Baş boyun kanserlerinde prognozu etkileyen klinik ve patolojik faktörler

Abstract

ÖZET Baş Boyun Kanserlerinde Prognozu Etkileyen Klinik ve Patolojik Faktörler. Ç.Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi Anabilim dalında tedavi edilmiş 81 baş boyun bölgesi epidermoid kanserli olguda prognozu etkileyen klinik ve histopatolojik parametreler retrospektif olarak değerlendirildi. Keratinizasyon oranı, mitoz sayısı, nükleer grade, invazyon paterni, invazyon derinliği, tümör etrafındaki plazmositik lenfositik infiltrasyon cevabı, lefatik-vasküler invazyon varlığına göre derecelendirildi. İnvazyon tipi ile bölgesel lenfatiklere metastaz arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0.05). İnvazyon derinliğinin T1-T2 olgularda hastalığın yayılımı ile ilişkili olduğu saptandı (p<0.05). Olguların %26.5'i erken evre, %73.5'i ileri evre grubundaydı. Multvariyete analizde sağkalımı etkileyen en önemli faktörün hastalık evresi olduğu, ikinci derecede tümörün nükleer grade' dinin etkili olduğu saptandı. Primer tümör ve lenfatik metastazlarına C06O and Linear Accelerator cihazlarıyla median 70Gy (60-76Gy) radyoterapi verilen olgularda radyocevap oranı % 66.6 idi. Olgulardan %49.4'ünde CR, %17.2'sinde PR, %20.9'unda S, % 12.3'ünde P saptandı. Olgularda 70Gy ve daha yüksek dozlarla tedavi edilenlerde sağkalım oranlannm istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek olduğu saptandı (p<0.05). Tümör büyümesi ve metastaz yapmasında angiogenezis önemli bir faktördür. Meme ve akciğer kanserlerinde lenfatik metastaz ile mikro damar yoğunluğu ölçülerek değerlendirilen angiogenezisin paralel olduğu saptandı. Mikro damar yoğunluğunun prognozla ilişkisini saptamak için baş boyun kanserli 81 olguda primer anti faktör VIII antikoru ile boyayarak mikro damar yoğunluğunu araştırdık. Tümörün en yoğun damarlı bölümündeki mikro damarlar X400 alanda sayıldı. Mikro damar yoğunluğu tüm olgularda ortalama 25.27, medain 26 olarak bulundu. Mikro damar yoğunluğu lenfatik metastazı olmayan olgularda ortalama 20, lenfatik metastazı olan olan olgularda ortalama 27 olarak, anlamlı şekilde farklı bulundu. Anahtar kelimeler: Baş boyun kanseri, Prognostik faktörler, Mikro damar yoğunluğu, Radyocevap, Sağkalım. IV

ABSTRACT Clinical and Pathological Factors Affecting Prognosis In Head and Neck Cancers. From 1990 through 1996 eighty one epidermoid head and neck cancer cases treated with external radiotherapy retrospectively analysed. Histopathological and clinical factors affecting prognosis were reported. The carcinomas were evaluated using modification of the criteria outlined by Jakobsson. In an attempt to quantitate cytoplasmic keratinization, nuclear differentiation, frequency of mitoses, inflammatry cell responce, stage of invasion, pattern of invasion and vascular invasion. We assing to each observation a point score that ranges from 1 to 4. Each of the tumor scores compared with radioresponce and survival. Pattern of invasion correlate with regional lymphatic metastasis and depth of invasion correlate with extend of disease in T1-T2 patients. Early stage (stagel-II) ratio was 26.5%, advanced stage (stagelQ) ratio was 73.5%. Multivariate analysis showed that the stage disease are the most significant and independent predictors of prognosis. Median 70Gy (60-76Gy)dose was given to primary tumor and lymphatic metastases with Co60 and Linear Accelerator. The overall radioresponse ratio was 66.6%, response qualities were 49.4% CR, 17.2% PR, 20. 9% S, 12.3% P. The patients who were given radiotherapy above 70Gy, showed significantly higher survival. Tumor growth and metastasis require angiogenesis; microvessel density, a measure of angiogenesis correlates with methastasis in breast and lung carcarcinoma. To determine how microvessel density coraletes with prognosis in head and neck cancers, we counted microvessels within the epidermoid carcinomas of 81 patients. Microvessels were highlighted by factor VIII related antigen. Microvessels were counted in a X400 field in the most active areas of neovascularization. The mean microvessel count in all tumors 25.27 (median 26). The counts within carcinomas from patients without lymphatic metastasis were significantly lower (20) from patients with lymphatic metastasis (27). Multivariate analysis showed that both stage and nuclear differentiation but not microvessel density are significant and independent predictors of prognosis. Key words: Head and neck cancer, Prognostic factors, Microvessel density, Radioresponce, Survival