Üst gastrointestinal sistem kanamalı olgularda helikobakter pilori enfeksiyonunun non-invaziv gaita antijen testi (HpSA) ile tespiti, güvenilirliği, tedavi sonrası izlemi

Abstract

1-ÖZET Üst gastrointestinal sistem (GİS) kanamalarında, Özellikle peptik ülserli vakalarda Helikobakter pilori'nin (Hp) eradike edilmesi kanama nüksünü belirgin şekilde azaltmakadır. Hp'nin eradikasyonunu endoskopik yöntemlerle takip etmek hem ekonomik değildir, hem de hasta tarafından tercih edilmez. Dolayısıyla üst GİS kanamalarında Hp'nin eradike olduğunu gösterecek non-invaziv bir teste ihtiyaç vardır. Yeni kullanıma giren Hp gaita antijen testi (HpSA) non-invazif olarak bakterinin tespitini sağlayabilmektedir. Sadece tedavi öncesi değil, tedavinin takininde de HpSA'nın kullanılabilir olduğuna dair yayınlar mevcuttur. Bu çalışmada, üst GİS kanamalarında Hp eradikasyon tedavisi sonrası HpSA ile Hp takibini araştırdık. Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi (FÜTF) Gastroenteroloji kliniğine 2001-2002 yıllarında üst GİS kanaması ile yatan (yaş ortalaması 48.5, 37 erkek, 38 kadın) toplam 75 hasta çalışmaya alındı. Olguların hepsine yatış anında endoskopi yapılarak korpus ve antrumdan biyopsiler alındı, hızlı üreaz testi ve histolojik olarak Hp varlığı değerlendirildi. Tüm olguların gaitaları alınarak -20 °C'de saklandı. Hp pozitif olgulara 7 gün süreyle Maastricht konsensusuna uygun üçlü tedavi verildi ve bu kişilerden tedavinin 3, 7, 14 ve 28. günlerinde gaita örnekleri alınarak HpSA bakıldı. Tanı yöntemlerinden histolojik olarak Hp değerlendirilmesi gold standart olarak kabul edildi. Hastaların 49'unda (%65,3) histoloji ile Hp pozitif bulundu. HpSA testi ile tedavi öncesi 44 gerçek pozitif, 18 gerçek negatif, 1 yalancı pozitif, 4 yalancı negatif ve 8 belirsiz değer gözlendi. Bu verilere göre HpSA testinin tedavi öncesi duyarlılığı %91,7, özgüllüğü %94,7, pozitif prediktif değeri %97,8 ve negatif prediktif değeri %81,8 olarak değerlendirildi. Eradikasyon tedavisi alan 43 olgunun 33'ünde (%76,7) Hp eradike edildi, 10 hastada (%23,3) eradikasyon sağlanamadı. Tüm olgularda 3. gün HpSA değerlerinde hızlı bir düşüş izlendi. Başarılı eradikasyon sağlanan 33 olgudan 3. gün sonunda 20'si cut-off değerinin altındayken 7. gün 1 olgu hariç hepsi, 14. gün eradike olan tüm olgular cut-off değerinin altındaydı. Üst GİS kanamalı olgularda HpSA testi, Hp tayininde güvenilir bir yöntemdir. Bu vakalarda tedavi sonrasında HpSA ile Hp'nin erken dönemde kontrolü mümkündür. HpSA testi tedavi öncesi ve tedavinin takibinde güvenle kullanılabilir. Anahtar kelimeler: Helikobakter pilori, HpSA, Üst GİS kanama

2- ABSTRACT Eradication of Heiycobacter pylori (Hp) in upper gastrointestinal system (Gl) bleeding, especially in peptic ulcer disease significantly lowers the recurrence. Assesment of Hp eradication by endoscopic methods is neither economic nor preferred by patients. So, to monitorize Hp eradication in upper Gl bleeding, a non invasive and relieble test is needed. Recently, a non-invasive method, heiycobacter pylori stool antigen test (HpSA) for detecting Hp was introduced. An increasing number of reports have indicated that HpSA would be useful not only to screen Hp infection, but also to monitor the outcome of eradication therapy. Aim of this study was to evaluate the monitorization of Hp after eradication therapy in upper Gl bleeding by HpSA. Totally 75 patients (mean age 48,5 years; 37 male, 38 female) with upper Gl bleeding hospitalized in gastroenterology clinic of Fırat University Medical Center between 2001-2002 were included to the study. After admission all patients underwent endoscopic evaluation with biopsies of the corpus, antrum for rapid urease test and histology for the presence of Hp. A stool specimen was collected from all patients and stored at -20 °C. Hp positive patients were treated for 7 days according to the Maastricht Consensus Report and stool specimens were collected on 3rd, 7th, 14th, 28thday of treatment for HpSA. Histologic evaluation was accepted as gold standard in diagnostic methods. Hp was positive in 49 patients (65,3%) by histology. HpSA test showed 44 true-positive, 18 true-negative, one false-positive, four false-negative results before the treatment. Before the treatment HpSA had 91,7% sensitivitiy, 94,7% specifity, as a positive predictive value of 97,8% and as a negative predictive value of 81,8%. Of the 43 patients included in the eradication therapy, 33 patients (76,7 %) had successful eradication and in 10 patients (23,3 %) Hp was not eradicated. In all patients a fast decline of HpSA values were seen in the 3th day. At day three, 20 HpSA samples; at day seven, all samples except one and at day 14 all samples of the 33 successfully eradicated patients' HpSA values were below the cut-off level. HpSA test is reliable method to detect Hp in upper Gl bleeding. In these cases after the treatment early detection of Hp by HpSA test is possible. HpSA test can be used reliably before and during follow up of the treatment. Key words: Helicobacter pylori, HpSA, Upper Gl bleeding