Periferik intravenöz kateterizasyon becerisi geliştirilmesinde simülasyona dayalı öğretimin etkisinin incelenmesi

Abstract

Araştırma, hemşirelik öğrencilerinin periferik intravenöz kateterizasyon (PİK) becerisi geliştirilmesinde simülasyona dayalı öğretimin etkisinin incelenmesi amacıyla randomize kontrollü deneysel tasarımda yapılmıştır.Araştırma, Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi'nde Şubat 2018– Haziran 2018 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırma evrenini; Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi 2017-2018 öğretim yılında ikinci sınıfta öğrenim gören 288 öğrenci oluşturmuştur. Örneklem seçiminde tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmış; deney grubunda 36, kontrol grubunda 36 olmak üzere toplam 72 öğrenci araştırmada yer almıştır.Araştırmaya katılan tüm öğrencilere araştırmacı tarafından geleneksel eğitim yöntemiyle PİK eğitimi verilmiştir. Geleneksel eğitimin ardından deney grubundaki öğrenciler ile simülasyon uygulaması gerçekleştirmiştir. Veriler anket ve gözlem yoluyla toplanmıştır. Araştırmaya katılan tüm öğrencilere `Birey Tanıtım Formu`, `İntravenöz Kataterizasyon Bilgi Testi` uygulanmıştır. Deney grubundaki öğrencilere simülasyon uygulamasının ardından `Öğrenmede Öğrenci Memnuniyeti ve Özgüven Ölçeği`, `Simülasyon Tasarım Ölçeği` uygulanmıştır. Öğrencilerin PİK beceri düzeyleri hibrit simülasyon yöntemiyle `İntravenöz Kateterizasyon Beceri Kontrol Listesi` kullanılarak değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde sayı ve yüzdelik dağılımlar, Mann-Whitney U tesi, Bağımsız gruplar t testi, Wilcoxon testi ve Kikare analizi kullanılmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulundan onay ve araştırmanın yürütüleceği kurum olan Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dekanlığı'ndan yazılı izin alınmıştır. Araştırmaya katılmayı kabul eden standardize hasta ve öğrencilerden araştırma hakkında bilgilendirme yapıldıktan sonra sözlü ve yazılı izin alınmıştır. Araştırmanın sonucunda; Deney grubunda yer alan öğrencilerin yaş ortalamasının 20.56±0.652, kontrol grubunda yer alan öğrencilerin yaş ortalamasının 20.86±0.723 olduğu, öğrencilerin, %83.3'ünün kadın olduğu, deney grubundaki öğrencilerin %63.8'inin, kontrol grubundaki öğrencilerin ise %55.5'inin hemşirelik mesleğini kendine uygun gördüğü, deney grubunda yer alan öğrencilerin %38.8'inin kontrol grubunda yer alan öğrencilerin %47.3'ünün hemşirelik mesleğini isteyerek seçtiği, deney grubundaki öğrencilerin %77.7'sinin kontrol grubundaki öğrencilerin %69.4'ünün bilgisayara sahip olduğu saptanmıştır.Simülasyon eğitimi öncesi PİK bilgi ön test puan ortalamaları deney grubu öğrencilerin 58.89±14.60, kontrol grubu öğrencilerin 54.86±14.90 puandır. Simülasyon eğitimi sonrası PİK bilgi son test puan ortalamaları deney grubu öğrencilerin 78.19±15.68, kontrol grubu öğrencilerin 71.11±16.13 puandır. Yapılan bağımsız gruplar t testi ve Mann Whitney U testi sonucunda deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin PİK bilgi ön test puan ortalamaları ve son test puan ortalamaları açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır (t=1.159, p=0.251; Z=-1.771, p=0.076). Deney grubu öğrencilerinin `Öğrenmede Öğrenci Memnuniyeti ve Özgüven Ölçeği` toplam madde puan ortalaması 4.33±0.42 olarak bulunmuşken, `Simülasyon Tasarım Ölçeği` 'nin ilk bölümü olan `En İyi Tasarım Öğeleri` bölümünden aldıkları toplam madde puan ortalaması 4.39±0.33, `Simülasyon Tasarım Ölçeği` 'nin ilk bölümü olan `En İyi Tasarım Öğeleri` bölümü toplam madde puan ortalaması 4.56±0.31 olarak bulunmuştur.Hibrit simülasyonda PİK beceri performans puan ortalamaları deney grubu öğrencilerin 44.47±3.72, kontrol grubu öğrencilerin 32.47±5.55'dir. PİK beceri performans puan ortalamaları açısından iki grup arasında önemli derecede anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p<.001).Simülasyon eğitimi alan öğrenciler simülasyona dayalı öğretimin PİK becerisini olumlu etkilediğini, uygulama sonrasında video kayıtları izleyerek eksikliklerini görmelerinin klinik öncesi beceri performansına katkı sağlayacağını ve kliniğe çıkmadan önce bu eğitimin kliniklerde uygulama sırasında hata oranlarını azaltacağını ifade etmişlerdir. Araştırma sonucunda simülasyona dayalı öğretim yönteminin hemşirelik öğrencilerine deneyime dayalı öğrenme imkanı sunması ve geri bildirim sağlamasının periferik intravenöz kateterizasyon beceri düzeylerinin geliştirilmesinde etkili olduğu saptanmıştır.Anahtar Kelimeler; Simülasyon; hemşirelik eğitimi; periferik intravenözkateterizasyon

The research has been conducted in randomized controlled trial design in order to examine the effect of simulation-based learning in development of peripheral intravenous catheter insertion (PIC) skill of nursing students.The research was executed between February 2018 and June 2018 in the Faculty of Nursing in Ege University. The population of the research consists of 288 students studying in the second year in 2017-2018 education year in the Faculty of Nursing in Ege University. In sampling, stratified sampling method was used, 72 students in total, 36 of whom are in the experimental group and 36 of whom are in control group, participated in the research.All students participating in the research were given PIC training through traditional training method by the researcher. After the traditional training, the students in the experimental group were taken to simulation practice. The data were collected through observation and survey. All the students participating in the research were given `Personal Data Form`, and `Intravenous Catheter Info Test` was applied. After the simulation, the students in the experimental group were given `Student Satisfaction and Self-Confidence in Learning Scale`, `Simulation Design Scale` were applied. PIC skill levels of the students were evaluated through hybrid simulation method by using `Intravenous Catheter Insertion Skills Checklist`. In evaluation of the data, numeral and percentage distributions, Mann-Whitney U test, Independent Samples t test, Wilcoxon test and Chi-square analysis. In order to conduct the research, approval from Ege University Committee on Scientific Research and Publication Ethics and a written permission from the Dean's Office of Faculty of Nursing in Ege University where the research would be conducted were obtained. Verbal and written approval were obtained from the standardized patients and students who agree to participate in the research after giving information about the research. As a result of the research, it was detected that age average of the students in the experimental group is 20.56±0.652, age average of the students in the control group is 20.86±0.723, 83.3% of the students are women, 63.8% of the students in the experimental group and 55.5% of the students in the control group consider the profession of nursing appropriate to themselves, 38.8% of the students in the experimental group and 47.3% of the students in the control group prefer the profession of nursing intentionally, 77.7% of the students in the experimental group and 69.4% of the students in the control group have computer. Before the simulation training, PIC info pre-test point average of the students in the experimental group is 58.89±14.60 points while it is 54.86±14.90 points in the students in the control group. After the simulation training, PIC info post-test point average of the students in the experimental group is 78.19±15.68 points, while it is 71.11±16.13 points in the students in the control group. As a result of independent samples t test and Mann Whitney U test, no statistically meaningful difference was found among the groups in terms of PIC info pre-test averages and post-test averages of the students in the experimental and control groups (t=1.159, p=0.251; Z=-1.771, p=0.076). While total item point average of `Student Satisfaction and Self-Confidence in Learning Scale` in the experimental group was found as 4.33±0.42, total item point average of the first section of `Simulation Design Scale`, which is `The Best Design Elements`, in this group was found as 4.39±0.33, and total item point average of the first section of `Simulation Design Scale`, which is `The Best Design Elements`, was found as 4.56±0.31.PIC skill performance point averages in hybrid simulation were 44.47±3.72 in the experimental group and 32.47±5.55 in the control group. A significantly meaningful difference was detected between two groups in terms of PIC skill performance averages (p<.001).The students taking simulation training explained that simulation-based training has affected their PIC skills positively, watching video records after the practice and realizing their deficiencies will contribute to skill performance before clinic and this training will decrease the rates of error while implementing this training in the clinics before getting into the clinics. As a conclusion of the research, it is found that simulation-based learning method provides the opportunity to learn based on experience to the nursing students and feedback will be effective in improving peripheral intravenous catheter insertion skill levels.Key Words: Simülation; nursing education; peripheral intravenous catheteriation