Endoskopik sinüs cerrahisi uygulanan kronik sinüzitli hastalarda bilgisayarlı tomografi ve endoskopi bulguları ile maksiller sinüs ultrastrüktürlerinin preoperatif ve postoperatif karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Kronik paranazal sinüzitlerin etyopatogenezinde osteomeatal kompleksteki patolojiler rol oynar. Büyük sinüslerin drenajını engelleyen osteomeatal bölge ile ilgili patolojik dokular ve anatomik bariyerler uzaklaştırılırken, sağlam mukozaların da mümkün olduğunca korunması fonksiyonel sinüs cerrahisinin esasını oluşturur. Bu çalışma 15'i kronik sinüzitti toplam 17 kişi üzerinde yapılmıştır. Vakaların preoperatif ve postoperatif endoskopik ve radyolojik bulguları ile maksiller sinüs mukozasının histopatolojik bulguları karşılaştırılarak, ESC'nin mukosiliyer sistem üzerindeki etkinliği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Vakalarımızın preoperatif ve postoperatif endoskopik nazal muayene bulgularına göre 13 vakanın 6'sında (% 46) postnazal akıntıda iyileşme ve 13 vakanın 7'sinde (% 53) orta meatustaki sekresyonda iyileşme olduğu tespit edildi. Nazal poliple birlikte bulunan 9 vakanın 3' ünde (% 33) nazal polipte iyileşme görüldü. Radyolojik bulgulardaki gelişmelere göre 29 etmoid sinüsün 1 7'sinde (% 58) ve 28 maksiller sinüsün 14' ünde (% 64) iyileşme olduğu tespit edildi. Dokuz vakanın 4' ünde (% 44) nazal polipte düzelme olduğu tespit edildi. Histopatolojik olarak 3 vakada (% 33) iyileşme olduğu, diğerlerinde ise tam iyileşmenin olmadığı tespit edildi. Histopatolojik düzelme gösteren bu vakalarda endoskopik ve radyolojik olarak tam iyileşme mevcuttu. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlara göre vakaların ESC sonrası endoskopik ve radyolojik olarak iyileşme görülmesine karşın halen bu vakaların bazılarında histopatolojik olarak inflamasyonun devam ettiği gözlenmiştir. 52

SUMMARY The pathologies of osteomeatal complex play an important role in the etiology of chronic paranasal sinusitis. The aim of endoscopic sinus surgery (ESS) is to preserve normal mucosa and to remove the pathologic tissues and anatomic barriers which are obstructing the drainage of the major sinuses in osteomeatal complex. This study consisted of 17 patients 15 of whom had chronic sinusitis. We compared the preoperative and postoperative endoscopic, radiologic findings and the histopathologic examinations of maxillary sinus mucosa of patients to demonstrate the effect of ESS on mucociliary system. Comparison of preoperative and postoperative endoscopic examination revealed that postnasal discharge in 6 of 13 patients (% 46), middle meatal secretion in 7 of 13 patients (% 54) and nasal polyps in 3 of 9 (% 33) patients are improved. According to the radiologic findings the improvement is found in 17 of 29 (% 58) ethmoid sinuses and in 18 of 28 (% 64) maxillary sinuses. Also the improvement of nasal polyp is noted radiographically in 4 of 9 (% 44) cases. Histopathologic examination showed improvement in 3 patients but there were not complete improvement in other 6 cases according to electronmicroscopic findings. These 3 cases also showed complete improvement endoscopically and radiographically. As a conclusion results of this study showed that there is still inflammation demonstrated by electronmicroscopically in some of the cases in whom radiologic and endoscopic improvement has been noted. 53