ESWL (Extracorporeal Schok Wave lithotrpsy) ile oluşan renal ve testiküler hasarın önlenmesinde vitamin E ve selenyumun rolü

Abstract

1- ÖZET ESWL* (Extracorporeal Shock Wave Lıthotrpsy = vücut dışı yüksek enerjili şok dalga ile taş kırma tedavisi) de kullanılan şok dalgalarının serbest radikal oluşturduğunun bulunması, bu yönüyle bilinmeyen doku etkilerine açıklık getirmiş, dolayısıyla ESWL'nin radikaller aracılığıyla gösterdiği hasarların antioksidanlarla önlenip önlenemiyeceği konusu gündeme gelmiştir. ESWL'nin; böbreklerde ve testislerdeki spermatogenetik hücrelerde reversibl değişikliklere neden olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada; Deneysel olarak ESWL'nin böbrekler ve testisler üzerindeki etkileri ile, bu etkilerde oksidatif stresin rolü ve oksidatif stres üzerinden gelişen istenmeyen etkilerin antioksidanlarla (selenyum, vitamin E ve selenyum + vitamin E tedavi seçenekleri ile) önlenip önlenemiyeceğmi araştırmayı amaçladık. Bu çalışmada Wistar tipi 25 adet rat kullanıldı. Ratlar eşit sayıda 5 gruba ayrıldı. 1. Grup (n=5): (Kontrol grubu): Sadece ESWL uygulandı. Gurup 2 (n=5): ( Sham grubu): Hiçbir tevavi verilmeyip, sadece anestezi verildi. 3.Grup (n=5): (ESWL+VitaminE+Selenyum grubu): Çalışma başlangıcından itibaren 7 gün süre ile diyetlerine 300 ugr / kg Selenyum eklendi ve vitamin E; 200mg/kg dozunda, hergün İM olarak verildi 4. Grup (n=5): (ESWL+Vitamin E grubu): 200mg/kg dozunda, 7 gün süre ile hergün İM olarak verildi. 5. Grup (n=5): (ESWL+Selenyum grubu): Çalışma başlangıcından itibaren 7 gün süre ile diyetlerine 300 ugr / kg Selenyum eklendi. Deney süresinin sonunda sakrifiye edilen ratlardan alman plazma ve doku örneklerinde Malonüdialdehid (MDA), Süperoksit dismutaz (SOD), Glutatyon peroksidaz (GSH-Px) ve katalaz düzeylerine bakıldı. Ayrıca testis ve böbrek dokuları histopatolojik olarak değerlendirildi. Çalışma sonucunda şok dalgalarının plazma ve doku (testis, böbrek) MDA düzeylerinde artmaya neden olduğu (p<0.001), bu artışı önlemede vitE+Sekombinasyonunun en etkili olduğu görüldü. Vit E + Se kombinasyonunun böbrek dokusunda SOD (p<0.01), katalaz (p<0.01), GSH-Px (p<0.001) düzeylerini anlamlı şekilde düşürdüğü, testis dokusunda ise GSH-Px, SOD ve katalaz düzeyleri üzerine anlamlı bir düşüşe neden olmadığı (p>0.05) tespit edildi. Eritrosit GSH-Px ve katalaz düzeylerinde ESWL'nin anlamlı bir düşüşe neden olmadığı tespit edildi (p<0.05). Eritrosit SOD düzeylerinde anlamb bir düşüş saptandı (p<0.001). Histopatolojik incelemede; Ratlann vücut, böbrek ve testis ağırlıkları arasında anlamlı fark yoktu (p>0.05). ESWL uygulanan grupta seminifer tübül çaplan anlamlı oranda azalmakla (p<0.05) birlikte, antioksidan verilen gruplarda tübül çaplan anlamlı oranda artmış bulundu (p<0.05). ESWL' nin böbrek glumerüllerinde belirgin hasar yapmamakla birlikte distal ve proksimal tubullerde nekroza neden olduğu, antioksidan tedavi guruplannda ise bu bulgunun olmadığı tespit edildi (PO.05). Aynca bir olguda yağlı dejenerasyon ve perivasküler ödem izlendi. Bu değişiklik anlamlı değildi (p>0.05). ESWL grubunda spermatid ve spermatozoa sayılannda anlamlı oranda azalma ve bazal membranda kalınlaşma tespit edildi (p<0.05). Anahtar kelimeler: ESWL, Selenyum, Vitamin E, Malonildialdehit (MDA), Glutatyonperoksidaz (GSH-Px), Süperoksit dismutaz (SOD), Katalaz

2. ABSTRACT ESWL* (Extracorporeal Shock Wave Lithotripsy) has been widely used in the treatment of urinary stone disease, however long term effects of high energy shock waves have not been entirely established yet The fact that free radical- productive properties of shock waves are discovered, has clarified unknown tissue effects of ESWL. Thus, it has been claimed that free radical- induced damage of ESWL can be prevented by antioxidants. ESWL causes reversible changes in spermatogenetic cells as well as testicular injury. In the present study, ESWL induced testicular structural changes, causes significant morphological and histopathological changes in kidney was assessed in experimental conditions and the role of free oxygen radicals was documented. We also aimed to evaluate the effectiveness of antioxidants (Selenium + Vitamin E, vitamin E, Selenium) in the prevention of these toxic effects. A total of 25 Wistar type rats were divided into 5 groups. Group 1 (n=5): Control group, rats only ESWL receiving. Group 2 (n=5): (Sham treatment group): Any treatment given, anestesia only group Group 3 (n=5): ESWL + Vitamin E + Selenium group, Selenium added to the diets from the begining of the study and Vitamin E (200 mg/kg) was given with one everyday for seven days. Group 4 (n=S): ESWL + Vitamin E group, ESWL administered similarly and additionally Vitamin E (200 mg/kg) was given with one everyday for seven days. Group 5 (n=5): ESWL + Selenium group, Selenium added to the diets from the begining of the study for seven days. Plasma and tissue Malondialdehyde (MDA), Superoxide dismutase (SOD), Glutathion peroxidase (GSH-Px) and catalas levels were determined in all rats and histopathologic examination of testicular tissues and kidney tissues was also performed. At the end of the study it is recorded that the shock waves caused an increase in plasma and tissue ( testis, kidney) MDA (p<0.001). Vitamin E and selenium complex prevented the increase of MDA caused by the Shockwaves. It decreased the SOD (p<0.001), catalase (p<0.001, GSH-Px (p<0.001) levels in the kidney tissue significantly but didn't decrease these levels in the testis tissue(p>0.05). It is recorded that ESWL doesn't cause any significant decrease in the red blood cell GSH-Px and catalase levels (p<0.05). A significant decrease in red blood cell SOD levels in the recorded (p<0.001). In the histopathologic examination no significant difference in the body kidney and testis weight of the rats were observed (p>0.05). In the ESWL group the diameters of seminifer tubules in the antioxidant group were increased significantly (p<0.05). ESWL causes not a significant destruction in the kidney glomerules but it is responsible for the necrosis in the distal and proximal tubules. Also fatty degeneration and perivascular oedema. is recorded in one case, which was not significant (p>0.05). In the ESWL group a significant decrease in the spermatid and spermatozoa numbers and thickening of the basal membran (p<0.05) is recorded. Key Words: ESWL, Selenium, Vitamin E, Malonildialdehit (MDA), Glutationperoksidase (GSH-Px), Superoxit dismutase (SOD), Catalas *ESWL® is a registered trademark of Dornier Medical Systems Inc. Of Marietta, Georgia