Öğretmen adaylarının öğretmenlik meslek bilgisi derslerine yönelik direnç davranışları

Abstract

Bu araştırma, öğretmen adaylarının öğretmenlik meslek bilgisi (ÖMB) derslerine yönelik direnç davranışlarını ortaya koyarak dirence sebep olan durumların belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Betimsel özellikte olan bu çalışmada karma araştırma yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla, öğretmen adaylarının kişisel bilgileri, öğretmenlik meslek bilgisi (ÖMB) derslerine yönelik direnç ölçeği, araştırmacı tarafından geliştirilen öğretmenlik meslek bilgisi (ÖMB) derslerinde karşılaşılan sorunların sıklıkları ile ilgili maddelerden oluşan anket ve öğretmen adaylarının öğretmenlik meslek bilgisi (ÖMB) derslerine yönelik önerilerine ilişkin açık uçlu sorudan oluşan toplam 64 maddelik veri toplama aracı kullanılmıştır. Veri toplama aracı, fırat üniversitesi eğitim fakültesi ve teknik eğitim fakültelerinde dördüncü sınıfa devam eden 593 öğretmen adayına uygulanmıştır. Ancak yetersiz doldurma ve rastgele işaretlemeler nedeniyle 565 anket işleme konulmuştur. Elde edilen nicel veriler, SPSS 15.0 for Windows Evaluation Version paket programı ile nitel veriler ise Nvivo 8 programı ile analiz edilmiştir.Yapılan analiz sonuçlarında, öğretmen adaylarının öğretmenlik meslek bilgisi (ÖMB) derslerine ve öğretmenlik meslek bilgisi (ÖMB) derslerini yürüten öğretim elemanlarına yönelik olumsuz görüşlere sahip oldukları ve bu durumunda pasif direnç davranışlarına sebep olduğu ortaya çıkmıştır. Öğretmenlik meslek bilgisi (ÖMB) derslerine yönelik direncin cinsiyet, fakülte, bölüm, ÖSS puan türü, ortaöğretim mezuniyet türü değişkenlerine göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının Öğretmenlik meslek bilgisi (ÖMB) derslerinde kullanılan yöntem-teknikler, araç-gereç yetersizliği ve ölçme-değerlendirme ile ilgili sorunlarla daha sık karşılaştığı görülmüştür. Bu derslerde karşılaşılan sorunların fakülte, bölüm, ÖSS puan türü, ortaöğretim mezuniyet türü değişkenlerine göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının öğretmenlik meslek bilgisi (ÖMB) derslerinin geliştirilmesine yönelik önerilerinde ise dersin işlenişi ve öğretim elemanı özelliklerine ilişkin önerilerin ağırlıklı olduğu tespit edilmiştir.Elde edilen sonuçlar genel olarak analiz edildiğinde öğretmen adaylarının öğretmenlik meslek bilgisi (ÖMB) derslerine yönelik direnç gösterdikleri ve bu direncin öğretim elemanlarından kaynaklandığı belirlenmiştir. Öğretim elemanlarının özellikle dersin işlenişi, öğrencilerle ilişkiler, akademik yeterlik konusunda sorunların olduğu ve öğretmen adaylarının bu sorunlara paralel olarak öğretmenlik meslek bilgisi (ÖMB) derslerinin geliştirilmesine yönelik öneriler sunduğu görülmektedir. Bu sonuçlara bakılarak öğretmenlik meslek bilgisi (ÖMB) derslerini yürüten öğretim elemanlarının niteliklerinin artırılmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Öğretmen Eğitimi, Öğretmenlik Meslek Bilgisi Dersleri, Direnç Davranışları, Öğretim Elemanı, Öğretmen adayı.

The present study has been conducted in an attempt to determine the circumstances causing resistance behavior in prospective teachers by demonstration of their resistance behaviors toward Teaching Profession Knowledge (TPK) courses. The mixed research method has been applied in this descriptive study. For data collection, the identity information of the prospective teachers, resistance scale for Teaching Profession Knowledge (TPK) courses, the survey consisting of items on the incidence of problems in Teaching Profession Knowledge (TPK) courses as developed by the researcher and an open-ended question on the suggestions of prospective teachers on Teaching Profession Knowledge (TPK) courses consisting of total 64-items data collection tool were used in the study. The data collection tool was applied on 593 propective teachers in their fourth year in the Faculty of Education and the Faculty of Technical Education in Fırat University. However, due to sections that are not filled or randomly filled, only 565 questionnaires were taken for evaluation. The quantitative data obtained were analyzed using the software package SPSS 15.0 for Windows Evaluation Version and, for qualitative data, the software Nvivo 8 was used.Based on the results of the analysis, it was found that the prospective teachers had negative opinions towards Teaching Profession Knowledge (TPK) courses and towards the instructors of Teaching Profession Knowledge (TPK) courses which led to passive resistance behavior. It was ascertained that the resistance towards Teaching Profession Knowledge (TPK) courses varied by certain variables such as gender, faculty, department, ÖSS score type, type of graduation from secondary education. The incidence of problems regarding the methods-techniques applied in Teaching Profession Knowledge (TPK) courses given to prospective teachers, shortcomings of tools and equipments and measuring-evaluation was higher. It was determined that the problems faced in these courses varied by such variables as department, ÖSS score type and the type of graduation from secondary education. As for the suggestions made by the prospective teachers on the improvement of Teaching Profession Knowledge (TPK) courses, it was determined that the suggestions were predominantly on the style of teaching and the qualifications of the instructor.Upon an overall analysis of the results obtained, it was determined that the prospective teachers exhibit resistance behavior towards Teaching Profession Knowledge (TPK) course which was caused by the instructors. It was observed that the instructors had problems with the style of teaching, relationships with the students and academic aptitude and the prospective teachers made suggestions on the improvement of Teaching Profession Knowledge (TPK) courses in parallel with these problems. In light of these results, suggestions were made towards improving the qualifications of instructors Teaching Profession Knowledge (TPK) courses.Key Words: Teacher Education, Teaching Profession Knowledge Courses, Resistance Behaviors, İnstructor, Prospective Teacher.?