Sosyal bilgiler dersinde sorgulamaya dayalı öğretimin öğrencilerin ders başarısına, eleştirel düşünme becerilerine ve öğrenmenin kalıcılığına etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi İnsanlar, Yerler ve Çevreler Öğrenme Alanında 7E Destekli Sorgulamaya Dayalı Öğretim (SDÖ)'in öğrencilerin ders başarısına, eleştirel düşünme becerilerine, öğrenmelerinin kalıcılığına etkisini belirlemek ve 7E Destekli SDÖ'ye yönelik öğrencilerin görüşlerini tespit etmektir. Bu araştırmada karma araştırma yaklaşımı içinde yer alan iç içe karma desen araştırma modeli olarak uygulanmıştır. Araştırmanın nicel boyutu deneme modelinde olup bu bölümde ön test ve son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Bu çalışmada uygulanan yarı deneysel desende, bağımlı değişkenler; öğrencilerin ders başarısı, eleştirel düşünme becerileri ve öğrenmenin kalıcılığı iken bağımsız değişken ise 7E Destekli SDÖ'dür. Araştırmanın nitel boyutu ise iki bölümde ele alınmıştır. Araştırmanın nitel boyutunun birinci bölümünde öğrenciler araştırma raporları, günlükleri, gözlemleri ve öğrenci öz ve grup değerlendirme formları doldurmuştur. Bu bölüm betimsel tarama modelindedir. Araştırmanın nitel boyutunun ikinci bölümü ise fenomenoloji (olgu bilim) modelinde olup bu bölümde ise deney grubunda yer alan 10 öğrenciyle yarı yapılandırılmış bir görüşme yapılmıştır. Bu yarı yapılandırılmış görüşme ile deney grubunda yer alan öğrencilerin 7E Destekli SDÖ'ye yönelik görüşleri, tutumları ve SDÖ uygulamalarında yaşadıkları deneyimler belirlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2018-2019 eğitim-öğretim yılı birinci döneminde Diyarbakır İli Yenişehir İlçesi Gazi Ortaokulunda öğrenim gören beşinci sınıf düzeyindeki 80 öğrenci oluşturmuştur. Çalışma grubu uygun örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Deney ve kontrol grubunun belirlenmesinde 4. sınıf başarı puanlarının birbirine yakın olmasına, kız ve erkek öğrenci dağılımlarının denk olmasına ve grupların sosyoekonomik yapılarının benzer olmasına dikkat edilmiştir. Deney ve kontrol grubunun seçimi ise 2018-2019 eğitim-öğretim yılı birinci yarıyılında gerçekleştirilen çalışmada birbirine denk olan iki sınıf arasında kura çekme yoluyla gerçekleşmiştir. Bu araştırmada, konular deney grubunda 7E Destekli SDÖ ile işlenirken kontrol grubunda ise 2017 Sosyal Bilgiler Öğretim Programı doğrultusunda hazırlanan 5. Sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabındaki yönergelere göre işlenmiştir. Çalışmanın başlangıcında ve sonunda deney ve kontrol gruplarına başarı testi, kalıcılık testi ve eleştirel düşünme ölçeği uygulanarak grup içi ve gruplar arası farklar tespit edilmeye çalışılmıştır.Deney ve kontrol grubunun başarı, kalıcılık testinin ve eleştirel düşünme ölçeğinin analizinde SPSS 22 paket programı kullanılmıştır. Araştırmanın başarı testinin ön test, son test, kalıcılık testi ve eleştirel düşünme ölçeğinin ön test ve son testinin yorumlanmasında: Aritmetik ortalama, standart sapma, yüzde, frekans ve etki büyüklüğü (d ve η2) hesaplanmıştır. Verilerin analizinde ilişkili (bağımlı) ve ilişkisiz (bağımsız) örneklemler için t testi ve karışık ölçümler için iki faktörlü varyans analizi (MİX ANOVA) yapılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler, öğrencilerin doldurdukları araştırma gözlem formları, araştırma günlükleri ve araştırma raporları betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Bu çözümlemede öğrencilerin doldurdukları tüm formlar doğrudan alıntılar yapılarak analiz edilmiştir. Öğrencilerin öz ve grup değerlendirme formları ise yüzde ve frekans tekniğiyle analiz edilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre; 7E Destekli SDÖ'nün beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi başarılarını anlamlı derecede arttırdığı ve eleştirel düşünme becerilerini anlamlı derecede geliştirdiği ancak öğrenmenin kalıcılığını anlamlı derecede artırmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca 7E Destekli SDÖ'nün uygulandığı deney grubundaki öğrencilerle yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler sonrasında öğrenciler; 7E Destekli SDÖ uygulamaları ile dersi daha iyi anladıklarını, 7E Destekli SDÖ'nün öğrenmelerini kolaylaştırdığını, öğrendiklerinin daha kalıcı olmasını sağladığını ve eleştirel düşünme becerilerinin olumlu yönde değişmesine katkı sağladığını ifade etmişlerdir.

The aim of this study is to determine the effect of 7E-supported Inquiry-Based Teaching (IBT) on students' achievement of lesson, critical thinking skills, permanence of learning in the fifth grade social studies course in people, places and environments learning domain and to determine the views of students about 7E-supported IBT.In this research, mixed nested pattern within the mixed research approach was applied as a research model. The quantitative dimension of the research is in the experimental model. In this section, quasi-experimental design with pre-test and post-test control group was used. In the quasi-experimental design which was applied in this study, while dependent variables were students' course achievement, critical thinking skills, and permanence of learning, the independent variable was 7E-supported IBT. The qualitative dimension of the research was discussed in two sections. In the first section of the qualitative dimension of the research, students completed research reports, diaries, observations and student self and group evaluation forms. This section is a descriptive survey model. The second part of the qualitative part of the research is in the phenomenology model. In this section, a semi-structured interview was conducted with 10 students in the experimental group. In this semi-structured interview, the attitudes of the students in the experimental group towards IBT and also their opinions, experiences in the 7E-Supported IBT practices were determined.The study group consisted of 80 fifth grade students studying at Gazi Secondary School at Yenişehir district of Diyarbakır in the first semester of 2018-2019 academic year. The study group was determined by appropriate sampling method. In the determination of the experimental and control groups, it was taken into consideration that the 4th grade achievement scores were close to each other, the distribution of female and male students were equal and the socio-economic structures of the groups were similar. The selection of the experimental and control groups was made by drawing lots between the two classes which were equivalent in the study carried out in the first semester of 2018-2019 academic year. In this research, the scope of learning was covered with 7E-supported IBT in the experimental group and in the control group in accordance with the instructions in the 5th grade social studies textbook prepared according to the 2017 Social Studies Curriculum. At the beginning and end of the study, the difference within and between the groups was determined by applying achievement test, permanence test and critical thinking scale to the experimental and control groups.SPSS 22 package program was used in the analysis of achievement test, permanence test and critical thinking scale of the experimental and control groups. In the interpretation of the pre-test, post-test, permanence test and critical thinking scale, pre-test and post-test of the achievement test: Arithmetic mean, standard deviation, percentage, frequency, effect size (d and η2) and also for related and unrelated samples t test and two-factor analysis of variance for mixed measurements (MIX ANOVA) were used. The data obtained from semi-structured interviews, research observation forms, research diaries and research reports were analyzed by descriptive analysis method. In this analysis, all forms completed by the students were analyzed by direct quotations. Self and group evaluation forms of the students were analyzed by percentage and frequency technique.According to the results of the study, it was concluded that 7E-supported IBT for fifth grade students significantly increased their social studies course achievement and improved their critical thinking skills significantly, but did not significantly increase their permanence of learning. In addition, after semi-structured interviews with the students in the experimental group in which 7E-supported IBT was applied, the students stated that they understood the lesson better with the practices of 7E-supported IBT, it facilitated their learning, made them learn more permanently and contributed to the positive change of their critical thinking skills.