Koroner kalp hastalıklarında dislipidemi ile yeni risk faktörlerinin araştırılması

Abstract

Koroner kalp hastalığı (KKH)'na yol açan nedenler ve bu nedenlerin ortadan kaldırılması yaşamsal açıdan çok önemlidir. Özellikle plazma homosistein düzeylerindeki yüksekliğin KKH'na yakalanma riskini arttırdığına dair pek çok çalışma yapılmış, ancak plazma homosistein düzeylerindeki yükselme sonucu oluşan mekanizma tam olarak açıklanamamıştır. Bu amaçla kardiyoloji kliniğinde koroner nedenlere bağlı olarak yatan ve tekli risk faktörü içeren (diyabetik, hipertansif, sigara içen, diyabetik hipertansif ve risk içermeyen) 72 koroner kalp hastası ve bunların ikinci derece yakınlarında (52 sağlıklı birey) yeni risk faktörlerinden plazma homosistein, vonWillebrand faktör ve lipoprotein(a) ile serum lipit bileşenlerinin düzeyleri araştırılmış ve lipit düzeyleri ile yeni risk bileşenlerinin düzeyleri karşılaştırılmıştır. Plazma homosistein, vonWillebrand faktör ile lipoprotein (a) ve lipit düzeylerini değiştirdiği belirlenen yaş, cinsiyet, beslenme ve vücut kitle indeksleri gibi faktörleri elimine etmek için 50 yaş grubu erkek ve vücut kitle indeksleri (VKİ) aynı olan hastalar çalışmaya alınmıştır. Sonuçlar incelendiğinde tekli risk gruplarına sahip koroner kalp hastasında homosistein, vonWillebrand faktör ile lipoprotein(a) ve kolesterol düşük dansiteli lipoprotein (LDL), yüksek dansiteli lipoprotein (HDL), çok düşük dansiteli lipoprotein (VLDL), orta dansiteli lipoprotein (IDL), trigliserit, apolipoproteinA (apoA), apolipoproteinB (apoB) düzeylerinde kontrol grubu sonuçlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır (p<0.05). Alt grupların plazma homosistein, vonWillebrand faktör ve lipoprotein(a) düzeylerini risk içermeyen grup ile karşılaştırdığımızda ise diyabetik hipertansif grup haricinde istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar tespit edilememiştir. Gruplar arasında bağıntı analizi yapıldığında ilgi çeken bir nokta ortaya çıkarılmış, plazma homosistein düzeylerindeki artışa paralel olarak plazma vonWillebrand 1faktör düzeylerinde de artış olduğu bulunmuştur (r=0.408, p<0.05). KKH'da plazma homosistein düzeylerindeki yükselme koagülasyon sistemininde bozulmaya yol açmaktadır. Sonuç olarak plazma homosistein, vonWillebrand faktör ve lipoprotein(a) düzeylerinin beslenme koşulları, VKİ'leri benzer olan ve bölgemizde yaşayan ortalama 50 yaşlarındaki erkek hastalarda önemli bir risk faktörü olduğu tespit edilmiştir. Özellikle plazma homosistein ve vonWillebrand faktör düzeyleri yüksek olan hastaların korunmasına yönelik tedbirler alınması gerekmektedir.Anahtar Kelimeler: Koroner Kalp Hastalığı, Dislipidemi, Homosistein, von Willebrand faktör, Lipoprotein(a).

Reasons behind development of coronary heart disease (CHD) and their elimination are vitally important for life. There are several studies indicating that elevated plasma homocystein levels result in increased risk for CHD, nevertheless exact mechanisms resulting from increased plasma homocysteine levels needed to be clarified. For these purpose, levels of plasma homocysteine, a new risk factor, vonwillebrand factor (vWb) and lipoprotein^) and serum lipid components were determined and compared in 72 CHD patients who were hospitalized in our cardiology clinic and their second degree relatives (52 healty individuals). CHD patients were chosen to have single risk factor (diabetes, hypertension, smoking, diabetic hypertension and without risk). In order to eliminate factors (age, sex, diet, BMI etc.) affecting plasma homocysteine, vWb factor and lipoprotein (a) levels; male patients with similar obesity and age group (mean age 50 years ) were recruited in to the study. Upon examination of results, homocysteine, vWb factor, Lp(a) and lipid (cholesterol, LDL, HDL, VLDL-cholesterol, triglyceride, apoA, apoB) levels were found to be statistically significantly high in CHD patients with single risk factor group compared to controls (p<0.05). When levels of homocysteine, vWb factor and Lp(a) in subgroups were compared with the group without risk, except diabetic hypertensive group, there was no statistically significant differences. When relationship among the groups were examined, an interesting relationship was discovered; plasma vWb factor levels were increasing parallel to plasma homocysteine levels (r =0.408, p<0.05). Increase in plasma homocysteine levels in CHD patients causes irregularities in coagulation system. In conclusion, in male patients living in Elazığ and vicinity with similar age (mean age 50 years), diet and BMI; plasma homocysteine, vWb factor and Lp(a) levels were determined to be risk factors. Therefore, precautions must be taken for patients especially with high plasma homocysteine and vWb factor levels.Key words: Coronary heart disease, Dislipidemia, Homocysteine, vonWillebrand factor, Lipoprotein^).