Erkeklerde osteoporoz risk faktörleri ve somatotip ilişkisi

Abstract

1.ÖZETERKEKLERDE OSTEOPOROZ RİSK FAKTÖRLERİVESOMATOTİP İLİŞKİSİOsteoporoz düşük kemik kütlesi ve kemiğin mikro-mimarisinde değişiklerleözetlenen ve bunun sonucunda kemik kırılganlığının ve kırık riskinin arttığı sistemik vemetabolik bir iskelet hastalığıdır. Bu çalışmada yaşları 45-65 arasında olan erkeklerdeosteoporoz risk faktörleri ve somatotip ilişkileri araştırıldı.Çalışmaya yaşları 45-65 arasında olan ve bilinen bir metabolik ve nörolojikhastalığı olmayan 70 erkek birey alındı. Osteoporoz risk faktörleri belirleme formu tümbireylere uygulandı. Kemik mineral yoğunlukları DEXA (Dual energy x-rayabsorbsiyometri) kullanılarak standart lomber ve kalça ölçümleri alındı. Bireylerinsomatotiplerini belirlemek için antropometrik ölçümleri Heath-Carter prosedürüne göreyapıldı. Ölçümler tek bir klinisyen tarafından yapılarak kaydedildi.Bütün grupların vücut tipleri endomorfi, mezomorfi, ektomorfi olarak üç grubaayrıldı. Lomber BMD ile endomorfi, mezomorfi arasında istatistiksel olarak anlamlı birilişki bulundu. Lomber BMD ile ektomorfi arasında istatistiksel olarak anlamlı negatifbir ilişki tespit edildi. Femur total BMD ile endomorfi, mezomorfi günlük harcanankalori miktarı arasında pozitif bir ilişki ve ektomorfi arasında negatif bir ilişki tespitedildi. Lomber BMD ile yaş, el sıkma gücü, sigara kullanma süresi, günlük kullanılansigara adeti, içilen günlük çay, kahve bardak sayısı, günlük harcanan kalori miktarı,diyetle alınan kalsiyum miktarı, PTH, albümin, total protein, SHBG, testesteronarasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmadı.Çalışmamızda endomorfi, mezomorfi ve ektomorfi vücut tiplerinin osteoporozile yakından ilişkili olduğu saptandı. Osteoporoz risk faktörleri belirlenirken vücutyapılarının da dikkate alınmasının yararlı olacağı düşünüldü.Anahtar kelimeler: Osteoporoz, erkek, risk faktörleri, somatotip, kemikmineral yoğunluğu.

2. ABSTRACTOSTEOPOROSIS RISK FACTORS AND ASSOCIATIONWITHSOMATOTYPES IN MALESOsteoporosis is a systemic and metabolic skeletal disease characteried withreduced bone mass, changes in micro-architecture and resultand increased fragility. Inthis study, we assessed osteoporosis risk factors and the association with somatotypes inmales aged 45-65 years.Seventy individuals aged 45-65 who had no history of metabolic and endocrindiseases were included into the study. Standard axial spine and proximal femur bonemineral density (BMD) were measured using dual x-ray (DXA) absorptiometry. Heath-Carter procedure was followed to assess individual?s somatotypes. Measurements wereperformed and noted by the same clinician.All body types were groupped as endomorphy, mesomorphy and ectomorphy.Statistically significant difference was found between lomber BMD with endomorphyand mesomorphy. Negative correlation was found between lombar BMD andektomorphy. Total femur BMD correlated positively with endomorphy andmesomorphy and negatively correlated with ektomorphy. Lumbar BMD and age, handgrip strength, smoking, tea and coffee comsumption, calorie expenditure, calciumintake, PTH, albumine, total protein, SHBG and testesterone were not significantlycorrelated.Somatotypes as endomorphy, mesomorphy and ektomorphy are closelycorrelated with osteoporosis and should be taken into accound while assessing riskfactors for osteoporosis.Key words: Osteoporosis, male, risk factors, somatotype, bone mineraldensity.