İşletmelerde toplam kalite felsefesinin yerleştirilmesinde insan kaynağının geliştirilmesi açısından halkla ilişkilerin rolü

Abstract

ÖZET Toplam kalite yönetimi köklü bir değişiklik demektir. Etkin bir toplam kalite kültürü yerleşimi yıllar alır. Bu geçiş sürecide tepki normaldir ancak doğru prensipler ile yönlendirilmelidir. Toplam kalite yönetimine geçiş, yatırım gerektirir. Bu yatıran hem finansal anlamda hem de insan kaynağı anlamındandır. Doğru yatırımın geri dönüş hızı oldukça yüksektir. Bu anlamda örgüt öncelikle bu yönetim tarzına ihtiyacı olduğunu kabul etmeli ve kalite kavramında mutabakata varmalıdır. Hedef kitle ihtiyaçlarım belirlemek, kalite sürecini hazırlamak, kaliteyi planlamak, ekipler kurmak, eğitim, takdir, onay, sürekli kalite, kaliteye liderlik etmek ve ölçümlemek ve bir toplam kalite kültürü oluşturmak toplam kalite felsefesini yerleştirmenin olmazsa olmaz koşullarıdır. Toplam kalite müşteri odaklıdır ancak kooperasyon, ekip işi ve iç hedef kitle (insan kaynağı) de en az müşteri kadar önemlidir. Toplam kalite yönetimi sermaye yoğun dep insan kaynağı yoğun bir üretim biçimidir. Bu bağlamda `İşletmelerde Toplam Kalite Felsefesinin Yerleştirilmesinde İnsan Kaynağının Geliştirilmesi Açısından Halkla İlişkilerin Rolü` başlıklı tez kapsamında öncelikle toplam kalite kavramı üzerinde durulmuştur. Toplam kalite kavramı açıklanırken kalite kavramı, kalite kavramının gelişimi, kalite sistemi ve kalitenin organizasyonu üzerinde durularak toplam kalite yönetimine geçiş, toplam kalite yönetiminin gelişimi, amaçları, prensipleri, teknikleri ve araçları, kalite fonksiyonunu toplam kalite yönetimine transformasyonu, halkla ilişkiler yönetimi ekseninde açıklanmıştır. Bölüm, toplam kalite yönetiminin beşiği olan Japonya, endüstri devi A.B.D. ve Türkiye'deki durumun gündeme getirilmesi ile noktalanmıştır. Toplam kalite yönetim yapısının kurulması stratejik plan arka fonuna ihtiyaç duyar. Son dönem planlama anlayışının temelini oluşturan ve örgütün bir bütünlük, ortak dil meydana getirerek örgüt misyonunu, örgütsel hedefleri gerçekleştirirken eşgüdümlü stratejilerin geliştirilmesini sağlayan stratejik plan, toplam kalite yapılanmasının ihtiyaç duyduğu bir belirleyicidir. Bu yaklaşımla stratejik planlama kavramı, toplam kalite yönetimi ile ilişkilendirilerek anlatılmış ve toplam298 kalite felsefesinin stratejik plan ile taşınılmasına ve halkla ilişkiler yönetimi sayesinde toplam kalite kültürünün stratejik plana örülmesine değinilmiştir. Toplam kalite politikasının belirlenmesi ve gerçekleştirilmesinde insan unsurunun katkısı ve ekiplerin oluşturulması 'işi en iyi bilen kişinin işe en yakın olan kişi` olduğu mantığından hareketle ekiplerden faydalanma yaklaşımı üzerine incelenmiştir. İşgörenden umulan faydanın elde edilmesi ancak toplam kalite yönetimine uygun bir örgüt yapısı ve kadrolama ile mümkündür. Buna ilaveten toplam kalite yönetimi insan kaynağının kalitesinin artırılması anlamında yöneticilerden çok liderler ihtiyaç duyar ve belirli nitelikler gerektirir. İnsan katılımının maksimizasyonu grup yaklaşımı ile mümkündür. Bu anlamda grup kavramı toplam kalitede insan kaynağı açısından değerlendirilmiş ve toplam kalitede grup bağlılığının önemine değinilmiştir. Tüm bu bahsedilen hususlarda etkin bir örgüt içi iletişim sağlayarak plazmatik bir doku şeklinde örgütü saran ve eşgüdümü sağlayan halkla ilişkiler yönetimine büyük görevler düşmektedir. Takiben toplam kalite yönetiminin üzerinde yükseldiği üç bacaklı kaide, modeller aracılığı ile açıklanarak toplam kalite kültürünü yerleştirmek halkla ilişkiler yönetimi tarafından kullanılış biçimlerine ağırlık verilmiştir. Bu üç bacak, örgütsel transformasyon, süreç geliştirme ve insan kaynağı geliştirme olup birbirlerine interaktif bağlıdırlar. Son aşamada ise, toplam kalite yönetimde insan kaynağının kalitesinin arttırılması ve katılımının sağlanması bakımından halkla ilişkiler yönetiminin katkısı üzerinde durulmuştur. Toplam kalite yönetimi sürecine insan kaynağının katılımı; katılım prensipleri ve insan kaynağı anlamında iş, motivasyon, bilgi sağlama ve geri beslenim açısından açıklanmıştır. Toplam kalite yönetiminde örgüt içi iletişim ve insan kaynağı halkla ilişkiler yönetiminde iç halkla ilişkiler uygulamaları, yöneticilerin rolü, medya ve teknikler açısından incelenmiştir. Tüm bu araştırma sonucunda toplam kalite yönetim felsefesinin yerleştirilmesinde insan kaynağının geliştirilmesi anlamında bir örgüt kültürü belirleyici, yayıcı, insan kaynağının katılımını ve eşgüdümü sağlayıcı en önemli unsur olarak halkla ilişkiler yönetiminin rolü netleştırilerek tezi destekleyen bir araştıma ile dokümanlar sunulmuştur.