Lise öğretmenlerinin örgütsel adalet ve iş doyumu algıları arasındaki ilişki

Abstract

Örgütlerin hedeflerini gerçekleştirebilmeleri her şeyden önce iş görenleri arasında sağlayacağı adalete bağlıdır. Adalet, kişiler arasında birliktelik ve uyumu sağlayan en önemli unsurlardan biri olarak algılanmaktadır. Bir örgütte iş görenler, örgütsel kaynakların, dağıtım kararlarının alınmasında izlenen süreçlerin ve bu süreçlerin uygulanması esnasında, kişilerarası ilişkilerin adil bir şekilde algılanabilmesi açısından örgütsel adalet kavramına oldukça önem vermektedirler. Zira iş görenlerin iş doyumu, işten ayrılma niyeti, yönetime güven ve örgütsel bağlılıkları gibi çok sayıda iş gören davranışı, onların örgütleriyle ilgili adalet algılarından kaynaklanmaktadır. Bu araştırmanın temel amacı lise öğretmenlerinin örgütsel adalet ve iş doyumu algıları arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Araştırmanın evrenini Bitlis ilinde 2012-2013 öğretim yılında eğitim-öğretim faaliyetlerini aktif bir şekilde sürdürmekte olan liselerde görev yapan 888 yönetici ve öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemine, Bitlis merkez, Adilcevaz, Ahlat ve Tatvan ilçelerinde bulunan liselerde görev yapan 401 yönetici ve öğretmene ulaşılmıştır.Bu araştırmada veri toplama aracı olarak Minnessota Doyum Ölçeği ve Örgütsel Adalet Ölçeği?nden ?Örgütsel Adalet? ve ?İş Doyumu? ölçekleri aracılığıyla elde edilen verilerin analizinde özel paket programlarından yararlanılmıştır. Verilerin analizinde, t testi, Mann Whitney U testi, One Way ANOVA, Kruskal Wallis H ve Pearson korelasyon testleri yapılmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, katılımcılar örgütsel adaletin bütün boyutlarında katılıyorum düzeyinde görüş belirtmektedirler. İş doyumu ölçeğinde yer alan maddelere yönelik katılımcı görüşlerinin Kararsızım ve Memnunum aralığına denk geldiği belirlenmiştir. Cinsiyet değişkenine göre örgütsel adaletin tüm (dağıtımsal, işlemsel ve etkileşimsel) alt boyutlarında erkek katılımcıların algıları kadın katılımcıların algılarından daha yüksektir. İş doyumu algılarında anlamlı bir farklılık olmamasına rağmen erkek katılımcıların algıları kadınlardan yüksektir. İş doyumu ile örgütsel adaletin üç alt boyutu arasında korelasyon analizi yapılarak, aralarında .01 düzeyinde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. İş doyumu ile dağıtımsal adalet, işlemsel adalet ve etkileşimsel adalet boyutları arasındaki ilişki orta düzeyde anlamlı ve pozitiftir. Diğer taraftan, örgütsel adaletin alt boyutları arasındaki ilişki, bu boyutların iş doyumu ile olan ilişkisinden daha güçlüdür. Örgütsel adalet ve iş doyumu arasında olumlu ve çok önemli bir ilişki vardır. Örgütsel adalet algı düzeylerinin yüksek olduğu iş yerlerinde iş doyumu algı düzeyleri de yüksektir.Anahtar Kelimeler: Adalet, Örgütsel Adalet, İş Doyumu, Örgütsel Adalet ile İş Doyumu İlişkisi?

Firstly, organizations ought to secure the justice among workers to accomplish their aims. Justice is perceived as one of the most important factors that can ensure togetherness and harmony among individuals. The employees, working in an organization give notably importance to the concept of organizational justice in making decisions of resource allocations, pursuing process, during the implementation of processes, and in terms of interpersonal relations can be perceived fairly. Because employees' behaviours such as job satisfaction, intention to leave the job, organizational commitments and managerial confidence are to originate from their perceptions of organizational justice related to their organizations. The main purpose of this paper is to explore the relationship between perceptions of organizational justice and job satisfaction of the secondary school teachers. Research population comprises 888 administrators and teachers, working currently at secondary schools in Bitlis Province in 2012-2013 academic years. 401 administrators and teachers, working in Bitlis centre and in Adilcevaz, Ahlat, and Tatvan counties, were taken into research sample.In this research Minnesota Job Satisfaction Questionnaire and Justice Scale were used as collecting data tool. Special SPSS packet programmes were used in analysing of data obtained by Job Satisfaction Questionnaire and Justice Scale. T (one- sample t test), Mann Whitney U, One Way ANOVA and Kruskall Wallis H tests were used in analysing of data.According to the findings obtained in the result of the research, the participants expressed their views at level of agree with all dimensions of organizational justice. In Job Satisfaction Questionnaire, the participants expressed their views at level of being as uncertain and satisfied. According to the gender variable, it was confirmed that male participants? perceptions were higher than female?s in all the sub-dimensions of organizational justice. Although there wasn?t a significant difference in the perceptions of job satisfaction, male participants? points were higher.It was stated to be a significant relationship at level 01 between job satisfaction and organizational justice and among three sub-dimensions of organisational justice (distributive, procedural, interactional) by making correlation analysis. That?s why the relationship among job satisfaction and organizational justice dimensions is at medium level and positive. On the other hand, the relationship among the sub-dimensions of organisational justice is stronger than the relationship of these dimensions related to job satisfaction. There is a positive and more important relationship between organizational justice and job satisfaction. The levels of perception of job satisfaction are also higher in the institutions where the levels of perception of organisational justice are high.Key words: Job Satisfaction, Organizational Justice, the relation of Organizational Justice and Job Satisfaction.?