Bilgisayar becerisi ile üst biliş düşünme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Fırat ve İstanbul Üniversiteleri örneği

Abstract

Dünyadaki dijital ürünlerin kullanımının ve sayısının hızla arttığı bilinmektedir. Eğitimde de kullanılan bu dijital ürünlerin, üst biliş düşünme becerilerini nasıl etkilediği merak konusudur. Bu araştırmanın amacı, bilgisayar becerileri ve üst biliş düşünme becerileri arasındaki ilişkiyi incelemektir.Bu araştırmada bilgisayar becerisi (BB) ve üst biliş düşünme becerisi (ÜBD) ölçekleri geliştirilmiş ve bazı değişkenlere göre incelenmiştir. BB ve ÜBD ölçeklerinin geliştirilmesinde açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda BB için 13 maddelik ölçeğin üç faktörlü yapısının uygun olduğu, bu üç faktörlü yapının toplam varyansın % 58,981'ini açıkladığı tespit edilmiştir. Ölçeği oluşturan madde yüklerinin ise ,719 ile ,814 arasında değiştiği görülmüştür. ÜBD ölçeği için 18 maddelik ölçeğin dört faktörlü yapısının uygun olduğu, bu dört faktörlü yapının toplam varyansın % 56,579'unu açıkladığı tespit edilmiştir. Ölçeği oluşturan madde yüklerinin ise ,704 ile ,786 arasında değiştiği görülmüştür.Açımlayıcı faktör analizi sonuçlarına göre oluşturulan ölçek yapısının durumunu test etmek amacıyla doğrulayıcı faktör analizine başvurulmuştur. Doğrulayıcı faktör analizi sonucuna göre; BB ölçeğinin SRMR değeri ,056, RMSEA değeri ,076, GFI değeri ,925 ve AGFI değeri ,889 ve ÜBD ölçeğinin SRMR değeri ,051, RMSEA değeri ,056, GFI değeri ,918 ve AGFI değeri ,891 bulunmuştur. Bu uyum indeks değerlerine göre ölçek geliştirme süreçleri başarılıdır. Ayrıca BB ölçeğinin geneline yönelik Cronbach's Alpha katsayısı ,857 ve ÜBD ölçeğinin geneline yönelik Cronbach's Alpha katsayısı ,881 olarak hesaplanmıştır. Bu bulgular ışığında ölçeklerin güvenilir ve geçerli olduğu söylenebilir.Geliştirilen BB ve ÜBD ölçekleri incelenmiş, elde edilen bazı bulgular şunlardır:?BB ölçeğinin bütünü, temel bilgisayar becerisi faktörü ve sorun giderme becerisi faktörü açısından, fakülte değişkenine göre İÜ-Eğitim Fakültesi öğrencileri lehine anlamlı fark bulunmuştur.?BB ölçeğinin bütünü, temel bilgisayar becerisi, yazılım kullanabilme becerisi faktörü ve sorun giderme becerisi alt faktörü açısından cinsiyet değişkenine göre erkek öğrenciler lehine anlamlı fark bulunmuştur. Bilgisayarı olma değişkenine göre bilgisayarı olan öğrenciler lehine anlamlı fark bulunmuştur. Öğrenim gördükleri bölüm değişkenine göre bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmenliği öğrencileri lehine anlamlı fark bulunmuştur.?Üst biliş düşünme becerisi ölçeğinin tamamında, problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerisi, alternatif değerlendirme becerisi, düşünme becerisi ve karar verme becerisi faktörlerinde öğretmen adayı görüşleri arasında bölüm değişkenine göre anlamlı fark bulunmuştur.?Üst biliş düşünme becerisi ölçeğinin Alternatif değerlendirme becerisi faktöründe yaş değişkenine, Düşünme becerisi faktöründe cinsiyet değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur.Bu bulgular ışığında aşağıdaki önerilerde bulunulabilir:?Öğretmen adaylarının Bilgisayar becerileri ve öğretim amaçlı kullanma düzeylerini yeterli düzeyde olmasını sağlamak için; donanım ve yazılım eksikliğinin giderilmesi ve bu konularda öğretmen adaylarının yeterli eğitime sahip olmaları sağlanabilir.?Öğretmen adaylarının üst biliş düşünme becerilerinin artırımı için, bilgisayarlı veya web tabanlı uygulamalara ağırlık verilmesi sağlanabilir

The amount and use of the digital products that are used in education too, very rapidly increases in the world. This rapidly increasing how effect metacognition thinking. The purpose of this research is investigation of the relationship between computer skills and metacognition thinking skillsIn this research, the scales of computer skills (CS) and metacognition thinking skills (MT) have been developed and analysed by some variables. In the development of the scales of CS and MT, exploratory and confirmatory factor analyses have been conducted. As a result of exploratory factors analysis it has been detected that three factors structure of the scale of CS consisting of 13 items is appropriate and this three factors structure explains 58,981% of total variance. Loads of items that form the scale have varied between ,719 and ,814. As a result of exploratory factors analysis it has been detected that four factors structure of the scale of MT consisting of 18 items is appropriate and this four factors structure explains 56,579% of total variance. Loads of items that form the scale have varied between ,704 and ,786.In order to test the status of structure of the scales which was created according to the results of exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis have been used. According to the results of confirmatory factor analysis SRMR value of the scale of CS has been found as ,056, RMSEA value as ,076, GFI value as ,925 and AGFI value as ,889. Otherwise according to the results of confirmatory factor analysis SRMR value of the scale of MT has been found as ,051, RMSEA value as ,056, GFI value as ,918 and AGFI value as ,891. According to these compliance index values scales development process is successful. In addition Cronbach's Alpha coefficient for the CS scale has been calculated as ,857 and for the MT scale has been calculated as ,881. In the light of these findings it can be said that the scales are reliable and valid.CS and MT scales have been analysed, and here are some of the findings.?For the general of the scale of CS, basic computer skill and problem solution skill a significant difference has been found between students? opinions with faculty variable, and this difference has been seen on IU-Education Faculty students' opinions.?For the general of the scale of CS, basic computer skill, using software skill and problem solution skill a significant difference has been found between students? opinions. For gender variable, difference has been seen on male students' opinions. For having computer variable, difference has been seen on who have computer. For departments variable, difference has been seen on Computer Education and Instructional Technology (CEIT) students' opinions.?A significant difference has been found between students? opinions in the thinking skill dimension, with gender variable and alternative assessment skill dimension, with age variable.?For the general of the scale of MT, reflective thinking skill towards problem solving, alternative assessment skill, thinking skill and decision-making skill a significant difference has been found between students? opinions with departments variable.In the light of these findings, following suggestions can be made:?For the candidates of teachers, lack of hardware and software, and resolve hardware and software that must be provided with adequate training.?For the candidates of teachers? metacognitive thinking skills increasing, computerized or web-based applications may be preferred.