Akciğer kanserlerinde tümör belirleyicileri ve endokrin paraneoplastik sendromlar

Abstract

1. ÖZET Kansere bağlı ölümlerde ilk sırayı alan akciğer kanserlerinde erken tanı ve histolojik tipin belirlenmesi prognoz açısından önemlidir. Bu çalışmada tümör belirleyicilerinden karsinoembriyonik antijen (CEA), ferritin, soluble interlökin-2 (sIL-2), insulin-like growth factor I (IGF-I), karbonhidrat antijeni 125 (CA-125), adrenokortikotropik hormon (ACTH), kortizol, parathormon (PTH), kalsitonin, prolaktin, aldosteron gibi parametrelerin serum düzeyleri ve kreatinfosfokinaz (CPK) elektro forez düzeylerinin akciğer kanserinin tanısında ve histolojik alt tiplerin ayırımındaki değeri araştırıldı. 10 küçük hücreli akciğer kanserli (KHAK) ve 20 küçük hücreli dışı akciğer kanserli (KHDAK) (16 epidermoid, 2 adenokarsinom, 2 andifferensiye büyük hücreli kanser) toplam 30 hasta ve sağlıklı 15 kişilik kontrol grubu çalışma kapsamına alındı. Olguların ACTH, Prolaktin, Kortizol, CEA, Ferritin düzeyleri Chiron Diagnostics ile, Kalsitonin, Aldosteron klasik RİA metoduyla, CPK izoenzimleri (MM, BB, MB) agarose j eldeki mobilitesine göre elektroforelik olarak, sIL-2 ve IGF-I düzeyleri ise ELİSA yöntemiyle tayin edildi. Çalışmamızda bakılan parametrelerden serum CEA, ferritin, sIL-2, IGF-1, CA-125, ACTH, aldosteron, kalsitonin ve CPK-BB elektroforez düzeyleri kontrol grubuna göre hem KHAK'leri ve hem de KHDAK' lerinde istatistiksel olarak anlamlı bulunuldu, ayrıca akciğer kanseri tanısında yardımcı yöntemler arasında sayılabileceği düşünüldü. Hücre grupları arasında sadece slL-2 KHDAK'lerinde KHAK'lerine nazaran, kalsitonin de KHAK' lerinde KHDAK' lerine nazaran daha yüksek seviyede bulunmuştur, sensitivite ve spesifitelerinin belirlenmesi için daha fazla hasta grubunda çalışmalar yapılarak hücre tiplerine göre hastalığın tanı ve seyrindeki yerlerinin araştırılması gerektiği kanısındayız. Anahtar sözcükler: Akciğer kanseri, CEA, ferritin, sIL-2, IGF-1, CA-125, ACTH, kalsitonin. 1

2. ABSTRACT Lung cancers are the firstly cause of cancer dependent death and early diagnosis and histologic determination is important for prognosis. In this study the value of tumor marker serum levels for lung cancer diagnosis and histologic subgroup determination is searched. These tumor markers are carcinoembryogenic antigen (CEA), ferritin, soluble interleukin-2 (sIL-2), insulin like growth factor I (IGF-I), carbonhydrate antigen- 125 (CA-125), adrenocorticotropic hormone (ACTH), cortizol, parathyroid hormone (PTII), calcitonin, prolactin, aldosterone and also the electrophoresis level of creatine phosphocynase (CPK). 10 patients with small cell lung cancer (SCLC), 20 patients with non-small cell lung cancer (NSCLC) (16 epidermoid, 2 adenocarcinoma, 2 undifferentiate large cell cancer) totally 30 patients enrolled to this study. There was a control group of 1 5 patients. Prolactin, ACTH, cortizol, CEA and ferritin level were assigned with Chiron Diagnostics, aldosterone with classic RIA method, CK isoenzymes (MM, BB, MB) with electrophoretical mobility at agarose gel and slL-2, IGF-I levels with ELISA method. The levels of serum CEA ferritin, sIL-2, IGF-I, CA-125, aldosteron, calcitonin and CPK-BB electrophoresis in this study were statistically significant and higher study were statistically significant and higher at NSCLC and SCLC with rospect to control group. It is decided that can be used as a method of lung cancer diagnosis. Between the cell groups, only sIL-2 was determined in higher level at NSCLC than SCLC and calcitonin was higher at SCLC than NSCLC. We think that to get diagnosis and the observation of lung cancer according to cell types, it is necessary to evaluate the sensitivity and specivities on the higher number of patient group. Key words:Lung cancer, CEA, ferritin, sIL-2, IGF-I, CA-125, ACTH, calcitonin. 2