Deneysel üveit modelinde histopatolojik ve ultrastrüktürel değişiklikler

Abstract

ÖZET Çalışmamızda, bir non-oküler antijen kullanılarak tavşanlarda, primer ve sekonder üveit oluşturuldu ve bu model üzerinde histopatolojik ve ultrastrüktürel inceleme yapıldı. Burada amaç deneysel üveit oluşturmak ve bu model üzerinde deneysel üveitin patogenezini araştırmak idi. Ayrıca klinik özellikleri, histopatolojisi ve ultrastrüktürel özellikleri tanımlanan bu modelin daha ileri çalışmalarda basamak oluşturabileceği düşünüldü. Bu amaçla 12 adet albino tavşan çalışma kapsamına alındı. Tavşanların tümünün söl gözlerine intravitreal olarak `bovine serum albumine` (BSA), sağ gözlerine ise kontrol grubu oluşturmak amacı steril distile su enjekte edildi. 2 olgu çeşitli nedenlerle çalışma dışı bırakıldı. Kalan 10 tavşandan 5 'inin gözleri, gelişen primer üveitin en şiddetli olduğu dönemde (1. grup), 2' sinin gözleri üveit bulguları geriledikten sonra enüklee edildi (2. grup). Kalan 3 tavşana üveit bulguları iyice geriledikten sonra BSA intravenöz olarak enjekte edildi ve sekonder üveitin geliştiği ilk 12 saat içinde gözleri enüklee edildi (3. grup). Enüklee edilen gözler hematoksilen eozinle boyanıp ışık mikroskobik olarak ve uranil asetat-kurşun sitrat ile boyanıp elektron mikroskobik olarak incelendi. Primer üveitde etkin hücrelerin lenfoplazmositer hücreler olduğu gözlendi. Sekonder üveitde ise olaya polimorfonükleer lökositlerin (özellikle eozinofiller) de katıldığı gözlendi. Elektron mikroskobik olarak primer üveitli olgularda, uveal dokuda damar endotel hücrelerinde dejeneratif değişiklikler, bazal lamina hasan, sekonder üveitli olgularda ise endotelyal bileşkelerde yer yer ayrılma gözlendi. Bu bulgularla primer üveitde etkin hücrelerin lenfoplazmositer hücreler olduğu, sekonder üveitli olgularda üveitin akut fazında, polimorfonükleer lökositlerin özellikle de eozmofillerin önemli rol aldığı düşünüldü. Ayrıca deneysel üveitde uveal dokuda, inflamatuar hücrelerin damar dışına çıkışının, elektron mikroskobik inceleme ile saptanan bazal lamina ve endotelyal bileşke hasan aracılığıyla olduğu düşünüldü. Anahtar Sözcükler: Deneysel üveit, histopatolojik değişiklikler, ultrastrüktürel değişiklikler, üveitin immünopatogenezi. IV

ABSTRACT HISTOPATHOLOGIC AND ULTRASTRUCTURAL CHANGES IN AN EXPERIMENTAL UVEITIS MODEL In the present study, primary and secondary uveitis were induced in rabbits by using a non-ocular antigen and histopathological and ultrastructural examination were performed in this model. This study was performed in order to induce an experimental uveitis model, and to define the pathogenesis of uveitis in this model. In addition it was thought that this model in which clinical, histopathological and ultrastructural features were defined, could constitute a step for following studies. The study group consisted of 12 albino rabbits. Bovine serum albumine (BSA) was injected intravitreally to the left eyes. The right eyes were used as control, and sterile distilled water was injected in these eyes. Two cases were excluded from the study because of various causes. Among remaining 10 rabbits, eyes of the five rabbits were enuclated during the period that primary uveitis was most severe (the first group). The eyes of the two rabbits were enuclated after uveitis findings were regressed (the second group). BSA was injected intravenously to the remaining three rabbits after the uveitis findings regressed completely, and than the eyes were enuclated in the first twelve hours in which secondary uveitis was developed (the third group). The enuclated eyes, were examined by light microscopy after staining with hematoxylin-eosin; and by electron microscopy after staining with uranyl asetate-lead sitrate. It was found out that the effective cells were lymphocytes and plasma cells in primary uveitis. However in secondary uveitis it was observed that polymorphonuclear leukocytes (especially eosinophils) also accompanied the reaction. On electron microscopy, basal lamina destruction in vessel walls, degenerative changes in vascular endothelial cells in uvea in primary uveitis, and separation at endothelial junction in some areas in some of the secondary uveitis were detected. Through these findings it was suggested that the effective cells were lymphocytes and plasma cells in primary uveitis and polymorphonuclear leukocytes (especially eosinophils) in acute phase of secondary uveitis. Destruction of basal lamina and endothelial junction which were detected by electron microscopy can lead to migration of inflammatory cells through the vascular compartment in experimental uveitis. Key Words: Experimental uveitis, histopathologic changes, ultrastructural changes, immunopathogenesis of uveitis.