Ebu`t-Tayyib el-Lugavî ve Arap dilbilimi açısından Kitâbu`l-Ezdâd`ı

Abstract

Arap dilinde bir çokanlamlılık türü olan ve Arapça?da iki zıt anlamı ihtiva eden kelime ve tabirleri konu edinen e?dâd, Arap Dilinin gelişim sürecinde dilbilimciler tarafından en fazla tartışılan konular arasında yer almıştır. Bu tartışmalar e?dâdın Arap dilinde ilk ortaya çıkış sebepleri, dildeki mevcudiyeti ve e?dâda örneklik teşkil eden kelimelerin sayısı çerçevesinde cereyan etmiştir. Arap Edebiyatı açısından altın çağ olarak nitelendirilebilecek bir dönem olan hicri III. ve IV. asırlarda yaşamış olan Ebu?t-Tayyib el-Luğavî, pek çok eserin telif edildiği e?dâd alanında Kitâbu?l-E?dâd fî Kelâmi?l-Arab adlı bir eser kaleme almıştır. E?dâd hakkında yazılmış kitapların en kapsamlısı olan eser aynı zamanda bu alanda harf sırasına göre tertip edilmiş ilk kitaptır. Bütün bu özelliklerine rağmen eser hak ettiği ilgiyi görmemiştir. Ayrıca bu eser, e?dâda kuşkuyla yaklaşanlar ve onu inkâr edenlere karşı e?dâdın varlığını ispat açısından önemli bir görevi yerine getirmiştir.Anahtar Kelimeler: Arap Dili, Eẓdâd, Ebu't-Tayyib el-Luğavî, Kitâbu'l-Eẓdâd, Dilbilim.

Addâd is a polysemy genre and it handles the antonyms in the Arabic Language. It has been one of the most debated issues by linguists in its development process. These debates have revolved around its first appearance, its existence in the Arabic Language and the number of addâd words. Abu at-Tayyib al-Lughawî, who lived in the 3rd and the 4th centuries (A.H.), a time that is regarded as the golden age for Arabic Literature, wrote a book entitled Kitâb al-Addâd fî Kalâm al-Arab. The book is the most comprehensive in this field and the first one written in alphabetical order. Despite all of its features, it has not attracted the attention it deserves. This work has fulfilled an important mission in proving the existence of addâd for scholars who look at this issue with suspicion or denial.Keywords: Arabic Language, Addâd, Abu at-Tayyib al-Lughawî, Kitâb al-Addâd, Linguistics