Postmenopozal osteoporozda medikal tedavilerin kısa dönemde yaşam kalitesi üzerine etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

1. ÖZET POSTMENOPOZAL OSTEOPOROZDA MEDİKAL TEDAVİLERİN KISA DÖNEMDE YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Amaç ve Arkaplan; Osteoporoz kemik kitlesinin azalması ve kemiğin nıikromimari yapısının bozulması sonucunda frajilitede ve fraktüre yatkınlıkta artışla karakterize metabolik bir hastalıktır. Bu çalışmada postmenapozal osteoporoz tanısı konulan hastalara 3 aylık sürede uygulanan değişik ilaç tedavilerinin yaşam kalitesi üzerine olan etkileri karşılaştırıldı. Metod; Çalışmaya postmenapozal osteoporoz tanısı konulan 60 hasta alındı. Hastaların 19 tanesine kalsitonin nazal sprey (200 İÜ/ gün), 20 tanesine raloksifen (60 mg/gün), 21 tanesine risedronat (5 mg/gün) ayrıca tüm hastalara kalsiyum (1 gr/gün) verildi. Hastalara tedavi öncesinde (TÖ) ve tedavi sonrasında (TS) kısaca QUALEFFO olarak isimlendirilen Quality of Life Questionnaire of The European Foundation for Osteoporosis, SF-36 olarak isimlendirilen Medical Outcome Study (MOS) Short Form 36 ile Nottingham Health Profile (NHP) yaşam kalitesi ölçütleri tek bir klinisyen tarafından uygulandı. Bulgular; Kalsitonin grubunda QUALEFFO yaşam kalitesi ölçütünün total skor, ağrı ve genel sağlık değerlendirilmesi, SF-36 yaşam kalitesi ölçütünün vücut ağrısı, vitalite ve emosyonel rol kısıtlanması ve NHP yaşam kalitesi ölçütünün yorgunluk parametrelerinde istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) fark bulundu. Risedronat grubunda QUALEFFO yaşam kalitesi ölçütünün total skor, mental fonksiyon ve genel sağlık değerlendirilmesi, SF-36 yaşam kalitesi ölçütünün vücut ağrısı, fiziksel rol kısıtlanması, vitalite ve emosyonel rol kısıtlanması ve NHP yaşam kalitesi ölçütünün yorgunluk parametrelerinde istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) fark tespit edildi. Raloksifen grubunda QUALEFFO yaşam kalitesi ölçütünün total skor, mental fonksiyon ve ağrı, SF-36 yaşam kalitesi ölçütünün fiziksel fonksiyon parametrelerinde istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) fark bulundu. NHP yaşam kalitesi ölçütünün hiçbir parametresinde istatistiksel olarak anlamlı (p>0,05) bir fark bulunmadı. Bununla birlikte kalsitoninin ağrı parametreleri üzerinde daha etkili olduğu belirlendi.Sonuç; Çalışmamızda kalsitonin, risedronat ve raloksifenin 3 aylık tedavi periyodu sonrasında QUALEFFO, SF-36, NHP yaşam kalitesi ölçeklerinin birçok parametresi üzerine olumlu etkilerinin bulunduğu tespit edildi. Kısa dönemde yaşam kalitesinde elde ettiğimiz bu etkiler önemli sonuçlar olup, karşılaştırmalı çalışmaların plasebo kontrollerini de kapsayacak şekilde daha geniş serilerde yapılması yararlı olacaktır. Anahtar kelimeler; Postmenapozal osteoporoz, yaşam kalitesi, kalsitonin, risedronat, raloksifen.

2. ABSTRACT A COMPARISON OF SHORT TERM EFFECTS OF MEDICAL TREATMENTS ON QUALITY OF LIFE IN POSTMENOPAUSAL OSTEOPOROSIS Aims and Background: Osteoporosis is a metabolic bone disease characterized by low bone mass and micro architectural deterioration of bone tissue, leading to enhanced bone fragility and a consequent increase in fracture risk. In this study, we assessed the short-term effect of different drug treatments given for a period of three months on quality of life in postmenopausal osteoporosis. Materials and Methods: Sixty patients diagnosed with postmenopausal osteoporosis were included into the study. Nineteen patients received calcitonin nasal spray (200 IU, daily), 20 patients raloxifen (60 mg, daily), 21 patients risedronate (5 mg, daily) and additionally all of the patients received calcium supplementation (1 g, daily) for three months. The same clinician performed Quality of Life Questionnaire of The European Foundation for Osteoporosis (QUALEFFO), Medical Outcome Study Short Form 36 (SF-36) and Nottingham Health Profile (NHP) to all of the patients at baseline and at the end of a 3-month course of treatment. Results: In calcitonin treated group, significant improvement was achieved in total score, pain and general health sub-items of QUALEFFO, bodily pain, vitality and emotional sub-items of SF-36 and fatigue sub-item of NHP compared to baseline measurements (p<0,05). In risedronate treated group, significant improvement was achieved in total score, mental functions and general health sub-items of QUALEFFO, bodily pain, vitality and emotional and physical role function sub- items of SF-36 and fatigue sub-item of NHP compared to baseline measurements (p<0,05). In raloxifen treated group, significant improvement was achieved in total score, pain and mental function sub-items of QUALEFFO, physical function sub- item of SF-36 compared to baseline measurements (p<0,05). Additionally, calcitonin was found to be more effective on pain parameters compared to other drugs. Conclusion: We found significant improvement in most parameters of QUALEFFO, SF-36 and NHP with the treatments of calcitonin, raloxifen and risedronate in a short period of treatment Short-term improvement in quality of life is important forosteoporosis treatment and these results should be followed in comparative studies with a wide series of patients including placebo groups. Key words: Postmenopausal osteoporosis, quality of life, calcitonin, risedronate, raloxifen.