Tip 1 diabetes mellituslu çocukların metabolik kontrollerini değerlendirmede plazma homosistein, lipoprotein (a) ve von Willebrand faktör düzeylerinin yeri

Abstract

l.OZET Diabetli hastalarda ortaya çıkan metabolik değişiklikler, hastalığın klinik bulgulan ve seyrinden sorumludur. Sıkı takip ve tedavi sonucunda hastalar bu olumsuz metabolik değişikliklerden çok az etkilenmektedirler. Özellikle kötü bir metabolik kontrole sahip hastalar diabetin akut ve kronik komplikasyonlanyla karşı karşıya kalmaktadırlar. Diyabet erken başlangıçlı ateroskleroz için önemli bir risk faktörü olmakla birlikte diyabetteki metabolik anormallikler aterosklerozun hızlı gelişmesinde de sorumlu tutulmaktadır. Bu çalışmada tip 1 diabetli çocukların metabolik durumunun değerlendirilmesinde plazma homosistein, lipoprotein(a) [lp(a)] ve vonWillebrand faktör (vWF) düzeylerinin glikolize hemoglobin (HbAıc) düzeyleri gibi erken belirleyici değerinin olup olmadığının gösterilmesi amaçlandı. Çalışma grubu mikrovasküler ve makrovasküler komplikasyonlann klinik bulgulan olmayan tip 1 diabetli 65 çocuk ve adölesan hasta grubu ile uygun yaş ve cinsiyette 20 sağlıklı çocuk ve adölesandan oluştu. Diabetli hastalardan gerekli parametreler için kan örnekleri alındıktan sonra uygun şekilde tedavileri ayarlanıp izleme alındı (diabetli hasta I. grup). Bir yıl sonunda hastalar tekrar değerlendirilip aynı şekilde veriler için kan örnekleri alındı (diabetli hasta n. grup). Sonuçlar incelendiğinde diabetli hasta 1. grubunda homosistein düzeyleri kontrol grubunun düzeyinden istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksekti (p<0.05). Diabetli hasta II. grubunda homosistein düzeyi kontrol grubunun homosistein düzeyinden istatistiksel olarak farklı değildi. Diabetli hasta I. grubu Lp(a) düzeyleri kontrol grubunun düzeyinden istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksekken (p<0.01), diabetli hasta II. grubunda Lp(a) düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı. Diabetli hasta I., n.grubu ve kontrol grubunun vWF düzeyleri bakımından karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı. Diabetli hasta I grubunda yaş ile vücut kitle indeksi (VKİ), diabetin süresi, Lp(a) arasında, VKI ile diabetin süresi, HbAjc, mikroalbümin arasında ve homosistein ile HbAic, mikrolabümin arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif bağıntı saptandı. Diabetli hasta II. grubunda HbAıc ile homosistein, vWF, mikroalbümin ve vWF ile mikroalbümin düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif bağıntı saptandı. Homosisteinin, vWF ve lp(a)'nın diabetin metabolik kontrolünün değerlendirmesinde rollerinin tanımlanmasına ve diabetin komplikasyonlannı azaltma amaçlı yapılacak tedavilerin veya diyete yönelik eklemelerin yaran 1konusunda yapılacak daha fazla prospektif çalışmalara ihtiyaç olduğu sonucunda varıldı. Anahtar Kelimeler: diabetes mellitus, homosistein, vonWillebrand faktör, lipoprotein^) 2

2. ABSTRACT Metabolic changes occured in diabetes are responsible for clinical observations and prognosis of diabetes. A strict follow and treatment diminishes these metabolic changes. Patients with a poor metabolic situation faces acute and chronic complications of diabetes. Diabetes is a significant risk factor for atherosclerosis with early onset and metabolic abnormalities of diabetes are thought to be responsible for rapid progression of atherosclerosis. The aim of the present study was to determine whether the plasma levels of lipoprotein^) [Lp(a)], homocysteine and vonWillebrand factor (vWF) may act as early diagnostic factor as the level of glycosylated hemoglobin (Hb Aic) does in the evaluation of metabolic status of children with type 1 diabetes. Study consisted of 65 diabetic children and adolescents who had no clinical of microvascular and macrovascular complications, and 20 healthy children and adolescents with the same sex and age. Diabetic subjects were planned for treatment and monitored after blood samples were taken (diabetic patient group J). One year later patients were evaluated and blood samples were taken again (diabetic patient group IS). Homocysteine levels of diabetic patient group I were significantly higher than that of control group (p<0.05) while the difference between the levels of homocysteine in diabetic patient group n and control group was not statistically significant. Similarly Lp(a) levels were significantly high in diabetic patient group I when compared to control group (p<0.01) and no statistically significant difference was detected between control group and diabetic patient group H When the level of vWf was compared, a statistically significant difference could not be detected among the control, diabetic patient group I and diabetic patient group II. In diabetic patient group I; a statistically significant correlation was detected for age and body mass index (BMT), duration of diabetes and Lp(a), BMI and duration of diabetes, HbAic, microalbumine and between homocysteine, HbAjc and microalbumine. In diabetic patient group II; a statistically significant correlation was detected between HbAic, homocysteine, vWf and microalbumine and between microalbumine and vWf. Based on the results obtained in the current study, it was conculude that more prospective studies are needed to define the role of homocysteine vWf and Lp(a) inthe metabolic control of diabetes and to evaluate the effects of dietary manipulations to reduce the diabetes-associated complicationes. Key Words: diabetes mellitus, homocysteine, vonWillebrand factor, lipoprotein(a) 4