Diyaliz hastalarında aterosklerozis ve eNOS geninin Glu298Asp polimorfizmi

Abstract

Dünyada her yıl 1 milyon kişiden 50-250'si son dönem böbrek yetmezliğine girmektedir. SDBY'nin tedavisi oldukça zor, masraflı ve hasta yakınları için de çok yıpratıcı olmaktadır. Bu hasta grubunda kardiyovasküler komplikasyonlar ölümün en önemli sebebidir. Kardiyovasküler olayların temelinde de ateroskleroz yatmaktadır.SDBY'de aterosklerozun patogenezinde NO sistemindeki değişikliklerin bilinmesinden dolayı biz bu çalışmada eNOS enzimindeki genetik polimorfizmin de bu koşullarda etkili olup olmadığını ve bu hipotezin ADMA birikimi ile ilişkili olup olmadığını araştırmayı hedefledik. Çalışmamızda Glu298Asp varyantını kodlayan G/T polimorfizmini araştırmayı planladık. Bu gendeki polimorfizm, protein diziliminde değişikliğe neden olan ve NO sentezi ile ilişkili olan bir polimorfizmdir. İntima medya kalınlığı, Glu298Asp varyantı, ADMA, arjinin ve NO düzeylerini SDBY'li bir grup hastada ve sağlıklı kontrol bireylerinde karşılaştırılıp değerlendirmeyi amaçladık.Çalışmamızda 200 SDBY (130 Hemodiyaliz ve 70 Periton diyalizi) hastası ve 100 sağlıklı kontrol incelendi. eNOS Glu298Asp genotip dağılımlarında ve allel sıklıklarında kontrol ile SDBY grubu arasında önemli bir farklılık görülmedi. ADMA, SDMA ve İMK değerleri SDBY grubunda kontrol grubuna göre anlamlı olarak yüksek tespit edildi (p<0.05). Plazma NO düzeyleri; HD grubunda kontrol grubuna göre yüksek olmakla beraber bu artış istatistiksel olarak anlamlı değildi. SDBY'li hastalarda aterosklerotik risk faktörleri karşılaştırıldığında, İMK ile yaş, total kolesterol, LDL kolesterol ve ADMA arasında pozitif korelasyon; HDL kolesterol ile negatif korelasyon saptadık. İMK ile sistolik ve diyastolik kan basınçları arasında ise anlamlı bir ilişki bulunamadı.Sonuç olarak, eNOS Glu298Asp polimorfizminin SDBY gelişme riski ve SDBY'de görülen aterosklerotik değişiklikler üzerine doğrudan bir etkisi bulunmamıştır. SDBY'li hastalarda ADMA, SDMA ve İMK ölçümlerinin ateroskleroz gelişimini belirlemede faydalı olabileceği görülmektedir.

Every year in the world 50-250 person from 1 million goes to end stage renal disease. Treatment of ESRD is very difficult, expensive and very abrasive for the relatives of the patient. In this patient group cardiovascular complications are the major cause of death. Atherosclerosis lies in the basis of cardiovascular complications.The changes in NO system is well known in the pathogenesis of atherosclerosis in patients with ESRD so in this study we wanted to explore if genetic polymorphism of eNOS enzyme is related to this situation and whether this hypothesis is related to the accumulation of ADMA or not. In this study we planned to focus on Glu298Asp variant which codes a G/T polymorphism. This polymorphism in this gene makes a change in the protein arrangement and is related to NO synthesis. We studied intima media thickness, eNOS Glu298Asp gene polymorphism, ADMA, Arginine and NO values in a group of patients with ESRD and healthy controls.We included 200 ESRD (130 Hemodialysis and 70 Peritoneal Dialysis) patients and 100 healthy controls to our study. For eNOS Glu298Asp polymorphism genotype distributions and allele frequencies was not significantly different between controls and ESRD group. In patients with ESRD; ADMA, SDMA and IMT values were significantly higher than healthy controls (p<0.05). Plasma NO values were higher in HD group than in controls but this was not statistically significant. When atherosclerotic risk factors were compared in patients with ESRD; we found a positive correlation between IMT, age, total cholesterol, LDL cholesterol and ADMA and negative correlation with HDL cholesterol. We did not establish a significant relationship between IMT and systolic and diastolic blood pressure.In conclusion, data obtained from the present study indicates that; eNOS Glu298Asp gene polymorphism is neither associated with the development of ESRD nor has a direct affect on the atherosclerotic changes in patients with ESRD. Measurement of ADMA, SDMA and IMT can be useful to identify the development of atherosclerosis.