İzole sıçan torasik aortasında propofolün etkileri

Abstract

ÖZET Çalışmamızda izole sıçan torasik aorta striplerinde propofolün kasılma ve gevşeme cevaplan ile Na+/K+ ve Ca++/Mg++ ATP'az aktivitesi arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlandı. Çalışma farklı iki araştırma tekniği kullanılarak gerçekleştirildi. /. Bivomekanik kayıtlar. Fakülte etik kurul onayı alınarak, ağırlıkları 200-300 gr. arasında değişen 15 adet wistar türü sıçan kullanıldı. Sıçanlar dekapite edilerek öldürüldükten sonra torasik aortalan çıkartıldı. Preparatlar helezon şeklinde kesilerek açık şerit haline getirildi. Yaklaşık 2-3 mm genişliğinde ve 10-12 mm uzunluğundaki preparatlar her iki ucundan iple bağlanarak sıcaklığı 37°C olan ve içerisinden % 95 02 + % 5 CO2 gaz karışımı geçirilen izole organ banyosuna yerleştirildi. Deneyler başlamadan önce preparatlar 1.5 gram dinlenim gerimi altındal20 dakika dengelenmeye bırakıldı. Banyoya önce 10`7 mol fenilefrin ilave edilerek maksimum kas kontraksiyonu sağlandıktan sonra 10`6 mol asetilkolin ile kas % 33 oranında gevşetildi. Yanıtlar izometrik çevireç ve rekorder ile kayıt edilerek endotel bütünlüğü test edildi. Daha sonra, banyoya 3x1 0`5 ve 3x1 0`4 mol olacak şekilde propofol eklendi. Yanıtlar izometrik çevireç ve rekorder ile yeniden kayıt edildi. İşlem aynı propofol konsantrasyonlarında endoteli sıyrılmış torasik aorta striplerinde yinelendi. //. Biyokimyasal kayıtlar. 15 adet endotel yapısı bozulmadan alınmış ve endoteli sıyrılmış torasik aorta striplerinden elde edilen dokular homojenize edilerek, Na+/K+ ve Ca^VMg** ATPaz enzim aktiviteleri araştırıldı (kontrol grupları). Bu amaçla, inkübasyon sırasında ortama eklenen 3 milimol disodyum ATP varlığında miligram protein için bir saatte açığa çıkan inorganik fosfatın ölçülmesi prensibinden yararlanıldı. Aynı sayıda endoteîli ve endoteli sıyrılmış preparatlara 3xl0`5 ve 3x1ü`4 mol olacak şekilde propofol eklenerek Na7K+ ve Ca^/Mg** ATPaz enzim aktiviteîeri ölçüldü. İstatistiksel değerlendirmelerde student (pair)-t testi uygulandı. Fenilefrin ile maksimum kasılma sağlanan endoteîli -torasik aorta striplerinde; asetilkoîin ile %33 oranında relaksasyon elde edildiği belirlendi. Ortama konan propofol ile (3x1 0`5, 3x1 0`4 mol) bu relaksasyonun %16 ve %44 oranında azaldığı saptandı(p<0.001)Endotelsiz preparatlarda ise asetilkolin ile relaksasyon elde edilemediği gözlendi. Ortama ilave edilen 3xl0`5 mol konsantrasyonda propofol ile %27 oranında ve 3x1ü`4 mol konsantrasyonda ise %58 oranında relaksasyon oluşturmuştur. Endoteli sağlam olan torasik aorta striplerinde 3x1ü`4 ve 3xlO`5 mol propofol ile ölçülen Na+/K+ ve Ca^/Mg`` ÂTPaz aktiviteleri kontrol grubuna oranla anlamlı olarak (p<0.001) düşük bulundu. Endoteli sıyrılmış torasik aorta striplerinde ise Ca++/Mg++ ATPaz aktiviteleri anlamlı olarak düşük iken, Na+/K+ ATPaz aktivitelerindeki azalma kontrol grubu ile kıyaslandığında istatistiksel olarak anlamsız bulundu(p>0.05). Endoteli sağlam torasik aorta stripîerinde, endotel kaynaklı nitrik oksiti inhibe ederek vazokonstrüksiyona neden olduğu gözlenen propofolün asıl etkisinin Na+/K* ve Ca++/Mg++ ATP'az aktivitesinde azalma oluşturmak yoluyla vazodilatasyon olduğu şeklindedir. Bulgularımız bu vazodilatasyonda Na+/K+ ATP'az dan daha çok, Ca++/Mg++ ATP'az aktivitesindeki azalmanın rol oynadığını düşündürdü. Sonuç olarak; propofolün vazokonstriktif etkisinin, endotel kaynaklı nitrik oksit sentezini inhibe etmesine, vazodilatatif etkisinin ise Na7K+ ve Ca++/Mg++ ATP'az aktivitesinde azalmaya neden olarak oluştuğu kanısına varıldı.

SUMMARY Recent data suggest that nitric oxide production by the vascular endothelium plays an important role in many pathologic and physologic events. The aim of this study is to demonstrate the effect of propofol on isolated rat aorta strips relationship between vascular contraction-relaxation and Na+/K+-Ca++/Mg++ ATP'ase activity. The protocol was approved by ethic commite of Çukurova University. Fifteen wistar rats (200-300 gr.) thoracic aorta strips were isolated. The strips were placed in organ baths (with and without endothelium). Before investigation of the effects of propofol, the strips were exposed to 10`6 mol acetylcholine followed by 10`7 mol phenilephrine. isometric tension was measured in strips of arteries. After than 3x1ü`4 and 3xl0`3 mol propofol was added to organ baths fluid and contraction-relaxation responses were determined. Finally, Na7K+-Ca+~7Mg++ ATP'ase activity was investigated in tissue of strips. % 33 relaxation was occured on endothelium intact thoracic aorta strips by acetylcholine followed by phenilephrine induced maximum contraction. This relaxation was reduced % 16-44 by 3x1 0`4 and 3xl0'5 mol propofol. Acetycholine-induced relaxation was not observed on endothelium denuded strips, but %27- 58 relaxation was observed by adding to bath fluid 3x1ü`4 and 3xl0`5 mol propofol. Ma7K+-Ca++/Mg++ ATP'ase activity in endothelium-intact thoracic aorta strips with SxlO`4 and 3xl0'3 mol propofol was found significantly lower(P<0.001) than control groups. While Ca^/Mg*4` ATP'ase activity in endothelium denuded thoracic aorta strips was found significantly lower, Na+/K+ ATP'ase activity was not found statistically significant (p>0.05) compared with control groups. Vasoconstriction induced by propofol is associated with inhibition of nitric oxide, whereas vasodilatation induced by propofol may be associated with decreased Na+/K*and Ca++/Mg+* ATP'ase activity In this study we suggest that reduced Ca++/Mg++ ATP'ase activity play a more important role than Na+/K+ ATP'ase in propofol-induced vasodilatation. 30