Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Yetiştirme Programlarına ilişkin kalite standartlarının belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmanın genel amacı, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenleri Yetiştirme Programlarına ilişkin kalite standartlarının belirlenmesi, belirlenen standartların uygunluğu ve standartların önem derecesinin ortaya konulmasıdır. Bu araştırma kısa vadede yükseköğretime, uzun vadede ise Bologna sürecine üye ülkeler arasında olan Türkiye?nin geleceğine katkı sağlaması düşünülmektedir. Eğitimin her alanda olduğu gibi, din eğitimi alanında da kalite standartlarının belirlenmesi hayata daha nitelikli, daha bilimsel bakan öğretmenlerin yetiştirilmesini sağlayacaktır. Genel tarama modelinde yapılmış olan bu araştırma için nicel veri toplama aracı geliştirilmiştir. Nicel verileri toplamak amacıyla Erişen (2001)?in geliştirmiş olduğu `Mesleki ve Teknik Eğitime Öğretmen Yetiştirmede Kalite Standartları` ölçeğinden yararlanılmış ve bu ölçek Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Eğitimine uyarlanmış ve ölçeğe dönüştürülmüştür. Geliştirilmiş ölçeğe `Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Yetiştirme Programlarında Kalite Standartları?, DKÖPKS ölçeği adı verilmiştir. Kullanılan ölçek 15 ayrı boyut olmakla birlikte, iki ana bölümden ve toplamda 80 maddeden oluşmaktadır; birinci bölümde Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) öğretmen yetiştirme programında olması gereken standartlar, ikinci Bölümde ise DKAB Öğretmenliği mezununda olması gereken standartlar yer almaktadır. Bu ölçek Ocak 2012 ile Haziran 2012 tarihleri arasında Türkiye?nin çeşitli illerinde görev yapan İlahiyat Fakültesi öğretim elemanlarına, DKAB Öğretmenlerine ve DKAB Öğretmen Adaylarına uygulanmıştır. Çalışma grubu toplamda 522 kişiden oluşmaktadır; bunlardan 79?u çeşitli illerde görev yapan öğretim elemanları, 189?u çeşitli illerde çalışan DKAB Öğretmenleri ve 261?i ise Atatürk, Dokuz Eylül, Marmara, Necmettin Erbakan, Uludağ Üniversitesi DKAB Öğretmen adaylarıdır. Toplanan veriler SPSS?de Kruskal Wallis ve Mann Whitney U kullanılarak analiz edilmiştir. Ayrıca bazı alt problemlerin çözümlenmesinde ortalama, frekans, yüzde, standart sapma, varyans vb. betimsel istatistik tekniklerinden yararlanılmıştır.Araştırma sonucunca Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Yetiştirme Programına Yönelik Kalite Standartlarına ihtiyaç duyulduğu ve farklı ülkelerde din eğitiminde kalite standartlarının belirlenmiş olduğu ortaya çıkmıştır. Diğer öğretmenler gibi DKAB öğretmenleri de, kendilerinden beklenen görevleri verimlilikle yerine getirebilmeleri için kaliteli bir öğretmen yetiştirme sistemine dahil olmaları gerekmektedir. Bu bağlamda eğitim fakülteleri ile mesleki ve teknik eğitime öğretmen yetiştirmeye ilişkin standartların belirlenmesi ve akreditasyonla ilgili çalışmalar yapılmasına karşın, özellikle DKAB öğretmeni yetiştirme ile ilgili standartların belirlenmesi konusunda bilimsel bir çalışmanın bulunmaması, bu çalışmanın yapılmasını gerekli ve önemli kılmıştır. İlahiyat fakültelerinde DKAB öğretmeni yetiştirme programlarına ilişkin kalite standartlarının belirlenmesine yönelik bu araştırmanın Türkiye'de öğretmen yetiştirmede kalite sistemini oluşturmak ve verimliliği artırmak açısından önemli olacağı ve katılımcılar arasında bazı görüş farklılıklarının olduğu araştırma sonuçlarından anlaşılmaktadır. Bu noktada Yüksek Öğretim Kurumu da (YÖK) üniversitelerin kalitesini geliştirmek adına standardizasyon ve akreditasyon çalışmalarını desteklemektedir. Ayrıca DKAB öğretmen yetiştirmede kalite standartlarının belirlenmesi, diğer alanlarda çalışma yapacak araştırmacılara örnek oluşturması beklenmektedir.Anahtar Kelimeler: Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni, Öğretmen Adayı, Öğretim Elemanı, Standart, Kalite Standardı, Eğitim Programı, Yüksek Öğretim, İlahiyat, Öğretmen Yetiştirme Programı

The overall objective of this research is to determine the quality standards of training curriculum related to teachers of religion culture and moral education and to reveal the compliance to determined standarts and their degree of importance. This research is assumed in short term to contribute to higher education and in long term to the future of Turkey which is one of Bologne candidate countries. As the other fields of education; the determination of quality standarts in religious education that will provide training teachers who would consider life efficiently and scientific oriented. The quality standards which are fruitfully applied among many educational -institutions in many developed countries are the best evidence as being the key of innovation and development in the view of total quality. Besides, this is essential for Turkey?s future to apply that concept in all educational levels, including the training curriculum for teachers. This research has been carried out in the regards of general lineated model and it has been developed to collect quantative data, the scale designed by Yavuz Erişen was utilized and this scale was adapted and transformed into a survey. With the help of the presence of improved respondents, the survey was called ?religion and ethics teacher training curriculum quality standards?, abreviated as DKÖPKSÖ. The survey comprises besides different dimensions; two main section and a total of 80 standards. In the first section the standards of religious culture and moral education program of teacher training and in the second section, the necessary standards on students who graduate from that program. This survey had been applied between January 2012 and June 2012 on the one side to the academic staff of theology faculties working in various regions of Turkey, on the other side, to the current religion-morale education teachers and trainees of this department ( 8 th semester students ). The whole study group consists of 522 subjects, 79 of whom are faculty members and 189 are teachers working in various provinces and 261 are teacher candidates of religious culture and moral education from Atatürk, Dokuz Eylül, Marmara, Necmettin Erbakan and Uludağ Universities. The collected data were analysed with SPSS by the use of KrusWallis Test and Mann Whitney U Test. In addition, the analyse of some sub-problems, frequency rate, derivational standart, variance etc.. and desciptive statistical technique were entirely used. With the result of religion and ethics research; the need of quality standards for Religion and Morale Education training department was revealed. Moreover, the tendency towards quality standards in different countries is an undeniable truth. The new world order that requires grown manpower in quantity, quality and efficiency of teachers plays a key role in this, in order to fulfill the tasks required by them. These teachers must participate in a qualified training system. Through this context, although studies on the setting standards and accredited standards are present, the absence of a scientific study on the determination of Religion Culture Morale Education has enhanced this research to realize it, the faculties of vocational and technical teacher training education were determined. By this research findings, it could be understood that the determination of quality standards in the theology faculties of the department of religion culture moral may be important to design a quality system for training education; that will improve the efficiency in teacher training program at the faculties. Lastly, the determination of quality standards are expected to set a sample to researchers who are going to study in other areas.Keywords: Religious and Morale Culture Teacher, Teacher Candidate, Faculty Member, Standard, Quality Standard, Training Program, Higher Education, Theology, Teacher Training Program