Meme kanserli hastalardaki psikososyal etkenler

Abstract

7 -ÖZET Kanser, eskiden beri insanların en çok korktuğu hastalıkların başında gelmektedir. Tanı ve tedavideki gelişmeler, insanın kansere bakışını çok değiştirmemiştir. Ama bu gelişmelerin sonucunda edinilen yeni bilgiler ve ortaya çıkan durumlar, tıbbın kanser hastasına bakışını değiştirmiştir. Meme kanseri, kadınlarda görülen kanserler arasında en sık rastlananı olması, tedavisinde yüz güldürücü sonuçların alınması sebebiyle genel toplumda sık rastlanan ve üzerinde en çok psikoonkolojik çalışma yapılan kanser türüdür. Ararş tırmalar bazen birbirinden farklı sonuçlar vermekle birlikte; genç, bekar, daha önceden psikiyatrik bozukluğu olan hastaların psikososyal bozukluk yönünden daha riskli olduğunu göstermiştir. Bu hastaların içe dönük, duyguları üzerinde katı kontrollü, inkar ve bastırmayı çok kullanan kişilik yapısında olup kadınlıklarına karşı bilinçdışı ambivalan oldukları öne sürülmektedir. Araştırmacılar tanı ve izleme için yapılan incelemelerin, uygulanan kemo terapi, radyoterapi ve hormon tedavisinin sıklıkla anksiyete ve depresyona sebep olduğunu belirtmişlerdir. Meme kanserli hastalarla yapılan çalışmalarda; eş, aile ve çevre desteğinin, kullanılan başa çıkma yöntemlerinin hastaların uyum sağlamasında ve psikolojik dengelerinin korunmasında önemli olduğu ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın sonuçları da genç, daha önce ağır stres yaşamış, eş ve aile desteğinden yoksun, hormon tedavisi alan, hastalığı ilerlemiş hastalarda anksiyete ve depresyon düzeylerinin daha yüksek olduğunu, yaş ile meme kaybının psikolojik etkisinin değiştiğini, mastektominin sıklıkla cinsel işlev bozukluğuna sebep olduğunu, hastalarda kemoterapinin radyoterapiye göre daha çok sıkıntıya yol açtığını göstermektedir. 59