Koroner arter hastalarında perkütan transluminal koroner anjiyoplastinin kalp atım hızı değişkenliği

Abstract

ÖZET Koroner Arter Hastalarında Perkütan Transluminal Koroner Anjiyoplastinin Kalp Atım Hızı Değişkenliği ve Sol Ventrikül Fonksiyonları Üzerine Etkileri Koroner arter hastalarında, perkütan transluminal koroner anjiyoplasti (PTKA) sonrası otonom sinir sistemi fonksiyon bozukluğu ve kalp atım hızı değişkenliğinde (HRV) azalma olduğu gösterilmiştir. Bununla birlikte hastalardaki HRV azalmasının hangi faktörlere bağlı olduğu tam olarak belirlenmemiştir. Bu çalışmada, koroner anjiyoplasti yapılmış hastaların PTKA sonrası klinik, sol kardiyak kateterizasyon ve anjiyoplasti ile ilgili faktörlerinin HRV ile ilişkisinin incelenmesi amaçlandı. PTKA yapılan 72 hasta (62 erkek, 10 kadın, yaş ort: 52.4±7.8 yıl) çalışmaya alındı. HRV analizinde frekans domain yöntemi kullanılarak düşük ve yüksek frekans güçleri (LFP ve HFP) ile total güç (TP) hesaplandı. İki boyutlu ve doppler ekokardiyografi ile sol ventrikül sistolik ve diyastolik fonksiyonu ölçüldü. Tüm ölçümler PTKA'dan 24 saat önce ve sonra 24.saat, 10.gün, 30.gün tekrarlandı. Hastalar lezyonlu koroner arter sayına göre; tek damar hastalığı, tek anjiyoplasti uygulaması olan grup (Grup I), iki-üç damar hastalığı, birden fazla anjiyoplasti uygulaması olan grup (Grup II) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Her iki gruptaki hastaların yaş, cinsiyet ve koroner arter risk faktörleri açısından benzer özellikleri vardı. PTKA sonrası her iki grupta da HRV azaldı. Grup I' deki HRV azalması grup H'dekinden daha anlamlı bulundu (p<0.05). HRV'deki bu azalma anjiyoplasti sonrası revaskülarizasyon derecesi ile ilişkili bulundu (r=0.50, p=0.008). Grup II hastalarının HRVsinde azalma geçirilmiş miyokard infarktüsü ve sol ventrikül kontraktilite bozukluğu ile ilişkili bulundu (r=0.51, p=0.07 ve r=0.43, p=0.02). HRV'deki düzelme grup l'de anjiyoplasti sonrası 10.gün, grup ll'de ise 30.gün gerçekleşti. PTKA sonrası her iki grupta sol ventrikül diyastolik fonksiyon bozulurken, sistolik fonksiyon arttı. Diyastolik fonksiyon her iki grupta da 10.gün düzeldi. Sonuç olarak, tek damar hastalarındaki geçici olan ve hızlı düzelen, özellikle parasempatik modülasyonu ilgilendiren HRV azalmasının reperfüzyona bağlı olduğu düşünüldü. İki-üç damar hastalarındaki HRV azalmasının, geçirilmiş miyokard infarktüsü ile sol ventrikül kontraktilite bozukluğuna bağlı olduğu kanısına varıldı. Anahtar Kelimeler: Kalp atım hızı değişkenliği, sol ventrikül fonksiyonları, perkütan transluminal koroner anjiyoplasti

ABSTRACT Effects of Percutaneous Transluminal Coronary Angioplasty on Heart Rate Variability and Left Ventricular Functions in Patients with Coronary Artery Disease Autonomic nervous system dysfunction and reduced heart rate variability (HRV) after percutaneous transluminal angioplasty (PTCA) were reported in patients with coronary artery disease. However, factors related to reduced HRV are not clearly demonstrated. The aim of the present study was to assess the relationship between clinical features, left ventricular catheterization findings, PTCA results and HRV indexes after successful PTCA. Seventy-two patients (62 male, 10 female, mean age: 52.4+7.8 years) with coronary artery disease entered the study. PTCA was performed in all patients. Low- frequency power (LFP), high frequency power (HFP) and total power (TP) were calculated by using frequency-domain method for HRV. Left ventricular (LV) systolic and diastolic functions were examined by two-dimensional and Doppler echocardiography. All examinations were performed before PTCA, and twenty-four hours, ten days and thirty days after PTCA. The patients were divided into two groups according to the number of stenotic coronary artery; patients with single- vessel disease which PTCA performed to single lesion (Group I) and patients with multi-vessel disease which PTCA performed to multiple lesions (Group II). The groups were comparable for age, gender and coronary artery risk factors. HRV was found to be reduced in group I and II after PTCA. Reduction of HRV was more significant in group I than group II (p<0.05). Reduction in HRV after PTCA was significantly related to revascularization degree (r=0.50, p=0.008). The relation between the reduction in HRV and presence of previous myocardial infarction and LV contractile dysfunction were found to be statistically significant in group II (r=0.51, p=0.07 and r=0.43, p=0.02). Recovery of HRV occurred on the 10th day after PTCA in group I, on the 30th day of PTCA in group II. Although impaired LV diastolic function found after PTCA, systolic function improved in two groups. Recovery of diastolic function was observed on the 10th day of PTCA. In conclusion, transient and rapidly recovered, especially parasympathetic modulated HRV reduction after PTCA is a result of reperfusion in patients with single- vessel disease. HRV reduction in patients with multi-vessel disease is a consequence of previous myocardial infarction and LV contractile dysfunction. Key Words: Heart rate variability, left ventricular functions, percutaneous transluminal coronary angioplasty VI