Parsiyel androjen yetersizliğinin alt üriner sistem ve erektil disfonksiyona etkisi

Abstract

Amaç: Yaşlanan erkeklerin sayısının artması beraberinde yaşlılıkla ilgili BPH, prostat kanseri, psikolojik problemler, metabolik sendrom ve osteoporoz gibi sorunların daha fazla gündeme gelmesine sebep olmuştur. Yaşanan bu sorunların temelinde endokrin nedenler yatmaktadır. Bu çalışmada alt üriner sistem semptomları, erektil disfonksiyon gibi klinik bulguların testosteron ile ilişkisi ve testosteron replasman tedavisinin klinik ve biyokimyasal parametrelere etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Ekim 2006 ve Eylül 2008 tarihleri arasında Fırat Üniversitesi Hastanesi Üroloji polikliniğine erektil disfonksiyon ve libido azalması nedeniyle başvuran ve serum total testosteron seviyesi 319 ng/dl'nin altında olan 32 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Hastalara 17 soruluk AMS-SF (Yaşlanan Erkek Semptom Skoru Formu), 15 soru içeren IIEF (Uluslararası Erektil Fonksiyon İndeksi) formu, miksiyon durumlarına yönelik 7 ve yaşam kalitesine yönelik 1 soru içeren IPSS (Uluslararası Prostat Semptom Skorlaması) formundan oluşan ölçekler karşılıklı görüşme yolu ile doldurtuldu. IIEF skoru 63 ve altında, AMS skoru 27 ve üstünde olan hastalar hipogonadizm tanısı konularak çalışmaya dahil edildi. Çalışmaya dahil edilen hastaların erektil fonksiyon ve libido düşüklüğü ile ilgili rutin laboratuar testleri olan; luteinizan hormon (LH), prolaktin, total testosteron (TT), serbest testosteron (ST), seks hormon bağlayıcı globulin (SHBG), dehidroepiandrostenedion-sülfat (DHEA-S) ve albumin değerleri ve lipit profili ölçüldü. Bioavailable testosteron değeri hesaplanması International Society for the Study of the Aging Male'in resmi sitesindeki (www. issam. ch) hesap makinesi kullanılarak yapıldı.Hastalara ayrıca olası alt üriner semptomlarının objektif olarak değerlendirilebilmesi açısından üroflowmetrik ölçüm uygulandı ve miksiyon sonrası rezidü idrar ölçümü yapıldı. Tedavi öncesi parametreler tamamlandıktan sonra tüm hastalara androjen replasman tedavisi başlandı. Hastalar ilk olarak 3. ayda kontrole çağırıldı ve tedavi öncesinde uygulanmış olan tüm tetkikler tedavi sonrasında da tekrarlandı.Bulgular: Yaş ile IPSS ve SHBG arasında pozitif yönde Qmax, Qave ve bioavailable testosteron arasında negatif yönde istatiksel olarak anlamlı bir ilişki gözlendi.AMS, IIEF, PMR, total testosteron, serbest testosteron, prolaktin, FSH, LH, DHEA-S, progesteron ve lipit profili arasında anlamlı bir ilişki gözlenmedi. Testosteron replasman tedavisi öncesi ve sonrası IIEF, Qave, Qmax değerleri arasında pozitif AMS, PMR ve LH değerleri arasında da negatif istatiksel olarak anlamlı bir ilişki saptandı diğer parametrelerde tedavi öncesi ve sonrasında anlamlı bir değişim gözlenmedi. AMS ve IIEF ve IPSS skorları arasında anlamlı bir bağlantı gözlenmedi. IIEF skorları ile serbest testosteron ve bioavailable testosteron arasında olumlu yönde anlamlı bir ilişki saptandı.Tartışma: Veriler yaşlanmayla birlikte sekonder hipogonadizm geliştiğini, bu semptomların IIEF, AMS ve IPSS ile değerlendirilebileceğini ve testosteron replasman tedavisi ile bazı semptomların anlamlı olarak gerileyebileceğini göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Hipogonadizm, Testosteron, IIEF, AMS, IPSS

Aim of the study: Due to the increase of the numbers of aging man, the accompanying problems like BPH, prostate cancer, psychocologic problems, metabolic syndrome and osteoporosis become more commonly emphasized in recent discussions. Endocrinological pathologies are detected as aetiology of those problems. In this study it is aimed to study the relationship between the clinical parameters like lower urinary tract symptoms and erectile dysfunction between testosterone and the effect of testosterone replacement therapy on the clinical and biochemical parameters. .Material and Methods: Thirty two patients with a serum total testosterone level under 319 ng/dl who applied from October 2006 to September 2008 to the Urologic clinics of Firat University Hospital due to erectile dysfunction and loss in libido are enrolled in the study. The patients have filled the AMS-Q (Aging Male Symptoms Questionnaire)with 17, the IIEF (International Index of erectile function) with 15 and the IPSS (International Prostate Symptom Score) questionnaire with 7 miction habit and 1 quality of life questions during a personal conversation with the physician. Patients with a IIEF score 63 and lower and AMS score 27 and over are diagnosed as hypogonadic and enrolled in the study. The routine biochemical tests like luteinising hormone (LH), prolactin, total testosterone (TT), free testosterone (fT), sex hormone binding globuline (SHBG), dehydroepiandrostenadion sulfate (DHEA-S) and albumin which are releated with erectile dysfunction and loss of libido are performed and the lipid profile is measured. The bioavailable testosterone is calculated with the calculator on the official web page of the International Society for the Study of the Aging Male (www. issam. ch).Also uroflowmetry and postmictional rest measurement are performed in order to study the lower urinary tract symptoms objectively. Androgen replacement therapy is given to all patients after completing the pretreatment tests. The patients are invited to follow-up after 3 months and all the pretreatment parameters are measured after 3 months of treatment.Results:There was a statistically significant relation between age, IPSS and SHBG in a positive and between age Qmax, Qave and bioavailable testosterone in a negative way. There was no relationship between age and AMS, IIEF, PMR, total testosterone, free testosterone, prolactin, FSH, LH, DHEA-S, progesterone and the lipid profile. Between the before and after treatment results of IIEF, Qave, Qmax and the three testosterone forms there was a statistically significant relation observed in a positive and AMS, PMR ve LH results in a negative way. There was no relation between the before and after treatment parameters detected by the other analysed parameters. There was no relation between the AMS, IIEF and IPSS scores. A positive statistically significant relationship between IIEF scores, free testosterone and bioavailable testosterone is detected.Discussion: The data have shown that hypogonadism occurs in aging males and the symptoms can be evaluated with the questionnaire IIEF, AMS and IPSS and some of the symptoms could be eliminated with testosterone replacement therapy.Keywords: Hypogonadism, Testosterone, IIEF, AMS, IPSS