Ameliyat sonrası hastaların ayağa kalkma durumlarının incelenmesi

Abstract

AMELİYAT SONRASI HASTALARIN AYAĞA KALKMA DURUMLARININ İNCELENMESİAmeliyat sonrası hastaların ayağa kalkma durumlarının incelenmesi amacıyla planlanan tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Araştırma evrenini, Balıkesir ilinde T.C Sağlık Bakanlığı Balıkesir Devlet Hastanesinde Şubat-Haziran 2017 tarihleri arasında Genel Cerrahi Kliniğinde yatan ve kolesistektomi (açık laparoskopik) ameliyatı olan hastalar oluşturdu. Araştırma örneklemine Şubat-Haziran 2017 tarihleri arasında Balıkesir ilinde T.C Sağlık Bakanlığı Balıkesir Devlet Hastanesi Genel Cerrahi Kliniğinde yatan açık ve laparoskopik yöntemle kolesistektomi ameliyatı olan, araştırma sınırlılıklarına uyan 206 hasta dahil edildi. Veriler araştırmacı tarafından literatür doğrultusunda geliştirilen hastaların sosyodemografik özellikleri, ameliyat sonrası ayağa kalkma durumları ve ayağa kalkma durumlarını etkileyen etmenlere yönelik toplam 38 sorudan oluşan soru formu kullanılarak toplandı. Verilerin toplanmasında yüz yüze görüşme yöntemi kullanıldı.Verilerin değerlendirilmesinde; sayı, yüzde, ortalama, minimum, maksimum, standart sapma, fisher's exact test, paired samples t testi, ki-kare testi ile SPSS 18.0 version (Statistical Package For Social Scientists) paket programı kullanıldı.Araştırma verilerine göre; hastaların yaş ortalamaları 51.34±12.56 ve min-max değerleri 18.00-65.00 olduğu, hastaların %35.9'unun 60-65 yaş grubundan, %51.0'ının kadın olduğu, %89.8'inin evli olduğu, %58.7'sinin ilkokul mezunu,%44.7'sinin ev hanımı, %93.7'sinin sosyal güvencesinin olduğu, %67.0'ının kronik hastalığın olmadığı, %20.4'ünün hipertansiyon hastası olduğu, %67.5'inin ilaç kullanmadığı, %20.4'ünün antihipertansif ilaç kullandığı, %44.2'sinin hafif egzersiz, %63.1'inin daha önce ameliyat olduğu ve hastaların %79.6'sının laparoskopik kolesistektomi ameliyatı olduğu bulundu. Hastaların %61.7'sinin 31-60 dakikalar arasında ameliyatın sürdüğü, %85.9'unun 0-12 saatleri arasında ameliyattan çıktığı, %96.6'sının 0-12 saatler arasında yoğun bakımda kaldıkları, % 72.8'sinin 7-12 saatler arasında aç kalkdıkları, %94.2'sinin idrar kateteri olmadığı, ve %73.8'inin dren olmadığı, %99.0'ının parenteral sıvı tedavisi aldığı saptandı. Hastaların ayağa kalkma öncesi ve sonrası yaşam bulguları arasında istatiksel olarak anlamlı fark olduğu bulundu. Araştırma kapsamına alınan hastaların, erken ayağa kalkma ile abdominal distansiyon değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (p>0.05). Araştırma kapsamına alınan hastaların, ilk ayağa kalkma ile ağrı durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmadı (p>0.05). Araştırma kapsamına alınan hastaların, ilk ayağa kalkma ile ameliyat tipi arasında istatiksel olarak istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0.05). Araştırma kapsamına alınan hastaların, ilk ayağa kalkma ile bulantı durumu arasında istatiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0.05).Araştırmadan elde edilen sonuçlar; ayağa kalkmanın yaşam bulguları üzerinde etkili olduğu, fakat ayağa kalkmanın abdominal distansiyon, konstipasyon, ağrı durumu, ameliyat tipi, bulantı durumu üzerinde etkili olmadığı bulundu.Anahtar Kelimeler: Kolesistektomi, ameliyat sonrası dönem, erken ayağa kalkma.

ABSTRACTTHE INVESTIGATION OF STANDING CONDITIONS OF PATIENTS AFTER SURGERYIn this study, the investigation of standing conditions of patients after surgery planned. Two hundred-six(206) patients who underwent cholecystectomy surgery in the Balikesir State Hospital between February 2017-June 2017 were found eligible and included in the study. Data were collected with questionnaire technique between the dates of February 2017- June 2017. The data were collected by using the questionnaire consisting of 38 questions about the sociodemographic characteristics of the patients developed by the researcher according to the literature and the factors affecting post-operative ambulation and ambulation factors. face-to-face interviewing was used to collect the data.In evaluating the data; Number, Percentage, Mean, Minimum, Maximum, Standard Deviation, Fisher's Exact test, Paired Samples t test, chi-square test was assessed using the SPSS 18.0 version (Statistical Package for Social Scientists).According to research data; it was found that there was a statistically significant difference between the pre-ambulation and post-ambulation survival data of the patients. There was no statistically significant difference between abdominal distension values and early leg elevation of the patients included in the study (p>0.05).According to research data; the mean age of the patients was 51.34 ± 12.56 and the min ± max values were 18.00 ± 65.00, 35.9% of the patients were in the 60-65 age group, 51.0% were female, 89.8% were married, 58.7% were primary school graduates and 44.7% were housewife, 67.5% had not use medication, 20.4% had used antihypertensive drugs, 44.2% did exercise , 63.1% had previously surgery, and 79.6% of the patients had undergone laparoscopic cholecystectomy. It was found that 61.7% of the patients had surgery period between 31-60 minutes, 85.9% had left the operation between 0-12 hours, 96.6% stayed in the intensive care between 0-12 hours, 72.8% were hungry between 7-12 hours, 94.2% had no urinary catheters, 73.8% had no drains, and 99.0% received parenteral fluid therapy. It was found that there was a statistically significant difference between the before ambulation and after ambulation vital signs data of the patients. There was no statistically significant difference between abdominal distension values and early ambulation of the patients included in the study (p>0.05). There was no statistically significant relationship between early ambulation and the pain status of the patients included in the study (p>0.05). There was no statistically significant difference between early ambulation and the operation type (p>0.05). There was no statistically significant difference between early ambulation and nausea of the patients included in the study (p>0.05).In conclusion our results suggest that before and ambulation between vital signs were determined, but ambulation was found to be ineffective on abdominal distension, constipation, pain status, operation type, nausea status.Key Words: Cholecystectomy, postoperative period, early mobilization