa uygun yaklaşım adımlarını belirlenmesidir.Araştırma, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Pediatri Kliniğinde Mayıs 2005-Temmuz 2006 tarihleri arasında yürütülmüş olup, araştırmanın evrenini pediatri kliniğindeçalışan asistan hekim, hemşire ve EEG teknisyenleri, örneklemini ise araştırmanın yapıldığıtarihlerde pediatri kliniğinde çalışan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 20 asistan hekim, 20hemşire ve 10 EEG teknisyeni oluşturmuştur.Araştırma hazırlık ve uygulama aşaması olarak iki bölümde gerçekleştirilmiştir.Gerekli tüm izinler alındıktan sonra araştırmanın hazırlık aşamasında araştırmacı tarafındanSNS Modüler Eğitim CD-ROM'u, öntest-sontest CD-ROM ve SNS Modüler Eğitim Rehberihazırlanmıştır. Araştırmanın uygulanabilmesi için SNS, beş modüle ayrılmıştır. Araştırmadaveri toplamada, anket formu, öntest - sontest eğitim CD-ROM'u, öntest formu, SNS nöbettipleri listesi ve sontest formu kullanılmıştır.Araştırmanın uygulama aşaması, altı oturumda gerçekleştirilmiştir. Araştırma grubundakiasistan hekim, hemşire ve EEG teknisyenleri üç ayrı gruba ayrılmıştır. Her bir grubuneğitimleri üçer saatlik ikişer oturumdan oluşmuştur. Eğitimler bilgisayar laboratuarında herkatılımcıya bir bilgisayar temin edilecek şekilde gerçekleştirilmiştir. Her katılımcı sırasıyla;anket formu uygulanmış, öntest CDROM'u izletilerek öntest uygulaması yapılmış, EpileptikÇocuklarda SNS Modüler Eğitim Programı sunulmuş ve son olarak da sontest CD-ROM'uizletilerek sontest uygulaması yapılmıştır.Veriler, SPSS 14.0 paket programı kullanılarak sayı ve yüzdelik dağılımı, Kruskal-Wallis Testi, Mann-Whitney Testi, Wilcoxon Signed Ranks Testi ve McNemar Testi ileanaliz edilmiştir. İstatistiksel olarak p<0.05 anlamlı kabul edilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre, doktorlar, öntestte ortanca 8 nöbet tipini doğru olarakbelirlerken (min4,max10), hemşireler ortanca 2 (min0,max4), EEG teknisyenleri ise ortanca2.5 nöbet tipini (min 0, max 8) doğru olarak belirlemişlerdir. Tüm gruplar ortanca 3.5 (min0,max10) nöbet tipini doğru olarak belirlemişlerdir. Doktorların elde ettikleri başarı puanının,hemşirelerin ve EEG teknisyenlerinin elde ettiği başarı puanından yüksek olması istatistikselolarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05).Sontestte doktorlar ortanca 15.5 (min9,max20), hemşireler 15.5 (min13,max20), EEGteknisyenleri ise 13.5 (min3,max19) nöbet tipini doğru olarak belirlemişlerdir. Tüm gruplar,ortanca 15 (min3,max20) nöbet tipini doğru olarak belirlemişlerdir. Tüm gruplarda elde edilenbaşarı puanlarındaki artış, istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05).Tüm gruplarda sontest ve öntest başarı puanları incelendiğinde, hemşire ve EEGteknisyenlerinin tamamı (%100) sontestte, önteste göre başarı elde ederken, doktorların %95'ibaşarılı olmuştur. Tüm grupların sontestte elde ettikleri bilgi kazancı, yapılan istatistikselanalizde anlamlı bulunmuştur (pdr.=0.000, phem.=0.000, ptekn.=0.005).Öntestte yer alan hemen hemen bütün nöbet tipleri katılımcıların büyük bir çoğunluğutarafından yanlış tanımlanırken, sontestte yer alan nöbet tiplerinin çoğunluğu tüm katılımcılartarafından doğru tanımlanmıştır.Tüm katılımcıların öntestte yer alan nöbet görüntülerine verdikleri yanıtlara görebirbirleriyle en çok karıştırılan nöbet tipleri; myoklonik ve klonik nöbet (n=15), tonik-klonikve tonik nöbet (n=11), versif ve atonik nöbet (n=9) olduğu belirlenmiştir.Tüm katılımcılar tarafından sontestte birbirleriyle en çok karıştırılan nöbet tipleri;versif ve hipomotor nöbet (n=16), tonik ve tonik-klonik nöbet (n=14), klonik nöbet vemyoklonik nöbet (n=11) olduğu belirlenmiştir.Nöbet geçiren bir çocuğa uygulanması gereken girişimler öntestte çok az katılımcıtarafından öncelik sırasına göre doğru belirlenebilirken, sontestte katılımcıların çoğunluğutarafından doğru olarak belirlenebilmiştir.Bulgular, çocukluk çağında görülen epileptik nöbet tiplerini belirlemeye yönelikpediatri kliniklerinde çalışan bu konuda uzmanlığı olmayan sağlık ekibi üyelerinin oldukçayetersiz bilgiye sahip olduklarını, modüler eğitim olarak hazırlanan semiyolojik nöbetsınıflamasının epilepsili çocuk hasta grubu ile çalışan ve bu konuda uzmanlığı olmayan sağlıkekibi üyelerinin nöbet tiplerini doğru olarak tanımlamalarında ne kadar etkili olduğunugöstermektedir.Anahtar kelimeler : epilepsi, çocuk, semiyolojik nöbet sınıflaması, modüler eğitim

ABSTRACTModular Education On The Semiologic Seizure Classification In Epileptic ChildrenThis research was conducted as a semi-structure study for the purpose of creating ashared semiology for seizure classification on children. The aims were; (1) to be familiar tothe Semiologic Seizure Classification (SSC), (2) to determine the epileptic seizure types withusing SSC, (3) to determine the appropriate steps in the approaching for a child with seizure.The research was conducted on the department of pediatrics at Ege University MedicalFaculty Hospital between May 2005 and July 2006. The research population was the residentphysicians, nurses and EEG technicians who worked on the department of pediatrics. Thesample included 20 resident physicians, 20 nurses and 10 EEG technicians who agreed toparticipate in the research and were working on the pediatrics ward on the dates the researchwas conducted.The research was conducted in two phases: preparation and implementation. After allthe required permissions were obtained in the preparation phase of the research a SSCModular Education CD-ROM, a pretest-posttest CD-ROM and a guide for Modular Educationof SSC were prepared by the researches. To be able to conduct the research the SSC wasdivided into five modules. A questionnaire, the pretest-posttest educational CD-ROM, pretestform, SSC seizure types list and posttest form were used in the research for data collection.The implementation phase of the research was conducted in the five sessions. Theresident physicians, nurses and EEG technicians in the research group were divided into threeseparate groups. The education for every group occurred in two three-hour sessions for eachgroup. The education was conducted in the computer laboratory where every participant wasprovided a separate computer. Each participants completed the questionnaire, watched thepretest CD-ROM and took the pretest, completed the SSC Modular Education Program thenwatched the posttest CD-ROM and took the posttest.Data were analyzed using the SPSS 14.0 packet program with number and percentagedistribution, Kruskal-Wallis Test, Mann-Whitney Test, Wilcoxon Signed Ranks Test andMcNemar Test. A p value of p<0.05 was accepted for statistical significance.Based on the research results on the pretest the physicians correctly defined a medianof 8 seizure types (min4, max10), the nurses, a median of 2 (min0, max4), and the EEGtechnicians, a median of 2.5 seizure types (min0, max8). The groups correctly defined theseizure types with a median of 3.5 (min0, max10). The physicians' success rate was higherthan the nurses or the EEG technicians at a statistically significant level (p<0.05).On the posttest the physicians correctly defined a median of 15.5 (min 9, max 20), thenurses, 15.5 (min 13, max 20), and the EEG technicians, 13.5 (min 3, max 19) seizure types.The groups correctly defined the seizure types with a median of 15 (min3, max 20). Theincrease in success rate for all groups on the posttest was found to be statistically significant(p<0.05).In the examination of the success rate for the posttest and pretest for all groups it wasseen that all of the nurses and EEG technicians (100%) were successful on the posttest and thephysicians were 95% successful. The knowledge gain for all groups on the posttest was foundto be statistically significant (pdr.=0.000, pnurs.=0.000, ptech.=0.005).While the overwhelming majority of the participants incorrectly defined almost all ofthe seizure types on the pretest, on the posttest the majority of the seizure types were correctlydefined by all of the participants.According to the answers given by all of the participants about the seizures viewed onthe pretest, the most commonly confused seizure types were myoclonic and clonic seizure(n=15), tonic-clonic and tonic seizure (n=11), versive and atonic seizure (n=9).The seizure types most commonly confused by all of the participants on the posttestwere the versive and hypomotor seizure (n=16), tonic and tonic-clonic seizure (n=14), clonicseizure and myoclonic seizure (n=11).On the pretest the actions that need to be implemented for a child having a seizure inthe order of priority were known correctly by very few participants, but on the posttest themajority of the participants were correct.The findings show that non-specialized members of the health care team who work onpediatric wards had quite inadequate knowledge about the epileptic seizure types seen inchildhood, and that the modular education about semiologic seizure classification prepared fornon-specialized members of the health care team who work with epileptic children was veryeffective in their correct definition of seizure types.Key words: epilepsy, child, semiologic seizure classification, modular education.