Öğretmen adaylarının bilgi gizliliği yönetimi davranışları, internet bağımlılıkları ve sosyal medya kullanım alışkanlıkları arasındaki ilişkilerin incelenmesi

Abstract

İnternet üzerinden ulaşılan, paylaşıma imkan veren sosyal ağlar ile bilgi paylaşımın yaygın şekilde yapılması bu ağlar üzerinden bilgi gizliliği ilkesinin zedelenmesine ve kişisel veri gizliliğinin sorgulanmasına neden olmaktadır. Bu ihlalin en fazla yapıldığı mecranın sosyal ağlar olarak adlandırılan internet sitelerinin olduğu bilinmektedir. Bu durum, sosyal medya ortamlarında kişisel güvenlik ve gizliliğe daha fazla dikkat edilmesinin gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Bu araştırmada öğretmen adaylarının, sosyal medya ortamlarında bilgi gizliliği yönetimi davranışları, internet ve sosyal medya bağımlılıkları ve sosyal medya kullanım alışkanlıkları arasındaki ilişkilerin farklı değişkenlere bağlı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın araştırma grubunu, Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi 2017-2018 eğitim-öğretim bahar yarıyılında 3. ve 4. sınıfta öğrenim görmekte olan 625 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli ile yürütülmüştür. Kişisel bilgi formu, sosyal medya kullanım amacı anketi, bilgi gizliliği yönetimi davranışları ölçeği, internet bağımlılığı ve sosyal medya bağımlılığı ölçeklerinden oluşan veri toplama araçları araştırmacılar tarafından öğretmen adaylarına basılı olarak uygulanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde frekans analizi, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Post-Hoc/Tukey HSD anlamlılık testi, korelasyon ve regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, araştırmaya gönüllü olarak katılan öğretmen adaylarının çoğunluğunun (%68.4) kadın olduğu ve yine araştırmaya katılan adayların büyük oranda (%98.4) sosyal medya hesabı olan bireyler olduğu görülmüştür. Öğretmen adaylarının internet bağımlılıkları ve bilgi gizliliği yönetimi davranışları orta düzeyde, sosyal medya bağımlılıklarının ise düşük düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca bilgi gizliliği yönetimi davranışları ile internet bağımlığı arasında pozitif yönlü zayıf düzeyde anlamlı bir ilişkinin olduğu, benzer şekilde bilgi gizliliği yönetimi davranışları ile sosyal medya bağımlılığı arasında pozitif yönlü zayıf düzeyde bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. İnternet bağımlılığı ile sosyal medya bağımlılığı arasında ise pozitif yönlü yüksek düzeyde anlamlı bir ilişkinin olduğu görülmüştür. Bununla birlikte yapılan regresyon analizi sonucunda bilgi gizliliği yönetimi davranışlarının, internet ve sosyal medya bağımlılığının bir yordayıcısı olduğu araştırmanın ulaşılan diğer sonuçları arasındadır. Anahtar Kelimeler: Bilgi gizliliği, Sosyal medya, İnternet bağımlılığı, Öğretmen adayı, Sosyal medya kullanım alışkanlıkları.

The rapid information sharing conducted with the social networks that allows sharing and are accessed from the internet causes the tarnishing of the confidential information principle and questioning of personal information confidentiality. It is possible to say that the most common place in which these violations occur is the social networks. This circumstance raises the necessity to pay more attention to personal security and confidentiality in social media environments where general and confidential areas are widely used. The study aims to investigate the relationship between, behaviors of prospective teachers, managing the confidential information in social media environments, their internet addiction and habits of using social media according to different variables. The study group of this research consists of 625 prospective teachers, who received their education in the Education Faculty of Fırat University in 2017-208 education spring term. Because the opinions of the participants would be obtained based on the qualification of `having a certain professional qualification`, including the 3rd and 4th-grade students in the study was deemed appropriate. In the qualitative analysis of the data gathered from the participants in the study, the study was conducted according to the general survey model. The data gathering tools, personal information form, purpose of using social media questionnaire, behaviors of managing information confidentiality scale, internet addiction and social media addiction scales, were implemented to the prospective teachers on printed papers by the researcher. In the analysis of the research data, various techniques such as frequency analysis, t-test, one-way variance analysis, Post-Hoc/Tukey HSD significance test and correlation analysis were conducted. As a result of the conducted analyses, some of the notable results were the facts that a majority of the participants who voluntarily participated in the study consisted of women and there was a large number of individuals who had social media accounts with a percentage of 98.4%. Additionally, it was determined that there was a positive low-level significant relationship between behaviors of information confidentiality management and internet addiction, and similarly, there was a positive low-level significant relationship between behaviors of information confidentiality management and social media addiction. Another result of the study was that there was a positive high-level significant relationship between internet addiction and social media addiction. Keywords: Information Confidentiality, Social media, Internet Addiction, Prospective Teachers, Social Media Usage Habits