Kalp sağlığı taraması için hastane kardiyoloji polikliniğine başvuran kişilerin Tip 2 Diabetes Mellitus sıklığı ve risk faktörleri yönünden değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET KALP SAĞLIĞI TARAMASI İÇİN HASTANE KARDİYOLOJİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN KİŞİLERİN TİP 2 DİABETES MELLİTUS VE RİSK FAKTÖRLERİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ Tip 2 Diabetes Mellitus, birçok ülkede en sık görülen kronik hastalıklardan birisidir. Dünya nüfusunun yaklaşık %6'sını etkilemektedir. Obezite, fiziksel inaktivite, yüksek kalorili diyet gibi yaşam tarzı faktörlerine bağlı olarak, özellikle gelişmekte olan ülkelerde yakın zamanda Tip 2 Diabetes Mellitus için bir epidemi beklenmektedir. Çalışmamızda diyabet sıklığını, Tip 2 Diabetes Mellitus için risk faktörlerini ve daha önce diyabet tanısı alanların tedavi durumlarını araştırmayı amaçladık. Çalışmamızda araştırma grubu olarak, 1999 yılı Mayıs-Haziran dönemleri arasında bir hastaneye kalp sağlığı taraması için başvuran 756 kişi seçildi. Kişilere önce anket uygulandı. Anket sonrası boy-kilo, kan basıncı, nabızları ölçüldü, Elektrokardiyografileri çekildi. Biyokimyasal tetkik olarak tam kan sayımı, total kolesterol, trigliserid, düşük dansiteli lipoprotein-kolesterol, yüksek dansiteli lipoprotein-kolesterol düzeyleri çalışıldı. Daha sonra muayeneleri yapıldı ve önerilerde bulunuldu. Araştırma grubumuzun 349'u erkek (%46.2), 407'si kadındı (%53.7). Tip 2 Diabetes Mellitus sıklığı %10.8 (erkeklerde %9.2, kadınlarda %12.3) olarak saptandı. Daha önce Tip 2 Diabetes Mellitus tanısı almış kişi sayısı 63 'dü (%8.3). Yapılan ölçümlerle 19 kişi (%2.5) daha diyabet tanısı aldı (Açlık Kan Şekeri > 126). Daha önce tanı almış ve yeni tanı konan toplam diyabetli hasta sayısı 82 (%10.8) olarak kabul edildi. Tip 2 Diabetes Mellitus olma sıklığı, yaşla birlikte artma eğilimi gösteriyordu. Tip 2 Diabetes Mellitus ile aile öyküsü, yüksek dansiteli lipoprotein-kolesterol, trigliserid, vücut kitle indeksi, hipertansiyon, düşük ekonomik durum, düşük eğitim durumu, işsizlik ve koroner arter hastalığı arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulundu ve Tip 2 Diabetes Mellitus için risk faktörleri olarak belirlendi (P<0.05). Fiziksel aktivite, alkol tüketimi, düşük dansiteli lipoprotein-kolesterol, total kolesterol ve sigara kullanımı ile Tip 2 Diabetes Mellitus arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunamadı (P>0.05). Daha önce Tip 2 Diabetes Mellitus tanısı alan hastaların ancak %35'i hedef açlık kan şekeri değerlerine sahipti. Sonuç olarak, rutin tıbbi bakımın bir parçası olarak diyabet taramasının yapılması bir veya daha fazla risk faktörüne sahip kişilerde uygun olabilir. Tip 2 Diabetes Mellitus olan hastaların ancak %35'inin hedef açlık kan şekeri düzeyinde oldukları göz önüne alındığında eğitimin ve kontrolün (izlemin) diyabetli hastalar için ne kadar önemli olduğu anlaşılmaktadır. Anahtar sözcükler: Risk faktörleri, Sıklık, Tip 2 Diabetes Mellitus. VI

ABSTRACT THE ASSESSMENT OF PEOPLE WHO ATTENDED THE CARDIOLOGY OUTPATIENT CLINIC DEPARTMENT FOR CARDIOVASCULAR SCREENING IN THE ASPECTS OF TYPE 2 DIABETES MELLITUS AND RISK FACTORS Type 2 Diabetes Mellitus is one of the most common chronic disorders in many countries. It effects around 6% of the world's population. In the near future especially in developing countries a diabetes epidemic is underway depending on life style factors like obesity, physical inactivity and high caloric diet. In our study, our aim was to determine the frequency, the risk factors for Type 2 Diabetes Mellitus and the treatment conditions of cases which were diagnosed as Type 2 Diabetes Mellitus formerly. We studied on 756 cases who attended to the hospital for a cardiovascular health screening program between May and June in 1999. Initially we applied a questionnaire. After completing the questionnaires, we made measurements of height, body weight, blood pressure, pulse rate and we obtained electrocardiograms. We obtained blood sample for complete blood counting, total cholesterol, triglycerides, light density lipoprotein- cholesterol and high density lipoprotein-cholesterol measurements. Finally we made a physical examination and we made recommendations. We studied on 349 males (46.2%) and 407 females (53.7%). The frequency of Type 2 Diabetes Mellitus was found 10.8% (males 9.2%, females 12.3%). 63 of the cases (8.3%) were diagnosed as Type 2 Diabetes Mellitus formerly and we diagnosed new 19 cases (2.5%) (Fasting Blood Glucose >126). Thus, there were 82 diabetic patients (10.8%) totally. The frequency of Type 2 Diabetes Mellitus seemed to increase with age. There was a statiscillay significant relationship between Type 2 Diabetes Mellitus and family history, high density lipoprotein-cholesterol, triglyceride, body mass index, hypertension, poor economic status, low education level, unemployment and coronary artery disease (P < 0.05). These factors were determined as risk factors for Type 2 Diabetes Mellitus. There was not a statiscillay significant relationship between Type 2 Diabetes Mellitus and physical activity, alcohol consumption, light density lipoprotein-cholesterol, total cholesterol and cigarette smoking (P > 0.05). Only 35% of the cases who were diagnosed as Type 2 Diabetes Mellitus formerly were in the therapeutic ranges according to fasting plasma glucose. Consequently screening for diabetes as part of routine medical care may be appropriate if the patient has one or more risk factors. Considering the fact that only 35% of the formerly diagnosed diabetic patients were in the therapeutic ranges according to the fasting plasma glucose, the importance of education and control of the diabetic patients can be better understood. Key words: Frequency, Risk Factors, Type 2 Diabetes Mellitus. VII