Lise öğrencilerinin internet bağımlılığı, dijital oyun bağımlılığı ve sosyal medyaya yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Sosyal medya, oyun ve dolayısı ile internetin öğrencilerin eğitim yaşantılarını etkilediği düşünüldüğünde öğrencilerin internet ve dijital oyun bağımlılık durumlarının, sosyal medyaya yönelik tutumlarının bilinmesi, üçünün birbiri ile ilişkisinin ortaya konması kurulacak eğitim politikaları ve işe koşulacak platformların işlerliği açısından önemlidir. Bu nedenle, çalışmada lise öğrencilerinin internet bağımlılığı, dijital oyun bağımlılığı ve sosyal medyaya yönelik tutumları arasındaki ilişkiyi araştırmak amaçlanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2016-2017 eğitim-öğretim yılında İzmir ili Bornova ilçesi sınırları içinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim okullarında okuyan 9. ve 11. sınıf öğrencilerini kapsayan toplam 1268 katılımcı oluşturmaktadır. Veri toplamak için araştırmacı tarafından hazırlanmış Kişisel Bilgi Formu, Kutlu, Savcı, Demir, ve Aysan (2016) tarafından geliştirilen `Young İnternet Bağımlılığı Testi Kısa Formu`, Yalçın Irmak ve Erdoğan (2015) tarafından geliştirilen `Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği Türkçe Formu`, Otrar ve Argın (2015) tarafından geliştirilen `Sosyal Medya Tutum Ölçeği` uygulanmıştır.Demografik bilgilere göre katılımcıların sadece %4'ü sosyal medya kullanmamaktadır. Kullananlar ise sosyal medyaya bağlanmak için mobil telefonları tercih etmektedir. En çok kullanılan sosyal medya siteleri sırasıyla Youtube, Instagram, Snapchat, Facebook'dur. Öğrenciler interneti en çok eğlence, sohbet, sosyal medya sitelerini ziyaret ve paylaşım amaçlı kullanmaktadır. Oyun oynayanların %41'i sosyal medya hesabı gerektirmeyen oyunlar oynarken %41'i hiç oyun oynamamaktadır. Lise öğrencileri arasında aksiyon, macera, strateji oyunları tercih edilmektedir. Oyunlar mobil aygıtlar üzerinden oynanmaktadır. Lise öğrencilerinin sosyal medyaya yönelik tutumları yüksek ve olumludur. Sosyal medyaya yönelik tutum cinsiyete göre kızlar lehine, sınıfa göre 9. sınıf öğrencileri lehine ve okul türüne göre Anadolu lisesi öğrencileri lehine değişiklik göstermektedir. Lise öğrencilerinin internet ve dijital oyun bağımlılığı puanları yüksek değildir. İnternet bağımlılığı puanları sınıf, cinsiyet ve okul türü değişkenlerine göre değişmemektedir. Oyun bağımlılığı puanları sınıf ve okul türüne göre anlamlı farklılık göstermezken cinsiyete göre erkekler lehine farklılaşmaktadır. İnternet kullanım süresi arttıkça sosyal medyaya yönelik tutum, internet bağımlılığı ve dijital oyun bağımlılığı puanları da pozitif yönde artmaktadır. Araştırmada internet bağımlılığı ile sosyal medyaya yönelik tutum ve internet bağımlılığı ile oyun bağımlılığı arasında düşük oranda ilişki olduğu saptanmıştır. Sosyal medyaya yönelik tutum ile oyun bağımlılığı arasında ise ilişki bulunamamıştır. Bu araştırmada öğrencilerin sosyal medyaya yönelik tutum, internet ve oyun bağımlılıklarının birbiri ile ilişkilerinin incelenmiş olmasının, lise öğrencilerinin bu üç değişkene ilişkin durumlarını incelemek isteyen uygulayıcılar ve araştırmacılar için yararlı olacağı düşünülmektedir.

When it is considered that social media, games and thus the internet affect students' educational experiences, it is important to know students' internet and digital game addictions, their attitudes towards social media, and to reveal the relationship of the three with each other is important for the education policies and efficiency of platforms to be established. Therefore, in this study, it is aimed to examine the relationship between high school students' İnternet addiction, digital game addiction and the attitudes of them towards social media. A correlational survey model is used in the study. The sample of the study consists of a total of 1268 participants involving 9th and 11th-grade students in public high schools affiliated to the Ministry of National Education in Bornova district of İzmir province in the 2016-2017 academic year. A self-information form prepared by researcher, Short Form of Young's Internet Addiction Test developed by Kutlu, Savcı, Demir, ve Aysan (2016), The Turkish Version of the Digital Game Addiction Scale developed by Yalçın Irmak ve Erdoğan (2015) and Social Media Attitude Scale developed by Otrar ve Argın (2015) were applied to get data.According to demographic information, only 4% of the participants don't use social media., The ones using social media prefer mobile phones to connect. Mostly used social media sites are respectively Youtube, Instagram, Snapchat, Facebook. High school students use the Internet mostly for fun, to chat and to visit social media sites. While 41% of gamers play games that not requiring social media account, 41% of the students do not play any games. Action, adventure and strategy type games are prefered among high school students. The games are played on mobile devices.Social media attitudes of high school students are high and positive. The attitude towards social media varies on behalf of girls according to gender, 9th-grade students according to class and Anatolian high school students according to school type. The Internet and digital game addiction scores of the students are not high. Internet addiction scores do not change according to gender, class or school type. Game addiction scores did not show significant differences according to class and school type but differed in favour of men by gender. As the duration of internet usage increases, attitudes towards social media, internet addiction and digital game addiction scores increase positively. In this study, it is determined that there was a low relationship between internet addiction and attitudes towards social media, and between internet addiction and game addiction. No relation was found between attitudes towards social media and game addiction. In this study, it is thought that examining the relationship between students' attitude towards social media, internet and game addictions will be beneficial for practitioners and researchers who want to examine the status of high school students regarding these three variables.