Erişkin akut gastroenterit olgularında etiyolojik ajanların belirlenmesi

Abstract

ÖZET Akut gastroenteritler bütün dünyada her yaştan insanda görülebilen ve kişilerin günlük yaşamını en çok etkileyen hastalık grubudur. İshalli hastalıklar, dünyadaki bütün ölüm nedenleri arasında kardiyovasküler hastalıkların arkasından ikinci sırada yer alırlar. Olası gastroenterit etkenlerinin bilinmesi, tanıya yönelik araştırmalarda kolaylık, doğru tanı ve etkin tedavi firsatı sağlayacak, ayrıca antimikrobiyal tedavi gereken durumlarda antibiyotik seçimi için yol gösterecektir. Akut gastroenteritlerde etiyolojik ajanların belirlenmesi amacıyla, ishal şikayetiyle başvuran 110 hastanın dışkı örneklerinde bakteriyolojik, parazitolojik ve virolojik incelemeler yapılmıştır. Son 10 gün içinde antibiyotik kullanımı öyküsü olan hastaların dışkılarında Clostridium difficile Toksin A araştırılmıştır. Hastaların %44,5'unda akut gastroenterit etkeni olarak en az bir patojen belirlenmiş, %55,5'inde ise etken belirlenememiştir. Hastaların ll'inde amebiyazis (%10,0), ll'inde şigellozis (%10,0), ll'inde rotavirus enfeksiyonu (%10,0), 5'inde giyardiyazis (%4,5), 3'ünde saknonellozis (%2,7) saptanmıştır. 6 farklı hastanın her birinde Enteropatojenik Escherichia colfye (%0,9), Clostridium difficile'ye (%0,9) ve Blastocystis hominis's bağlı ishal (%0,9), şigellozis+amebiyazis (%0,9), amebiyazis+giyardiyazis (%0,9), Candida+Rotayrrüs enfeksiyonu (%0,9) belirlenmiştir. Olguların % 2,7'sinde (a3) mikst enfeksiyon bulunmuştur. Etkenlerin sıklığı ve patojenler içindeki oram her mikroorganizma için ayrı ayrı değerlendirildiğinde, en sık saptanan patojen Entamoeba histolytica'da (a 13, %26). Bunu Shigella türleri (al2, %24) ve rotavirüsler (ali, %22) izlemektedir. Salmonella türlerinde direnç saptanmamış olmakla birlikte, Shigella izolatlannın %83,3'ünde (n:10) en az bir antibiyotiğe direnç saptanmıştır. Bu dirençli izolatlann tamamında (n:10,%83,3) trimetoprim- sulfametoksazol direnci, daha az oranda ampisilin direnci (n:5, %33,4) dikkat çekmektedir. Bölgemizdeki ishallerin etiyolojisinde, protozoonlar ve bakteriyel etkenlerle birlikte rotavirüsler de önemli yer tutmaktadır. Anahtar Sözcükler: Gastroenterit, ishal, etiyoloji.

ABSTRACT ETIOLOGIC AGENTS OF ACUTE GASTROENTERITIS IN ADULTS Acute gastroenteritis is the most affecting diseases of life in all ages. Diarrheal diseases are the second cause of death next to cardiovascular diseases worldwide. Designating of the probable agents of gastroenteritis provide knowledge to diagnose easily,, treat effectively, and choose antimicrobial agent appropriately. In order to determine etiologic agents of acute gastroenteritis, stools of 110 patients with diarrhea examined. Stools of the patients who had taken antibiotics within 10 days, were investigated for Clostridium difficile toxin A. At least one pathogen were identified in 44.5% of the patients. The diagnosis of patients were amebiasis in 11 (10.0%), shigellosis in 11 (10.0%), and rotaviral infection in 11 (10.0%), giardiasis in 5 (4.5%), salmonellosis in 3 (2.7%). Each of remaining six patients had diarrhea caused by Enteropathogenic Escherichia coli (0.9%), Clostridium difficile (0.9%), Blastocystis hominis (0.9%), Shigella* Entamoeba histolytica (0.9%), Entamoeba histolytica+Giardia lamblia (0.9%), Candida+totaymis (0.9%). 2,7% of cases had mixed infection. Entamoeba histolytica (n:13 ), Shigella spp. (n:12), and rotaviruses (n:ll) were isolated most frequently ( 26%, 24%, 22% among all pathogens identified, respectively). Although none of the Salmonella isolates were resistant, 83.3% resistance to at least one antibiotic of Shigella isolates (n:10) were striking. Resistance to trimethoprim- sulfamethoxazole and ampicillin were 83.3% and 33.4%, respectively. Of diarrheal diseases in this region, rotaviruses are also important pathogens as much as protoza and bacteria for adults. Keywords: Gastroenteritis, diarrhea, etiology. VI