Hijyenik el yıkama öğretiminde kullanılan iki farklı yöntemin etkisinin karşılaştırılması

Abstract

Çalışma, yoğun bakım ünitelerinde çalışan yardımcı personelin hijyenik el yıkamaöğretiminde anlatım ve gösteri yöntemlerinin etkisini incelemek amacıyla planlanmış, tekgruplu öntest-sontest, zaman dizini desenli, yarı deneysel bir araştırmadır. Araştırma, 2009Temmuz ?2009 Aralık tarihleri arasında Ege Üniversitesi Hastanesi Yoğun BakımBirimlerinde yürütülmüştür. Yoğun Bakım Birimlerinde çalışan 52 yardımcı personel, gösterigrubu (n:26) ve anlatım grubu (n:26) olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Araştırmanınuygulanabilmesi için Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Etik Kurulu ve EgeÜniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi başhekimliğinden yazılı izin ve yardımcı personellerdenbilgilendirilmiş olur alınmıştır.Araştırmanın verilerinin toplanmasında; ?Tanıtıcı Bilgi Formu?, ?Hijyenik El YıkamaBecerisi Gözlem Formu? ve kronometre kullanılmıştır. Gözlem formu, CDC'nin önerdiği veevrensel olarak kabul gören el yıkama protokolü esas alınarak hazırlanmıştır. Uygulanan herhijyenik el yıkama işlem basamağı için ?1 puan?, uygulanmayan her basamak için ?0 puan?verilerek, el yıkama becerisi puanı elde edilmiştir. Yardımcı personelin eğitiminde araştırmacıtarafından hazırlanmış eğitim broşürü kullanılmıştır. Araştırma verileri görüşme ve gözlemyoluyla toplanmıştır. Araştırma; tanıtıcı formun doldurtulması, eğitim öncesi el yıkamabecerisinin değerlendirilmesi, el yıkama becerisi eğitiminin (gösteri ve anlatım yöntemleri)uygulanması, eğitim sonrası ve eğitimden 15 gün sonra öğrenmenin kalıcılığının belirlenmesiolmak üzere beş aşamada yürütülmüştür. Verilerin analizinde ki-kare, iki ortalama arasındakifarkın önemlilik testi (t testi), tek yönlü ANOVA analizi kullanılmıştır.Gösteri grubundaki yardımcı personellerin eğitimden önce ve hemen sonraki;eğitimden önce ve 15 gün sonraki; eğitimden hemen sonra ve 15 gün sonraki puan farklarınınanlatım grubundan istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Yaş, eğitim düzeyi,cinsiyet ve çalışma süresinin öğretim yöntemlerinin etkililiğini etkilemediği saptanmıştır (p>0.05 ).Araştırma sonucunda; yardımcı personellerin hijyenik el yıkama becerisi öğretimindeve öğretimin kalıcılığının sağlanmasında gösteri yönteminin anlatım yönteminden daha etkiliolduğu saptanmıştır.

The study is a semi-experimental research with a single group and pre-test and post-test timeserial design which has been planned to examine the effect of the lecture and demonstration methodson the teaching of hygienic hand washing to the auxiliary staff employed in intensive care units. Theresearch has been implemented at the Intensive Care Units of the Ege University Hospital betweenJuly 2009 and December 2009. Fifty-two auxiliary staff employed at intensive care units has beendivided into two groups, one being the demonstration group (n:26) and the other lecture group (n:26).?Introductory Information Form?, ?Hygienic Hand Washing Skill Observation Form?* andchronometer have been used in the collection of research data. Observation form has been issuedbasing upon the universally accepted hand washing protocol as suggested by CDC. Hand washing skillpoint has been obtained by allowing ?1 point? for each applied hygienic hand washing step and ?0point? for each unapplied step. The training booklet prepared by the researcher has been employed inthe training of auxiliary staff. The research data have been collected through interview andobservation. The research has been implemented at five stages: completion of the introductory form,assessment of pre-training hand washing skill, application of hand washing skill training(demonstration and narration methods) and determination of permanency of learning immediately aftertraining and 15 days after training.Chi-square, importance of difference between two averages test (t test) and one-way ANOVAhave been employed in the analysis of the data.It has been determined that the difference of points of those auxiliary staff in thedemonstration group before and immediately after training; before and 15 days after training andimmediately after and 15 days after training are statistically higher than those of the staff in thenarration group at a significant level (p<0.05). It has been further determined that age, level ofeducation, gender and working period do not have any effect on the efficacy of the teaching methods(p> 0.05 ).As a result of the research, it has been determined that the demonstration method is moreefficient than the lecture method in ensuring the permanency of the teaching and learning of auxiliarystaff?s hygienic hand washing skill.