Anadolu`da yayılış gösteren Nannosplax xanthodon (Nordmann, 1840)`da y-kromozomu dizi varyasyonları

Abstract

Körfareler genel görüşe göre Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde 3 tür ile temsil edilmektedir. Türkiye körfarelerin gen kaynağı olmasına rağmen, yapılan çalışmalar ağırlıklı olarak kromozomlar ve morfoloji üzerine yoğunlaşmış, sınırlı sayıda genetik çalışma yapılmıştır. Bu tez çalışmasında, Anadolu'da geniş bir yayılış alanına sahip olan Nannosplax xanthodon popülasyonları arasındaki genetik farklılıklar ilk kez Y kromozomu, yani babasal hat üzerinden ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, söz konusu kromozom üzerinde yer alan ZFY ve SMCY8 gen bölgeleri PCR yöntemi ile çoğaltılarak dizi analizleri yapılmış ve farklı filogenetik yaklaşımlar ile değerlendirilmiştir. 60 lokaliteden 12 farklı diploit kromozom (2n = 36, 38, 40, 44, 46, 48, 50, 52, 54, 56, 58, 60) sayısına sahip 65 erkek bireyin kullanıldığı çalışma sonucunda, ZFY gen bölgesi için 6, SMCY 8 gen bölgesi için ise 8 farklı haplotip tespit edilmiştir. İki gen bölgesi için de yapılan filogenetik analizler benzer örüntüler verirken, Anadolu' da yayılış gösteren Nannosplax xanthodon popülasyonunun genetik olarak iki ana gruba ayrıldığı net şekilde görülmektedir. Özellikle İç Anadolu ve çevresini kapsayan merkez popülasyonunun daha önceki çalışmalarda da belirtildiği şekilde diğer örneklerden ayrıldığı görüşü desteklenmiştir.

Mole rats are represented by three species in the Republic of Turkey according to the general opinion. Although Turkey is a source of mole rat genes, studies have mainly focused on the chromosome and morphology was made a limited number of genetic studies. In this thesis, the genetic differences between the populations of Nannosplax xanthodon species which have a wide spread area in Anatolia have been tried to be revealed for the first time on the Y chromosome, that is, on the paternal line. For this purpose, ZFY and SMCY 8 gene regions on the chromosome Y were amplified by PCR method and sequence analyzes were performed and evaluated with different phylogenetic approaches.As a result of the study using 65 male subjects with 12 different diploid chromosomes (2n = 36, 38, 40, 44, 46, 48, 50, 52, 54, 56, 58, 60) from 60 localities, 6 for ZFY and 8 different haplotypes were detected for the SMCY 8 gene region. While phylogenetic analyzes performed for two gene regions give similar patterns, it is clearly seen that Nannosplax xanthodon species distributed in Anatolia is genetically divided into two main groups. In particular the view that separated from the other sample as stated in previous studies of population centers including Turkey and the surrounding interior is supported.