0-6 yaş istismar ve ihmalin tanılanmasında ebelere verilen eğitimin etkinliğinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma, ebelerin 0-6 yaş çocuk istismarını ve ihmalini tanılamaları ve gereken önlemleri alabilmeleri için verilen eğitimin etkinliğinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Çalışma, 15 Ocak 2019-22 Şubat 2019 tarihleri arasında, İzmir İl Sağlık Müdürlüğü Bornova ilçesinde Aile Sağlığı Merkezlerinde çalışan ebelerle yapılan eğitsel müdahale tipinde bir araştırmadır. Araştırmada örneklem seçimi yapılmamış, tüm evrene ulaşmak planlanmış, 73 ebe araştırmaya katılmayı kabul etmiştir. Ebelere tanımlayıcı ve sosyo-demografik bilgileri içeren bir anket formu (Ek 2) ile Ön Test- Son Test (Ek 3) uygulanmış ve `0-6 Yaş İstismar Ve İhmali` Eğitim Sunumu (Ek 4) yapılmıştır. Veriler SPSS 16.0 programında kodlanarak analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler (sayı, yüzde, ortalama, ortanca, standart sapma, minimum ve maksimum değerler), çapraz tablo, ki kare testi, Kolmogorov-Smirnov testi, Wilcoxon testi Mann-Whitney testi Kruskal-Wallis testi ve Sperman korelasyon analizleri yapılmıştır. Güven aralığı %95 (p=0.05) olarak belirlenmiştir.Bulgular: İzmir Bornova'da T.C.Sağlık Bakanlığına bağlı ASM ve TSM'lerde ortalama 9.14±7.869 yıldır (min=1-max=38) görev yapan, yaş ortalaması 39.78±8.162 (min=20-max=57) olan ve ortalama 225.11±107.651 (min=81-max=653) çocuğa hizmet vermiş olan ebelerin katıldığı çalışmada, ebelerin istismar veya ihmalle karşılaşma durumları %19.2 olarak belirlenmiştir. Araştırmaya katılan ebelerin; 20 fiziksel, 13 duygusal, 1 cinsel istismar, 5 de ihmal şüphesi olmak üzere toplam 39 vakadan şüphelendikleri fakat çalışmanın yapıldığı zamana kadar sadece 3 bildirimin yapılmış olduğu saptanmıştır. Ebelerin %56.2'si konuya ait yeterli kanıt olmaması gerekçesi ile bildirim yapmadığını, %89.0'u bir ebenin çocuk istismar ve ihmalini tanılayabileceğini, %91.89'u kanunlara göre ebelerin çocuk istismar ve ihmalini bildirmek zorunda olduklarını ve %43.8'i eksik bilgilerini tamamlamak amacıyla S.B.'nın bu konuda standart eğitimler planlaması gerektiğini belirtmiştir. Ebelerin 0-6 yaş istismar ve ihmali tanılama ve bildirme ile ilgili bilgi düzeylerini ölçmek için verilen eğitimden önce uygulanan ön testten 65.92±8.33 puan (min:48-max:88), son testten 77.92±9.82 puan (min:52-max:92) aldıkları ve istatistiksel olarak yapılan Wilcoxon analizinde öntest ile sontest arasındaki puan farkının anlamlı olduğu (p<0.05) saptanmıştır. Sonuç: Ebelerin hizmet verdikleri önemli bir popülasyonu oluşturan çocuklar, gelişimsel dönem özellikleri nedeniyle istismar ve ihmale oldukça açıktırlar. Sağlık profesyonelleri de dahil olmak üzere, istismar ve ihmalin tanılanması, şüphelenilmesi ve bildiriminin yapılmasını etkileyen başta bilgi düzeyi (nasıl, nereye vb bildirim) olmak üzere çok çeşitli faktörler bulunmaktadır. Çalışmamızda ebelerin 0-6 yaş istismar ve ihmali tanılama ve bildirme ile ilgili bilgi düzeylerini ölçmek için verdiğimiz eğitimden önce ve sonra ebelerin aldıkları puan farkının anlamlı olması (p<0.05) verilen eğitimin etkinliğini ortaya koymaktadır. Ebeler istismar ve ihmal vakalarını tanılayabilir, kurumlar arası işbirlikleri ile düzenlenecek eğitim programları sayesinde eksik bilgilerini en aza indirilebilirler. Böylece gelişmiş ülkelerde olduğu gibi çocuk istismarı ve ihmali konusunda ortak bir değerlendirme ve müdahale ağı kurulmasında öncü rol oynayabilirler.Anahtar Kelimeler; çocuk; istismarı ve ihmali; çocuğa kötü muamele; ebelik

Objective: The aim of this study was to evaluate the effectiveness of the education given to midwives to diagnose 0-6 years of child abuse and neglect and to take necessary measures.Method: The study is a type of educational intervention conducted with midwives working in Family Health Centers in Bornova district of İzmir Provincial Health Directorate between 15 January 2019 and 22 February 2019. No sample selection was made in the study, it was planned to reach the whole population and 73 midwives accepted to participate in the study. A questionnaire containing the descriptive and sociodemographic information (Annex 2) and the Pre-Test-Post-Test (Annex 3) were applied to the midwives and 0-6 Age Abuse and Neglect Education Presentation (Annex 4) was made. The data were analyzed by coding in SPSS 16.0 program. Descriptive statistics (number, percentage, mean, median, standard deviation, minimum and maximum values), cross table and chi-square test, Kolmogorov-Smirnov test, Wilcoxon test, Mann-Whitney test, Kruskal-Wallis test and Sperman correlation analysis were performed on evaluation of data. The confidence interval was 95% (p=0.0.5).Results: The average age was 9.14±7.869 (min=1-max=38) years, the average age was 39.78±8.162 (min=20-max=57) and served an average of 225.11±107.651 (min=81-max=653) children in family health center and community health center depending on the health ministry Republic of Turkey in İzmir/Bornova. Midwives participated in the study; a total of 39 cases were suspected, 20 physical abuses, 13 emotional abuses, 1 sexual abuse, 5 suspected neglect, but only 3 reports were reported. 56.2% of the midwives did not report the lack of sufficient evidence of the subject, 89.0% of them could identify child abuse and neglect, 91.89% of them had to report child abuse and neglect according to the laws and 43.8% of them stated that the Ministry of Health could provide a standard training on this subject in order to complete the missing information. It was found that midwives scored 65.92±8.33 (min:48-max:88) points from the pre-test and 77.92±9.82 (min:52-max:92) points from the last test points before the training to measure the level of knowledge about diagnosing and reporting abuse and neglect at age 0-6. In the Wilcoxon analysis, statistically significant difference was found between pre-test and post-test of midwives (p<0.05).Conclusion: Children, who constitute an important population that midwives serve, are highly vulnerable to abuse and neglect due to their developmental period characteristics. In our study, 19.2% of midwives were exposed to abuse or neglect. The significant difference between the scores of midwives reveals the effectiveness of the given education (p<0.05). Midwives can diagnose cases of abuse and neglect, and the lack of information can be minimized thanks to training programs to be organized in cooperation with institutions. Thus, midwives can play a leading role in establishing a common network of assessment and intervention in child abuse and neglect, as in developed countries.Key Words: child; abuse and neglect; child maltreatment; midwife